เรียนรู้เมื่ออยู่เมืองลุงแซม
วลัยพรรณ เกษทอง



สวนสำหรับประชาชน: มาสนุกสนานแต่อย่าทำลาย โดย ปีเตอร์ ชูแมนน

ในความยิ่งใหญ่ของธรรมชาติก็มีความเปราะบาง มันกำลังรักษาตัวอย่างลึกล้ำ ซึ่งทำให้ในช่วงการระบาดของโควิดคนเป็นล้านออกมาชุมนุมนอกบ้านเพื่อหนีจากการถูกกักบริเวณเป็นเวลานาน ทำให้ที่อยู่อาศัยในท้องถิ่นและสัตว์ซึ่งอาศัยอยู่รู้สึกถึงผลกระทบที่รุนแรงหนักหน่วง

ไม่มีที่ไหนจะจริงไปกว่าพื้นที่ 125,000 เอเคอร์และสวนจำนวน 73 แห่ง ซึ่งเป็นส่วนของ the East Bay Regional Parks District (EBRPD) ซึ่งในช่วงที่มีการแพร่ระบาดสูงพบผู้มาเที่ยวเป็นจำนวนมากเป็นสถิติ

“เมื่อเราพาตัวไปที่สวนเหล่านี้ เราจำเป็นต้องเข้าใจถึงประวัติศาสตร์และความอ่อนไหวของสวนเหล่านี้ต่อการปรากฏตัวของเรา” ดี โรซาริโอ,ชาวฟิลิปิโน-อเมริกันคนแรกและเอเชียน-อเมริกันคนแรกที่เป็นสมาชิกของบอร์ด EBRPD ซึ่งเป็น park district ระดับเขตในชุมชนเมืองที่ใหญ่ที่สุดในประเทศกล่าว “นี่เป็นแผ่นดินของเรา มันเป็นของทุกคน แต่การเป็นเจ้าของก็ต้องมาพร้อมกับความรับผิดชอบ”

โรซาริโอ เป็นหนึ่งในวิทยากรการให้สัมภาษณ์กับสื่อมวลชน ซึ่งจัดขึ้นโดย EMS และ EBRPD เพื่อหาทางที่จะสนับสนุนการให้บริการดูแลสวนสาธารณะ

ความสนใจในธรรมชาติของเขาเกิดขึ้นหลังจากการไปเยี่ยมมหาวิทยาลัยฮัมโบลดท์ทางตอนเหนือของรัฐแคลิฟอร์เนีย ซึ่งโรซาริโอจำได้ถึงความรู้สึก “ตื่นตา” เมื่อเข้าเห็นต้นเรดวูดเป็นครั้งแรก หลังจากนั้น 37 ปี โรซาริโออยู่ในกลุ่มผู้ที่ทำงานให้กับ EBRPD ซึ่งร่วมกันทำให้เกิดสมดุลระหว่างการเพิ่มขึ้นของความต้องการที่จะใช้งานเพื่อสันทนาการและ “ความสลับซับซ้อนและความละเอียดอ่อน” ของที่อยู่อาศัยในท้องถิ่น

ข้อมูลแสดงการเพิ่มขึ้นถึง 400 เท่าตามทางเดินเทรลที่ตัดกับสวนของ EBRPD ซึ่งคนชอบไปมากกว่า โดยคนที่เข้ามาที่สวนมักจะชอบออกไปนอกทางเดิน ก่อให้เกิดความเสียหายกับรังนกและสัตว์ป่าอื่น ๆ อันได้แก่สัตว์ที่ใกล้จะสูญพันธุ์จำนวนหนึ่ง หรือทำผิดกฏของสวนในเรื่องเช่น การบินโดรน ตัวอย่างหนึ่งคือ มีผู้เข้ามาเที่ยวได้บินโดรนไปชนกับรังนกอินทรีย์ ทำลายรังนก และมักจะทำให้ลูกนกในรังตาย

ตามที่โรซาริโอกล่าว การเพิ่มขึ้นของผู้มาเที่ยวเกิดขึ้นพร้อมกับการเพิ่มขึ้นของคนหลากหลายที่มาสวนและการเปลี่ยนแปลงวิธีการใช้งานของสวน ในขณะที่เมื่อคนมาชุมนุมกันยังพื้นที่โล่งเพื่อหาที่ปลีกวิเวก หลายคนก็มาพร้อมกับครอบครัว “มันมีบางสิ่งที่สวนจะต้องคำนึงถึง” โรซาริโอกล่าว “วิธีที่เราจะตอบสนองความต้องการของวัฒนธรรมที่หลากหลายในขณะที่ทำให้ความต้องการของสิ่งแวดล้อมยังอยู่ในจุดสมดุล”

เบคกี้ ทูเดน เป็นผู้จัดการการบริการสิ่งแวดล้อมของ EBRPD เธอกล่าวว่า การเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศร่วมกับภาวะแห้งแล้งเป็นเวลานานและการเพิ่มความเสี่ยงของไฟไหม้เป็นความเครียดที่เกิดขึ้นกับที่อยู่อาศัยในท้องถิ่นและกดดันความหลากหลายทางชีวภาพอยู่แล้ว สวนของ EBPRD หลายแห่งยังอยู่ติดกับเขตเมืองหรือเขตกึ่งเมือง การเพิ่มขึ้นอย่างพุ่งสูงขึ้นอย่างฉับพลันของการปรากฏตัวของผู้คน สามารถนำไปสู่ผลกระทบที่ทำร้ายกับนิเวศวิทยาซึ่งมีความเปราะบางอยู่แล้วได้

“ความหลากหลายทางชีววิทยาเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างแท้จริง และความกดดันที่เพิ่มของคนจำนวนมากทำให้ความหลากหลายของระบบแย่ลง”

ในกิจกรรมที่ทำอันตรายมาก สิ่งที่ทูเดนและผู้ร่วมงานของเธอได้พบเห็นด้วยตาคือการเพิ่มขึ้นของขยะ เช่นเดียวกับการปล่อยสุนัขวิ่งโดยไม่มีสายจูงในบริเวณที่มีการห้าม ด้วยความที่เป็นเจ้าของสุนัขเธอคิดว่ามันไม่ได้เป็นปัญหาในแต่ละกรณี สิ่งที่เจ้าของสุนัขไม่ได้ตระหนักถึงก็คือ “มีผู้มาเที่ยวในสวนอีก 25 ล้านคน ซึ่งครึ่งหนึ่งเป็นผู้ที่เป็นเจ้าของสุนัข” ทูเดนเล็งเห็นว่าความเสียหายที่เกิดขึ้นโดยผู้ที่รักสุนัขจำนวนหลายร้อยและแม้แต่หลายพันซึ่งพากันมาวิ่งผ่านที่อยู่อาศัยซึ่งมีความอ่อนไหวเป็นเรื่องที่ท้าท้ายหลัก

แม้การเตือนอย่างจริงจัง ผู้บรรยายก็กระตือรือร้นที่เน้นย้ำว่าพวกเขาอยากให้สวนได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นในขณะเดียวกันก็ต้องรับทราบว่า “เราจะต้องทำต่อไป” ในการสื่อสารกับสาธารณชนถึงวิธีที่จะดูแลสมบัติอันล้ำค่าเหล่านี้ให้ดีขึ้น

“สิ่งที่เราจำเป็นต้องมีคือวิธีที่จะสื่อสารกับผู้คนในการช่วยเหลือให้พวกเขารักษาสวนให้ดีขึ้น” ทูเดนกล่าว

นก Western Snowy Plover มีน้ำหนักตัวเต็มวัย 1.5 ออนซ์ แม้ว่ามันจะมีขนาดกระจิ๋วหลิวแต่ก็ยังมีชีวิตอยู่บริเวณหาดของรัฐแคลิฟอร์เนียมาเป็นเวลาหลายพันปี วันนี้มันมีจำนวนน้อยกว่า 3,000 ตัวในป่าตามธรรมชาติ ซึ่งการสูญเสียที่อยู่อาศัยเป็นสิ่งที่ขับเคลื่อนการลดลงของพวกมัน

ดักก์ เบล ซึ่งเป็นผู้จัดการโครงการเกี่ยวกับสัตว์ป่า EBRPD กล่าวว่านก Plover เป็น 1 ใน 4 สปีชีส์ของสัตว์ที่ใกล้จะสูญพันธุ์ขั้นวิกฤต ซึ่งพึ่งพาพื้นที่สวนของ EBRPD ในแง่ที่มีความสำคัญคือเป็นพื้นที่ผสมพันธุ์ ป้ายเตือนผู้มาเยี่ยมเพื่อให้ออกจากบริเวณที่นก Plover มาชุมนุมกันอยู่มักจะถูกเพิกเฉย ซึ่งสามารถทำให้นกเหล่านี้หนีออกจากบริเวณนี้ไปทั้งหมด ยังก่อให้เกิดการหายไปจากที่อยู่อาศัยไปตลอดกาล “เพียงแค่การไปเดินเขาข้ามผืนดินก็สามารถรบกวนสัตว์ป่าแล้ว” เบลซึ่งเป็นคนที่มีภูมิลำเนาในเขตเบย์แอเรียกล่าว

สัตว์ที่ใกล้จะสูญพันธุ์ขั้นวิกฤต ได้แก่ นก ridgeways rail และ least tern เช่นเดียวกับหนูที่หากินอยู่บริเวณป่าพรุน้ำเค็มซึ่งนอกจากพรสวรรค์ด้านอื่นแล้วมันยังสามารถว่ายน้ำได้เป็นเวลามากกว่า 2 ชั่วโมงและดื่มน้ำที่มีความเค็มมากกว่าน้ำในมหาสมุทร เบลกล่าวว่าผู้มาเที่ยวส่วนใหญ่มักจะไม่ให้ความสนใจกับหนูตัวเล็กเหล่านี้เพราะคิดว่าเป็นเพียงแค่ “หนู” อีกชนิดหนึ่งเท่านั้น

และเขาได้กล่าว่านอกจากการเพิ่มจำนวนของผู้มาเยือนสวนจำนวนมากแล้ว ปัญหาเกี่ยวกับเศรษฐกิจในช่วงของการระบาดก็ทำให้ครอบครัวหลายครอบครัวนำเอาสัตว์ อันได้แก่ แมวจำนวนมาก มาปล่อยไว้ที่สวน ทำให้เกิดการภาวะประชากรล้นของแมวจรจัด ซึ่งจะไปคุกคามสัตว์ที่ใกล้จะสูญพันธุ์อื่น”

เบลยังพูดซ้ำถึงสิ่งที่โรซาริโอกล่าวไว้ว่า เมื่อชุมชนที่มีความหลากหลายมากกว่าเขาทำงานร่วมกับสวน บางแห่งก็จะนำเอาการปฏิบัติซึ่งสามารถก่อให้เกิดความเสียหายกับสุขภาพทางนิเวศวิทยาในท้องถิ่น ซึ่งได้แก่ ชุมชนศาสนาซึ่งในทางวัฒนธรรมจะทำการปล่อยปลา เต่า หรือสัตว์อื่นลงในแหล่งน้ำเพื่อเป็นการระลึกถึงการจากไปของใครคนใดคนหนึ่ง

โจ ซุลลิแวน ซึ่งบริหารแหล่งน้ำสำหรับการตกปลาของ EBRPD 10 แห่งและท่าเรือสำหรับตกปลา 4 แห่งอธิบายว่า การปฏิบัติเช่นนี้สามารถนำเอาสปีชีสที่เป็นผู้รุกราน เช่นเดียวกับโรคหรือสารพิษซึ่งสามารถทำให้สปีชี่ส์ท้องถิ่นตายลงอย่างมีนัยสำคัญ

“เราต้องการให้คนออกมาและมาสนุกสนานไปกับการใช้ทรัพยากรเหล่านี้ แต่คนที่ปล่อยสัตว์เลี้ยง ไม่ว่าจะเป็นปลาทอง เต่า หรือสัตว์อื่นมันจะทำให้มีผลกระทบที่ตามมา” เขากล่าวและได้แสดงภาพของแม่น้ำที่เต็มไปด้วยซากกบที่ตายกลาดเกลื่อนเพื่อสนับสนุนจุดนี้

ปลา Rainbow และปลา steelhead trout รวมทั้งกบขาแดงแห่งรัฐแคลิฟอร์เนียเป็นสัตว์ที่ถูกขึ้นทะเบียนเป็นสัตว์ใกล้จะสูญพันธุ์ของรัฐบาลกลางซึ่งซุลลิแวนและทีมงานกำลังทำงานอยู่เพื่ออนุรักษ์พวกมัน

“มันเป็นความสมดุลที่เปราะบาง” ทูเดนซึ่งพยายามปกป้องที่อยู่อาศัยในขณะเดียวกันก็ต้องการเพิ่มจำนวนผู้มาใช้พื้นที่ทางสันทนาการกล่าว “ลองจินตนาการดูว่าคุณเป็นแขก จงทำตามกฏและพยายามมีความรู้สึกอ่อนไหว” เธอกล่าวกระตุ้นผู้มาเยือน


แปล/เรียบเรียง: วลัยพรรณ เกษทอง