ไลฟ์สไตล์
จอมพล
วันเซ้นท์แพ็ททริคเดย์
ใบแชมล็อค สัญญลักษณ์ของ ทรินิตี้

ไลฟ์สไตล์ฉบับนี้ตรงกับวันเซ้นท์แพ็ททริคพอดี นั่นคือวันที่ ๑๗ มีนาคม ของทุกๆปี สำหรับเราชาวไทยคงไม่ค่อยคุ้นเคยกับวันเซ้นท์แพ็ททริคนี้เท่าไหร่นัก และก็คงไม่ค่อยเข้าใจว่าทำไมเขาถึงเฉลิมฉลองกันใหญ่เป็นที่สนุกสนาน เซ้นท์แพ็ททริคท่านนี้เป็นใครและมีความสำคัญอย่างไร

เซ้นท์แพ็ททริคเดย์นี้แท้จริงแล้วเป็นวันหยุดของชาวไอริช เพื่อยกย่องนักบุญท่านสำคัญของไอร์แลนด์คือ นักบุญแพ็ททริค ท่านผู้นี้มีชีวิตอยู่ในราวปีค.ศ. ๔๓๒ ถึง ๔๖๑ เมื่อท่านมีอายุได้ ๑๖ ปีท่านถูกลักพาตัวจากบ้านเกิดซึ่งเป็นเกาะเล็กๆในอังกฤษโดยพวกโจรสลัด แล้วพวกมันก็นำท่านไปขายเป็นทาสในไอร์แลนด์ ท่านต้องทำงานเป็นคนรับใช้ และในช่วงชีวิตนั้นเองท่านได้พบกับศาสนาคริสต์นิกายแคทอริคและท่านก็ได้เข้ารีต หลังจากเป็นทาสอยู่หกปี ท่านก็หนีออกจากฝั่งไอริชและกลับไปยังอังกฤษ

ท่านนักบุญแพ็ททริคขับไล่งูลงทะเลให้พ้นไปเสียจากเกาะไอร์แลนด์

เมื่อกลับไปแล้วท่านก็ตัดสินใจที่จะบวชเป็นพระ ในค่ำคืนหนึ่งท่านนิมิตเห็นชาวไอริชร้องขอให้นำพวกเขาเข้ารีตสู่ศาสนาคริสต์ หลังจากที่ท่านบวชแล้วร่ำเรียนพระคัมภีร์อยู่หลายปี ท่านก็เดินทางกลับไปยังไอร์แลนด์ในฐานะมิชชันนารีผู้เผยแพร่ศาสนา และท่านผู้นี้เองที่ได้นำให้ชาวไอริชจำนวนมากเข้ารีตในศาสนาคริสต์ในที่สุด เรื่องราวของท่านในการต่อสู้กับพวกนอกศาสนา หรือศาสนาเดิมที่มีอยู่ในไอร์แลนด์ เป็นเรื่องเล่าที่มีอยู่มากมาย รวมไปถึงเรื่องที่ท่านขับไล่งูออกจากไอร์แลนด์ เรื่องแปลกแต่จริงก็คือว่า ในไอร์แลนด์นั้นไม่มีงูอาศัยอยู่เลย ตามเรื่องเล่าก็คือนักบุญแพ็ททริค บำเพ็ญศีลภาวนาด้วยการอดอาหารอยู่ ๔๐ วันและพวกงูได้เข้ามารบกวนท่าน ท่านจึงขับไล่งู (ซึ่งเป็นทาสรับใช้ของซาตาน) ให้ออกไปเสียจากเกาะไอร์แลนด์

เรื่องที่เกี่ยวข้องกับนักบุญแพ็ททริคอีกเรื่องหนึ่งคือเรื่องของใบแชมร็อค (Shamrock) ซึ่งเป็นใบไม้ที่มีอยู่ในใบเดียวกันแยกออกเป็นสาม ท่านใช้ใบไม้นี้เป็นสัญญลักษณ์ของสิ่งศักดิ์สิทธิ์ทั้งสามที่เรียกว่า “Trinity” อันได้แก่ พระบิดา (พระเจ้า) พระบุตร (พระเยซู) และพระวิญญานบริสุทธิ์ (อันได้แก่บรรดานักบุญทั้งหลาย) ภายหลังใบแชมร็อคนี้จึงกลายเป็นสัญญลักษณ์ของวันเซ้นท์แพ็ททริคในที่สุด

เซ้นท์แพ็ททริคเผยแพร่ศาสนาในไอร์แลนด์อยู่ ๔๐ ปี และได้นำพาชาวไอริชให้เข้ารีตกว่าแสนคน ท่านเสียชีวิตในวันที่ ๑๗ มีนาคม และหลังจากนั้นชาวไอริชก็ได้ตั้งให้วันที่ ๑๗ มีนาคมนี้เป็นวันเฉลิมฉลองเพื่อเป็นเกียรติให้กับนักบุญท่านนี้ ชาวไอริชฉลองวันเซ้นท์แพ็ททริคนี้เป็นเวลาสืบเนื่องต่อกันมานานนับพันปี

ในราวปี ๑๗๖๒ ทหารชาวไอริชจำนวนมากที่ปฏิบัติงานอยู่ในกองทหารของอังกฤษและประจำการอยู่ในดินแดนภายใต้การปกครองของอเมริกัน ได้ริเริ่มเฉลิมฉลองวันเซ้นท์แพ็ททริคด้วยการเดินสวนสนามในนครนิวยอร์คและมีการเล่นดนตรีแบบไอริช ซึ่งนั่นนับได้ว่าเป็นวันแรกของการเฉลิมฉลองวันเซ้นท์แพ็ททริคในอเมริกาหลังจากนั้นในปีต่อๆมาชาวไอริชในอเมริกาก็พากันเฉลิมฉลองวันนี้ในทุกๆปี

จากวันทางศาสนา ได้แปรเปลี่ยนไปเป็นการเฉลิมฉลองเพื่อความสนุกสนาน กลายเป็นเหมือนวันที่ชาวไอริชจะได้เฉลิมฉลองวัฒนธรรมของตน ด้วยความที่จำนวนประชากรเชื้อสายไอริชในอเมริกานี้มีมากถึง ๓๔ ล้านคน อันมากกว่าของประชากรในไอร์แลนด์ถึงเก้าเท่า การฉลองวันเซ้นท์แพ็ททริคจึงแพร่ขยายไปทั่วอเมริกา และเนื่องจากภายหลังงานเฉลิมฉลองนี้ไม่เกี่ยวข้องกับศาสนา คนที่อยากจะร่วมสนุกก็ไม่จำเป็นต้องเป็นชาวไอริชอีกต่อไป ก็เลยกลายเป็นคำพูดติดปากที่ว่า “เป็นคนไอริชแค่วันเดียว” (Irish One Day) นี่เองกระมังที่ทำให้วันเซ้นท์แพ็ททริคได้รับความนิยมและกลายเป็นเรื่องสนุกสนานให้ได้เฉลิมฉลองกัน

สิ่งที่จะอดกล่าวถึงไม่ได้ก็คือเพราะเหตุใดวันเซ้นท์แพ็ททริคจึงต้องเป็นสีเขียว เหตุผลก็คงเป็นเพราะไอร์แลนด์เป็นเกาะสีเขียว เรียกกันว่าเกาะมรกต เกาะไอร์แลนด์นั้นอยู่ทางตอนเหนือของอังกฤษซึ่งหนาวเย็นแต่ไม่เคยเป็นน้ำแข็งและเขียวอยู่อย่างนั้นตลอดปี นอกจากนี้ธงชาติของไอร์แลนด์ก็ยังเป็นแถบสีเขียวสลับส้มขาวอีกด้วย สีเขียวจะว่าไปแล้วก็เป็นสีของฤดูสปริง คือฤดูใบไม้ผลิ ซึ่งวันเซ้นท์แพ็ททริคนี้ผู้คนร่าเริงออกมาพาเหรด ดื่มกินกันอย่างสนุกสนานก็เพื่อเฉลิมฉลองวันแรกของฤดูใบไม้ผลิที่ความหนาวเย็นจะผ่านพ้นไป

ลิพริคอนส์ เทวดาจอมซนที่คอยมาหยิกคนไม่ใส่สีเขียว

ในวันเซ้นท์แพ็ททริค ผู้คนจะพากันใส่สีเขียว และหากใครไม่ใส่สีเขียวก็จะถูกหยิก ทั้งนี้ก็เป็นเพราะความเชื่อเรื่องของเทวดาตัวน้อยๆจอมซนที่เรียกว่า ลิพริคอนส์ (Leprechauns) เทวดาลิพริคอนส์นี้เป็นเรื่องเล่าของชาวไอริช มักจะชอบกลั่นแกล้งมนุษย์เพื่อความสนุก ลิพริคอนส์ใส่เสื้อโค้ตสีเขียว มีหนวดเคราปรากฏกายเป็นชายแก่แต่ตัวเล็กเท่าเด็กสี่ขวบ ลิพริคอนส์ใช้เวลาส่วนมากไปกับการซ่อมรองเท้า และเก็บเหรียญทองเอาไว้ในหม้อ ซึ่งซ่อนอยู่ที่ปลายสายรุ้ง หากใครจับลิพริคอนส์ได้ ก็จะให้เทวดาน้อยนี้ให้พรสามประการเพื่อแลกกับการปล่อยตัว ลิพริคอนส์จะชอบมาแกล้งมนุษย์ แต่หากทว่าใครใส่สีเขียว ลิพริคอนส์ก็จะมองไม่เห็น ครั้นเมื่อถึงวันเซ้นท์แพ็ททริค ใครลืมไม่ใส่สีเขียวก็จะถูกเพื่อนหยิกแทนลิพริคอนส์นั่นเอง

ใบโคลเวอร์ที่มีสี่แฉก สัญญลักษณ์ของความโชคดีของชาวไอริช

สัญญลักษณ์อีกอย่างของวันเซ้นท์แพ็ททริคคือ ใบโคลเวอร์ (Clover) ที่มีสี่แฉก ปรกติในโคลเวอร์นั้นจะมีแค่สามแฉก (ใบแชมม็อคก็เป็นโคลเวอร์พันธุ์หนึ่งเช่นกัน) หากใครหาใบโคลเวอร์ที่มีสี่แฉกได้นั้นจะโชคดีเพราะสี่แฉกของใบโคลเวอร์หมายถึง ความหวัง ความศรัทธา ความรัก และความสุข

อย่างที่ได้กล่าวมาแล้ว ในปัจจุบันนี้วันเซ้นท์แพ็ททริคไม่เกี่ยวข้องอะไรกับประเพณีทางศาสนาอีกต่อไป คนส่วนมากจะเฉลิมฉลองวันนี้ด้วยการดูพาเหรด ปาร์ตี้และดื่มกินกันอย่างสนุกสนาน โดยเฉพาะการดื่มเบียร์ ตามสถิติวันเซ้นท์แพ็ททริคนี้จะมีผู้ที่ถูกจับเนื่องจากดื่มเหล้าแล้วขับรถเพิ่มถึง๑๐ เปอร์เซ็นต์ และหากปีไหนวันเซ้นท์แพ็ททริคตรงกับวันหยุดคือเสาร์หรืออาทิตย์จะเพิ่มขึ้นเป็น ๒๕ เปอร์เซ็นต์ เช่นในปีนี้ ท่านผู้อ่านไทยแอลเอต้องระวังให้มากเพราะจะมีคนขับรถด้วยความเมาบนท้องถนน ในบันทึกของ The Colorado Department of Transportation มีสองวันที่มีคนถูกจับด้วยข้อหา DUI มากที่สุดในแต่ละปีคือวันฮัลโลวีน และวันเซ้นท์แพ็ททริคนี้เอง

คอร์นบีฟ เนื้อตุ๋นกับเกลือเสิร์ฟกับกะหล่ำปลี อาหารประจำวันเซ้นท์แพ็ททริค

นอกจากเบียร์สีเขียวสัญญลักษณ์ของวันเซ้นท์แพ็ททริคแล้ว ยังมีความนิยมที่จะรับประทาน “คอร์นด์บีฟ” ซึ่งเป็นเนื้อเค็มชนิดหนึ่ง ส่วนมากจะทำจากเนื้อวัวส่วนที่เรียกว่า Brisket ซึ่งเป็นส่วนอกของวัวซึ่งอยู่ใต้ซี่โครง นำมาต้มทั้งก้อนกับเกลือและเครื่องเทศต้มนานๆทั้งวัน เมื่อเสร็จแล้วก็รับประทานกับผักกะหล่ำปลี

นี่ก็คงเป็นข้อมูลต่างๆที่รวบรวมมาเพื่อให้พวกเราชาวไทยได้เข้าใจวันเซ้นท์แพ็ททริคกันมากขึ้น สุขสันต์วันเซ้นท์แพ็ททริคครับ พี่ไทยเราเทศกาลไหนเราก็ฉลองกันได้เสมอใช่ไหมครับ