San Francisco Asian Art Museum คืนโบราณวัตถุให้ไทย

วันจันทร์ที่ผ่านมา วันที่ 8 ธันวาคม พ.ศ. 2568 ดิฉันโชคดีมากที่ได้มีโอกาสไปที่พิพิธภัณฑ์ศิลปะเอเซีย ของนครซานฟรานซิสโก (Asian Art Museum of San Francisco) พร้อมๆ กับเพื่อนผองน้องพี่ชุมชนไทยในซานฟรานซิสโกและเบย์แอเรีย เพื่อไปร่วมในพิธีรับมอบโบราณวัตถุ ประติมากรรมสำริด กลุ่มประโคนชัย 4 รายการ ประกอบด้วย 1. พระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร 2. พระโพธิสัตว์อวโลกิเตศวร 3.พระโพธิสัตว์ และ 4. พระพุทธรูปยืน ที่ทางพิพิธภัณฑ์มอบคืนให้แก่รัฐบาลไทย ที่พิพิธภัณฑ์ศิลปะเอเซีย ซานฟรานซิสโก โดยมี นางสาวนิตยา กนกมงคล ผู้อำนวยการสำนักพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ กรมศิลปากร เป็นผู้แทนรับมอบ และ ดร. Soyoung Lee ผู้อำนวยการพิพิธภัณฑ์ศิลปะเอเซีย เป็นผู้แทนส่งมอบโบราณวัตถุสี่รายการดังกล่าว

โดยมี ดร.สุริยา จินดาวงษ์ เอกอัครราชทูตไทย ณ กรุงวอชิงตัน และ นาย ต่อ ศรลัมพ์ กงสุลใหญ่ ณ นครลอสแอนเจนลิส ได้บินมาร่วมพิธีด้วย ส่วนทางด้านซานฟรานซิสโก นายกเทศมนตรี Daniel Lurie และเจ้าหน้าที่ระดับสูงของพิพิธภัณฑ์ได้มาร่วมพิธีด้วย

ประติมากรรมสำริด กลุ่มประโคนชัย จำนวน 4 รายการดังกล่าว ถูกค้นพบเป็นครั้งแรกในพื้นที่อำเภอประโคนชัย จังหวัดบุรีรัมย์ และเป็นส่วนหนึ่งของโบราณวัตถุในรายการติดตามโบราณวัตถุจำนวน 32 รายการ ตามมติที่ประชุมคณะกรรมการติดตามโบราณวัตถุของไทยในต่างประเทศกลับคืนสู่ต่างประเทศ ครั้งที่ 3/2561 เมื่อวันที่ 31 ตุลาคม พ.ศ.2561 ทั้งนี้ในการดำเนินการติดตามทวงคืนโบราณวัตถุ กรมศิลปากรได้ประสานงานกับสำนักงานมาตุภูมิแห่งสหรัฐอเมริกา (Homeland Security Investigations: HSI) ผ่านกระทรวงการต่างประเทศ เพื่อแจ้งให้ทราบถึงรายการติดตามโบราณวัตถุดังกล่าว และติดตามทวงคืนกับพิพิธภัณฑ์ต่างๆ ในสหรัฐอเมริกา

เมื่อเดือนเมษายน 2568 พิพิธภัณฑ์ศิลปะเอเซีย นครซานฟรานซิสโก ได้ถอดถอนประติมากรรมทั้ง 4 รายการ ออกจากบัญชีของพิพิธภัณฑ์ เป็นการถาวร และได้ประสานงานกับสถานกงสุลไทย ณ นครลอสแอนเจลิส เพื่อดำเนินขั้นตอนการส่งคืนสู่ประเทศไทย

การรับมอบโบราณวัตถุประติมากรรมสำริด กลุ่มประโคนชัย 4 รายการ มีความสำคัญในการรักษาประวัติศาสตร์และมรดกศิลปวัฒนธรรมของไทย เป็นความภาคภูมิใจของประชาชนไทย รวมทั้งสะท้อนถึงความสัมพันธ์อันดีระหว่างประเทศไทยและสหรัฐอเมริกา ในการติดตามและนำคืนทรัพย์สินทางศิลปวัฒนธรรมของไทย ในการนี้ สถานกงสุลใหญ่ ณ นครลอสแอนเจลิสได้แสดงความขอบคุณต่อสำนักงานมาตุภูมิแห่งสหรัฐอเมริกา และพิพิธภัณฑ์ศิลปะเอเซีย นครซานฟรานซิสโก ที่ให้ความร่วมมือที่ดีในการส่งคืนโบราณวัตถุ กลุ่มประโคนชัย 4 รายการ กลับประเทศไทย

ค่ะ..พวกเราชุมชนไทยที่ได้ไปร่วมงานในวันนั้น เราต่างก็มีความรู้สึกดีใจที่โบราณวัตถุอันหาค่าไม่ได้สี่ชิ้นนี้จะได้กลับคืนสู่ประเทศไทย ให้คนไทยรุ่นลูกหลานได้มีโอกาสชื่นชมศิลปะที่หายไปนี้ โดยที่ผู้อำนวยการสำนักพิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ กรมศิลปากร คุณนิตยา ได้บอกพวกเราว่าโบราณวัตถุทั้งสี่ชื้นนี้ คนไทยจะได้รับชมกันที่พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ ณ วังหน้า ในอีกไม่นานนี้แน่นอน

หลังจากพิธีมอบอย่างเป็นทางการเสร็จสิ้น ทางพิพิธภัณฑ์ศิลปะเอเซีย นครซานฟรานซิสโก ยังได้จัดเลี้ยงน้ำชากาแฟ อาหารว่างแบบไทยๆ มาให้บรรดาแขกผู้มีเกียรติทุกท่านที่มาร่วมงานอีกด้วย หลังจาก นั้นช่วงเวลาเย็นท่านทูต ท่านกงสุล และเจ้าหน้าที่จากสถานกงสุลได้รับประทานอาหารค่ำร่วมกันอย่างเป็นกัน เองกับชุมชนชาวไทยในซานฟรานซิสโกและเบย์แอเรีย ณ ร้านอาหาร Osha Thai San Francisco ของคุณ ลลิตา สุขสำราญ ขอขอบคุณทางสถานกงสุลไทย ณ ลอสแอนเจลิส และทีมงานร้านอาหาร โอชา ไว้ ณ ที่นี้ด้วยค่ะ

ขอบคุณข้อมูลจากเอกสารข่าวประชาสัมพันธ์จากสถานกงสุล ขอบคุณภาพจากหลายๆ แหล่ง จาก Asian Art Museum San Francisco, จากคุณ อัจฉริยา ทวีวิรัช และจาก คุณ แอน มั่นกลาง ไว้ ณ ที่นี้ด้วยค่ะ

ดีใจ อิ่มเอิบหัวใจ นับเป็นข่าวดีปิดท้ายปี 2568 นี้ ที่ไทยเราได้รับมรดกด้านศิลปะวัฒนธรรมของชาติคืนอีกครั้ง