เนื่องจากขณะนี้ งานล่ามภาษาไทยเป็นที่ต้องการมากทั่วสหรัฐอเมริกา เนื่องจากชาวไทยได้กระจัดกระจายไปอาศัยตามรัฐต่างๆ ในกลุ่มล่ามศึกษาของเราได้มีสมาชิกที่เป็นล่ามอยู่หลายรัฐด้วยกัน และหลายคนก็ได้ส่งบทความมาลงในกลุ่มออนไลน์ของเรา ซึ่งหลายบทความเป็นเรื่องเล่าของผู้ที่เป็นล่ามในรัฐต่างๆ จึงได้คัดเลือกมาลงในคอลัมน์นี้ให้ได้อ่านกันค่ะ

เมื่อมีการจับกุมตัวผู้บุคคลที่เจ้าหน้าที่ตำรวจเชื่อว่าได้กระทำความผิดอาญา คำที่ใช้เรียกบุคคลนั้นในแต่ละขั้นตอนก็ไม่เหมือนกัน เนื่องจากกฎหมายประเทศสหรัฐอเมริกาได้ให้สิทธิตามรัฐธรรมนูญ (constitutional rights) ของพลเมืองไว้ ซึ่งต่างจากที่เราคุ้นเคยเมื่ออ่านหนังสือพิมพ์ไทย เช่น ไทยรัฐ เดลินิวส์ ตื่นเช้ามาเจอพาดหัวข่าว

จับได้แล้ว “ไอ้ชั่ว” ฆ่ายกครัว ไม่เว้นเด็กทารก

ซิวโจรกระจอกย่องลักทรัพย์คาบ้าน

แม่ทมิฬฆ่าลูก 7 ศพ

ก็จริงอยู่ หนังสือพิมพ์แต่ละสำนักต้องแข่งกันเขียนพาดหัวข่าวให้เตะตาคนซื้อ จะได้หมดแผงไว ๆ ยอดขายทะลุเป้า และก็จริงอีกนั่นแหละที่เราต้องนำตัวผู้กระทำผิดมาลงโทษเพื่อให้สังคมสงบสุข แล้วเราจะมั่นใจได้อย่างไรว่าเจ้าหน้าที่ตำรวจ ไม่ว่าไทยหรือเทศจับคนที่กระทำผิดจริง ไม่ใช่จับแพะมาลงโทษเพื่อให้คดีปิดได้เร็ว ตัวอย่างการพาดหัวข่าวด้านบนนั้น จะเห็นได้ว่าเป็นการพิพากษาไว้เรียบร้อยแล้วว่าผู้ที่ถูกจับกุมตัวเป็น “ไอ้ชั่ว” “โจรกระจอก” “แม่ทมิฬ”

คนทุกคน แม้ว่าเป็นผู้กระทำความผิดก็สมควรได้รับการปฏิบัติตามกระบวนการในการใช้อำนาจของเจ้าหน้าที่ของรัฐโดยชอบด้วยกฎหมาย หลักกฎหมายนี้ก็คือวิถีทางที่ถูกต้องแห่งกฎหมาย (due process of law) แม้ในคำฟ้องในคดีร้ายแรงเช่นคำฟ้องของสำนักงานสืบสวนของสหรัฐอเมริกา (FBI) ยังลงท้ายในการให้ข้อมูลที่เตรียมทำเป็นข่าว (press release) ดังตัวอย่างข้างล่างนี้

"All defendants are presumed innocent until proven guilty."

"จำเลยทั้งหมดได้รับการสันนิษฐานว่าเป็นผู้บริสุทธิ์จนกว่าจะได้รับการพิสูจน์ว่ามีความผิด"

แสดงว่าเมื่อคดียังไม่ได้รับการตัดสินโดยกระบวนการศาลยุติธรรม ก็ยังถือว่าจำเลยผู้ถูกกล่าวหาเป็นผู้บริสุทธิ์

กลับมาเข้าประเด็นการเรียกขานบุคคลที่ถูกจับกุมในแต่ละขั้นตอนของการสืบสวน-สอบสวน พิจารณาคดีว่าในแต่ละขั้นตอนนั้นเจ้าหน้าที่ตำรวจ หรือเจ้าหน้าที่ฝ่ายตุลาการใช้กันอย่างไร

"Person of interest" [N] บุคคลที่ตำรวจให้ความสนใจ หรือบุคคลที่อยู่ในความสนใจของตำรวจ

คำนี้เป็นคำที่เจ้าหน้าที่ตำรวจสหรัฐอเมริกาใช้ในกรณีระบุตัวบุคคลว่ามีส่วนเกี่ยวข้องกับการสืบสวนคดีอาชญากรรม เป็นบุคคลที่ยังไม่ถูกจับกุม หรือถูกตั้งข้อกล่าวหาอย่างเป็นทางการ มักจะพบคำนี้บ่อย ๆ เวลาดูข่าวอาชญากรรมทางโทรทัศน์ หรืออ่านหนังสือพิมพ์ บุคคลนี้เป็นบุคคลที่ตำรวจให้ความสนใจเนื่องจากเป็นบุคคลที่ให้ความร่วมมือในการสืบสวนคดี อาจจะมีข้อมูลที่ช่วยในการสืบสวน หรืออาจมีคุณสมบัติบางประการที่เป็นประโยชน์ต่อการสืบสวนต่อไป

คำว่า person of interest นี้กระทรวงยุติธรรมของสหรัฐอเมริกายังไม่ได้ให้คำนิยามที่ชัดเจน แตกต่างจากคำว่า ผู้ต้องสงสัย (suspect) หรือพยานวัตถุหรือพยานสำคัญ (material witness) ซึ่งจะกล่าวต่อไป

ส่วนคำว่า unsub ซึ่งย่อมาจากคำว่า “unknown subject” ยังไม่พบคำแปลที่เป็นทางการ แปลตามบริบทที่ใช้ก็คือ บุคคลที่ยังไม่สามารถระบุได้ [ว่ามีส่วนเกี่ยวข้องอย่างไรกับการสืบสวน] ซึ่งมีความหมายเดียวกันกับคำว่า person of interest คำว่า unsub นี้เป็นคำที่ตำรวจใช้เวลาวิทยุสื่อสารกัน เพราะง่ายและกระชับเวลาไล่ติดตามจับกุม หรือปฏิบัติการเฝ้าตรวจ (surveillance operation)

suspect [N] ผู้ต้องสงสัย

มีความหมายเดียวกันกับ suspected person

After the investigation, the suspect was charged with murder for killing 6 people over the weekend.

หลังจากการสืบสวน ผู้ต้องสงสัยถูกตั้งข้อหาฆาตกรรมในการฆ่า 6 ศพในช่วงสุดสัปดาห์

accused [ADJ] ซึ่งถูกกล่าวหา[N] ผู้ถูกกล่าวหาหรือฟ้องร้อง ผู้ต้องคดี

The surgeon was accused of negligence.

ศัลยแพทย์ถูกกล่าวหาว่าประมาทเลินเล่อ

The rights of accused are protected in various ways by criminal procedure code.

สิทธิของผู้ถูกกล่าวหาได้รับการคุ้มครองในรูปแบบต่าง ๆ โดยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา

arrestee [N] ผู้ถูกจับกุม

The police should routinely “frisk search” the arrestee.

เจ้าหน้าที่ตำรวจควรจะ “ตรวจค้นตัว” ผู้ถูกจับกุมอย่างสม่ำเสมอ

detainee [N] ผู้ต้องขัง ผู้ถูกกักขัง นักโทษ

A former Guantanamo detainee was arrested Tuesday as a member of an ISIS cell planning an attack on the Spanish mainland.

อดีตนักโทษ[คุก]กวานตานาโมถูกจับกุมตัวเมื่อวันอังคารในฐานะเป็นสมาชิกเครือข่ายไอซิสที่กำลังวางแผนการโจมตีแผ่นดินสเปน

สำหรับบุคคลที่ถูกตัดสินว่ากระทำความผิดแล้วนั้นมีคำเรียกดังนี้

felon อาชญากร

criminal อาชญากร

convict [N] ผู้ต้องโทษ นักโทษ

Two convicts escape while handcuffed together.

นักโทษสองคนหลบหนีขณะถูกใส่กุญแจมือติดกัน

ส่วนคำว่านักโทษที่ยังถูกคุมขังอยู่นั้นมีคำเรียกหลายคำ เท่าที่นึกได้ก็มีดังนี้

prisoner, captive, convict, inmate, culprit, jailbird

วันนี้ขอแบ่งปันการเรียนรู้เพียงเท่านี้

ขอให้ทุกท่านมีความสุขทุกวัน นอนหลับไม่ฝัน ทานอาหารอร่อยนะคะ