สุขภาพและการบำบัด
สดศรี สุริยะฉาย
รู้อีกหน่อยก็ดี

ยังจำเพลง "คิดไม่ถึง" ของชรินทร์ นันทนาครได้ไหม ร้องไปร้องมา ดัดแปลงให้เป็นเรื่องสุขภาพเข้ากับหัวข้อเรื่องนี้สักหน่อย "เมื่อตอนรู้ไม่ได้คิด รู้เพียงนิดๆเลยต้องโอดโอย ใจฉันระกำเหมือนถูกหนามโบย ช่างไม่คิดเลยว่าไม่รู้จริง"

อยากเขียนอีกหน่อย ถึงรายละเอียดปลีกย่อยเป็นทางไปสู่สุขภาพตามอัตภาพที่จะทำให้แข็งแรงด้วยตัวเองได้ เริ่มตั้งแต่นอนหลับแล้วตื่น ว่าจะทำอะไร กินอะไรจนถึงเข้านอน อย่างแน่ใจว่าจะตื่นอีก

ทำอย่างไรจะให้นอนหลับได้เร็ว ปกติธรรมชาติของสมอง จะผลิตฮอร์โมนทำให้ง่วงหลังจากสามสิบนาทีที่อาหารย่อยและดูดซึมเข้าเส้นเลือด เดินทางไปสู่ต่อมไพนีลด้านหลังสมอง ต่อมไพนีลมีสมญานามว่าเป็นตังตั้งนาฬิกาหลับหรือตื่น เราควรรักษาตรงตามเวลานั้น สมองจะชัดดาวน์ให้ร่างกายหลับได้ง่ายๆ เอง เรียกว่า ง่วง ถ้าไม่นอนหลับตามเวลาที่ต่อมไพนีลตั้งไว้ ก็ลำบากตรงที่จะสอนต่อมไพนีลต่อไป ต่อมไพนีลจะปลุกให้ตื่นตามเวลา ไม่ต้องกลัวว่าจะไม่ตื่น เพียงแต่ให้รู้ว่า อะไรบ้างที่เป็นสาเหตุให้ไม่ตื่น เช่น การรับประทานยาฟอร์ซาแมกซ์ ( Alendronate Sodium ) บังคับไม่ให้เซลล์ไปดึงแคลเซียมจากกระดูก ป้องกันกระดูกบาง เซลล์ก็หันไปดึงแคลเซียมจากเลือด หัวใจขาดแคลเซียม หัวใจวายตอนหลับ ผลข้างเคียงของยาฟอร์ซาแมกซ์อาจทำให้เจ็บหัวใจ แน่นหน้าอก ปวดกราม สาเหตุที่จะทำให้หัวใจวายยังมีเรื่องอื่นอีกด้วย เช่น ความดันโลหิตสูง ปวดหัว นอนไม่หลับเสมอ มีโรคหัวใจ เวลานอนหลับเราหายใจแผ่ว ได้ปริมาณออกซิเจนน้อยกว่าตอนที่ร่างกายเคลื่อนไหวออกกำลัง การส่งออกซิเจนไปสู่กระแสเลือดลดลง ไม่ให้วางต้นไม้ไว้ในห้องนอน เพราะกลางคืนไม่มีแสงแดดหรือแสงเทียม ที่ต้นไม้จะนำไปสังเคราะห์คาร์บอนไดออกไซด์ให้เป็นออกซิเจนเพียงพอ ถ้าเราต้องการสร้างออกซิเจนไว้ในบรรยากาศ ก็วางต้นไม้ไว้ในห้องตรงที่รับแสงแดดตอนกลางวันสำหรับใช้งานตอนกลางคืน ถ้าอยู่ใกล้แสงไฟแรงสูง ก็ปิดม่านปิดหน้าต่าง เพื่อป้องกันกระแสไฟฟ้าสถิตย์ กิจวัตรก่อนนอนคืออาบน้ำให้ตัวอุ่นก่อนทานอาหารมื้อค่ำมีซุปร้อนๆ และย่อยง่าย ถ้ามีเบาหวานต้องระวังน้ำตาลโดยเลี่ยงข้าวในกระเพาะตอนนอน เพราะเปลี่ยนเป็นน้ำตาลง่าย ควรทานคาร์โบไฮเดรทเชิงซ้อน (resistant carb) เช่น ข้าวโพด ธัญพืชคล้ายข้าว เช่น ข้าวฟ่าง ลูกเดือย เพราะสร้างน้ำตาลช้ากว่า น้อยกว่า แคลอรี่น้อยกว่า อาหารง่ายที่สุด คือ ซุปถั่วสิบเจ็ดชนิด มีถั่วหลายสี มีขายที่เทรดเดอร์โจ ทานร้อนๆ ก่อนนอน หลับง่าย สวรรค์อยู่แค่เอื้อม เลือดหมุนเวียนไปเลี้ยงสมองที่ต่อมไพนีล เพื่อให้รู้เวลาหลับตื่น ถ้าปวดที่หลัง ที่ขา ก็วางผ้าห่มไฟฟ้าไว้ใต้ผ้าคลุมเตียง เปิดสวิตช์ไว้ที่ระดับความร้อน 7-8 แล้วปิดสวิตช์ก่อนเข้านอน จะหลับง่ายขึ้น คนที่ต้องการลดน้ำหนัก ก็ทำสุกี้ยากี้จากวุ้นเส้นซึ่งผลิตจากถั่วเขียว ผักกาดขาว ผักเปรี้ยว ลูกชิ้นปลา ไม่ใส่เต้าหู้ เพราะถั่วเหลืองทำให้สมองเสื่อม และปวดข้อ ถ้าต้องการเพิ่มน้ำหนักเนื่องจากอายุมากขึ้น และผอมลง เนื่องจากระบบร่างกายดูดซึมสารที่เป็นประโยชน์น้อย โดยเฉพาะโปรตีนกับแคลเซี่ยม เพราะไม่ส่งเสริมความเจริญเติบโตเหมือนเด็กวัยรุ่นอีกแล้ว หรือมีน้ำมันเคลือบลำไส้เล็ก โดนเฉพาะตอนต่อจากกระเพาะอาหาร ทำให้การดูดซึมไม่ดี เลือดเลี้ยงสมองได้น้อย หรือเป็นเพราะกระดูกคอข้อที่หนึ่งเคลื่อนไปทับเส้นประสาท รู้ข้อบกพร่องของร่างกายเหล่านี้ ก็อาจจะทานข้าวเหนียวเพื่อช่วยสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ ข้าวเหนียวย่อยนาน ช่วยทำให้หลับนาน ทานกับโปรตีน Fried Pork หรือ Pulled Pork มีขายที่ Costco เพียงแต่อบให้ไขมันแห้ง ก็เหมือนทานข้าวเหนียวหมูปิ้งไม่มีไขมันไปทำอันตรายเส้นเลือดให้ยุ่งยากหัวใจ หมาของผู้เขียนชอบทานด้วย แถมทานเม็ดฟักทอง ถั่วอัลมอนด์ ผักบุ้ง แครอท เป็นของว่าง

จบอาหารค่ำตามด้วยนมถั่วนมอัลมอนด์ เพราะมีแคลเซียมให้ถั่ว แทนแคลเซียมเสริมชนิดเม็ด เพื่อหลีกเลี่ยงแคลเซี่ยมพอกตามเส้นเลือดโดยเฉพาะเส้นที่นำไปสู่หัวใจ สามารถตรวจพบได้ด้วยอุลตร้าซาวด์ หรือ แมมโมแกรม แคลเซี่ยมที่พอกตามข้อต่างๆ ส่งผลให้ข้อนิ้วมือนิ้วเท้าและสันหลังคด และปวดตามข้อต่างๆ ถ้าไปหาหมดก็ได้ยาแก้ปวด แต่ไม่ได้แก้ที่ต้นเหตุ เพราะไม่ได้ถามว่าไปกินอะไรมา ถึงได้ปวด อาหารที่อุดมด้วยแคลเซี่ยม เช่น ไข่ ผักเคล เข้ามาอยู่ในอาหารสำเร็จรูปของ บริษัทเคิร์คแลนด์ หรือ คอสโก ใช้ไข่ขาวและผักเคล เช่นมันเทศทำเป็นแผ่นแบบทอดมัน ปลาแซลมอนแผ่นเบอร์เกอร์ เราอบทานกับข้ามต้ม หรือไปปิคนิค ทานนอกบ้านสะดวก เรานำผลการค้นคว้าเรื่องอาหารที่เขาเผยแพร่สู่มวลชนของอเมริการวดเร็วมีประสิทธิภาพมากมาใช้ประโยชน์ ตั้งแต่โครงการอาหารกลางวันฟรีของเด็กในโรงเรียน และเลี้ยงคนในบ้าน

สรุปแล้ว กิจวัตรที่จะเตรียมตัวให้นอนหลับอย่นางสบาย และตื่นแน่ๆ อย่างแข็งแรง เริ่มแต่อาบน้ำอุ่นก่อนอาหาร แปรงฟันด้วยผสมยาสีฟันไทยชื่อรุ่งอรุณ เพราะยาสีฟันไม่ดีสารเคลือบฟันเสื่อม เสียวฟันเวลาดื่มน้ำเย็น ชีวิตจะไม่สุนทรีย์ แถวเคี้ยวของเหนียว หรือของแข็ง ทำให้ฟันโยก ต้องไปเสริมรากฟัน รัฐบาลจ่ายเฉพาะรากฟันหน้าตามเมดิคาล ไม่จ่ายฟันกราม ตื่นเข้า ไม่ต้องแปรงฟัน เพราะให้ปากมีแบคทีเรียชนิดดีอยู่เพื่อป้องกันตนเอง บ้วนปากและขัดฟันด้วยยาสีฟันรุ่งอรุณ ฟันของคุณจะขาวใสแวววายยิ้มแข่งกับน้องหมาได้สบาย แถมหายเสียวฟัน ไม่ต้องซื้อยาแก้ ชะลอการทำรากฟันโยกไปอีกนาน

ที่น่าจะรู้อีกนิดก็คือ สลัดผักสดกับผลไม้สด ที่เราคิดว่าดีสำหรับมื้อเย็น ไม่ดีสำหรับคนที่มีคอเรสเตอร์รอลสูง เพราะโปแทสเซียมในผักผลไม้สดทำปฏิกิริยากับคอเรสเตอร์รอลเกิดนิ่วในถุงน้ำดี แล้วก็ไม่รู้สาเหตุว่าทำไมถึงปัสสาวะบ่อย อาจเนื่องมาจากการดื่ม มอคค่า (Mocha) ซึ่งเป็นกาแฟผสมชอคโกแลต เซลล์ต้องส่งน้ำออกไปทำละลาย ตรวจพบจากมีโลหิตปนในปัสสาวะ

หลังอาหารประมาณสามสิบนาที สมองะสั่งการให้หลับโดยผลิตฮอร์โมนให้ง่วงหลับยาวอย่างน้อยหกถึงแปดชั่วโมง ตอนที่ร่างกายทำงาน ในสามสิบนาทีนั้น ก็สวดมนต์ เช่น บทชุมนุมเทวดา ชินบัญชร ยอดพระกัณฑ์ไตรปิฎก อาราธนาพระสิวลี และเมตตานิสังสะสุดปาโถ และนัมเมียวโฮเร็งเงเคียวสองบทเพื่อสร้างพลังจิตสำหรับบำบัดรักษา ก่อนจบ คุณจะรู้สึกง่วงนอนมากจนเกือบหลับ ถ้าทำอะไรจนสมองเขม็งตัว ไม่หลับ กลายเป็นประสาทค้าง เพราะฮอร์โมนหมดแล้ว ก็เลยไม่หลับทั้งคืน กลายเป็นนิสัย แท้ที่จริง ธรรมชาติบอกให้หลับ แล้วไม่หลับเอง

จะหลับให้สบาย สถานที่ต้องมืด เงียบ และอากาษถ่ายเท ทำอย่างไร ไม่ใช่เปิดเครื่องปรับอากาศ เพราะระบบแค่ดูดเอาอากาศตรงจุดหนึ่ง ไปผ่านอีกจุดหนึ่งให้เย็น เสียงดังและเสียเงินแพง ง่ายที่สุดต่อสุขภาพคือ เปิดพัดลมตั้งเฉียงไปปะทะฝาห้องพ้นจากปลายเท้า เพื่อให้เท้าอุ่น พันคอให้คออุ่นไปสู่สมองตอนหลับ และให้หมวกเพื่อให้ศรีษะอุ่น ไม่จำเป็นต้องใส่ถุงเท้า เพื่อให้ผิวหนังหายใจ ใช้ผ้าฝ้ายทั้งหมด ตั้งแต่เสื้อนอน ผ้าพันคอ และผ้าห่ม ท่านอนที่ดีที่สุด คือนอนหงาย สองมือวางข้างกาย ไม่วางบนหน้าอก เพื่อให้โลหิตหมุนเวียนสะดวก เวลานอนหลับใช้หมอนใบเดียวก็พอ แต่ตอนอ่านหนังสือ หรือดูทีวีควรมีหมอนขวานตั้งรองรับศรีษะ สำหรับถนอมดวงตาในการเคลื่อนไหวปรับระยะ นอนหงายเพื่อให้คอและกระดูกสันหลังมีโอกาศเรียงตัวเข้าอันที่ถูกต้อง ไม่ไปทับเส้นประสาท ถ้ามีอาการแน่นหน้าอกตอนตื่นก็อาจใช้หมอนสองใบ ท่านอนแบบสีหไสยาสน์ หรือนอนทับขวา เป็นท่าที่ดีกว่านอนตะแคงซ่าย เพื่อไม่ให้น้ำหนักตัวไปทับหัวใจ อย่าเชื่อที่โบราณสอนว่าเป็นผู้หญิงนอนหงายไม่ดี แต่ดีที่สุขภาพ เราก็เชื่อที่ผล

มาถึงตอนตื่นนอน Dr. Wayne W. Dyer สอนว่า “Moring breeze has the message, don’t go back to sleep”. ผู้เขียนเคยถามหลายคนที่ปฏิบัติตัวตามนี้ คือตอนตื่นนอนจะได้ความคิดอะไรที่มีค่า ที่เราต้องการคำตอบ อย่านอนหลับต่อ ให้นำความคิดที่ได้ตอนตื่นเช้าไปฏิบัติ ลองพิสูจน์ด้วยตัวคุณเอง จะเห็นว่าหลักความคิดนี้ใช้ได้ผลดี ถ้าตื่นนอนเช้ามาก ไก่ยังไม่ขัน ก็สวดมนต์เช้าไปพลางๆ จนเห็นแสงทองส่องฟ้า แล้วค่อยลุก อาหารเช้าสำคัญ เพราะจะได้มีสารไปบำรุงอวัยวะต่างๆ โดยเฉพาะสมอง

หลังลุกจากเตียง จะออกกำลังจักระเสียหน่อยก็จะดีมาก เพราะจักระเป็นศูนย์รวมพลัง พร้อมกับการออกกำลังลมหายใจ 6 แบบ คือ บู๊ตึ้ง เส้าหลิน ไทซี สมาธิเก้าย่าง ยกน้ำหนัก และฝึกจักระ ถ้าทำได้ในที่มีหญ้ามีน้ำค้างเพื่อดึงกระแสไฟฟ้าสถิตย์ออกจากร่างกาย และเป็นที่โล่งมีออกซิเจน ยิ่งถ้ามีแสงแดดอ่อนๆ ลมระริน ก็เรียกว่าเหมือนอยู่สรรค์ชั้นดาวดึงส์ ซึ่งอยู่หลังบ้านนี่เอง

การออกกำลังลมปราณ คือการยกมือยกแขนขยับขาไปพร้อมกับหายใจยาวเข้าถึงช่วงท้อง ไม่ต้องกระโดดโลดเต้นตามประสาคนสูงอายุก็ทำได้สะดวกทุกท่า ข้อสำคัญ คือการนำอากาศดีเข้าสู่ร่างกายไปตามจังหวะการเคลื่อนไหวของมือ แขน เท้า ขา ลำตัว ใครๆก็ทำได้ ไม่เป็นอันตรายกับตัว ไทชีมีหลักอยู่ที่การแกว่งแขนเป็นวงกลม แล้วสลับข้างพร้อมกับการหายใจได้จังหวะกับการก้าวเดิน การยกลูกน้ำหนักเพื่อให้กล้ามเนื้อได้ใช้งานและแข็งแรง การออกกำลังจักระก็เพื่อส่งกระแสจิตไปเป็นสมาธิที่ศูนย์กลางจักระทั้งเจ็ด ตั้งแต่กระหม่อม หว่างคิ้ว ฐานคอ กลางกระดูก บ่า หัวใจ เหนือสะดือ และจุดฐานจักระรองรวม 15 แห่งที่ด้านหลังร่างกาย เข้า กับ ฝ่าเท้าที่รับพลังจากโลก เป็นการออกกำลังกายที่เหมาะควรกับตัวเอง ไม่ต้องคอยจำตำรา เรียกว่าออกกำลังร่างกายให้สมดุลย์กับลมหายใจ สองเรื่องนี้ต้องสมดุลย์ จึงจะไม่เจ็บป่วย

แค่นี้ ก็เอวังถึงการเตรียมตัวตั้งแต่ตื่นเช้า ทำอะไร กินอะไร จนถึงเวลาเตรียมหลับเพื่อตื่น ยังไม่ได้เตรียมอีกอย่างหนึ่งคือ ความคิด คนเราจะป่วยก็มาจากอารมณ์ส่วนใหญ่ ก่อนฝึกสมาธิ เข้าให้รักษาวินัยสิบประการ เพื่อให้ความคิด การกระทำ และคำพูด ไม่ทำลายตัวเองและผู้อื่น ศาสนาพุทธใช้คำว่า บาป คือศีลทั้งหมดควรรักษาไม่ให้เป็นบาป การพูดทั้งหมด การคิดทั้งหมดไม่ทำลายสรรพสตว์ ผู้คน และสิ่งของ ใครทำได้ง่ายๆเท่านี้ ก็เรียกว่าเตรียมอยู่ในสวรรค์ได้แล้ว คุณทำได้แค่ไหนก็ขึ้นอยู่กับความคิด การกะทำ และคำพูดของคุณเอง ไม่ว่าจะอยุ่ในสวรรค์หรือพาคนอื่นตกนรกไปกับคุณ อย่าคิดว่าคุณจะอยู่สวรรค์คนเดียวได้เท่านั้น