สุขภาพและการบำบัด
สดศรี สุริยะฉาย
ภาวะร้อนในร่างกายทำให้เจ็บป่วย

คนเราบางทีก็มีความสุขจากภายใน บางทีก็วุ่นใจไม่รู้จะทำอย่างไรดีจึงจะมีจิตสงบได้ บางทีเราก็หาสาเหตุไม่ได้ ว่าทำไมถึงไม่เยือกเย็นเป็นสุข โบราณเขาว่า ภาวะร้อน หรือ ภาวะเย็น ไม่ต้องคิดมาก บางทีสิ่งที่เราบริโภคใส่ปากถึงท้อง ก็ก่อให้เกิดภาวะร้อน หรือ ภาวะเย็น ส่งผลให้อารมณ์เป็นไป ส่งผลถึงภาวะร่างกาย ทำให้เกิดเจ็บป่วย เป็นโรคเรื้อรัง สาเหตุเบื้องต้นมาจากอาหารที่ใส่เข้าไปในร่างกาย ก่อให้เกิดภาวะร้อน หรือ ภาวะเย็น อันจะเป็นบ่อเกิดของโรคต่างๆ

จะพิจารณาภาวะร้อน ที่เรียกว่า หยาง Yang ดูก่อน เพราะทำให้ว้าวุ่นทั้งกายและใจพร้อมกันได้

ลักษณะของภาวะร้อน สังเกตได้จากใบหน้าแดง ตาแห้ง ตาแดง มีสิว มีแผลในปาก ปากแห้ง ผมหงอกเร็วกว่าวัย รูขุมขนเปิดกว้าง ตัวร้อนกว่าปกติ มีเส้นเลือดดำนูน ปวดตามข้อ มีอาการกระตุกที่กล้ามเนื้อ มีผื่นดำที่ผิว มีรอยตกกระ ท้องผูกถ่ายอุจจาระแข็งลำบากมีความปวด ปัสสาวะสีเข้ม ปัสสาวะตอนกลางคืนดึก ท้องอืด มีผื่นคันตามตัว มีฝ้าที่ผิว ลมหายใจร้อน มีเสมหะ น้ำมูกไหล น้ำมูกข้น แห้ง เลือดกำเดาออก ง่วงนอน หลังกินอาหาร อาหารไม่ย่อยเป็นพิษ ยกแขนไม่ขึ้น เล็บเปราะหักง่ายไม่งอกยาว ขาดการทรงตัว มีอาการคล้ายจะเป็นลม ปวดหัวไมเกรนคือปวดไปหมด หมดแรงไม่มีแรง รู้สึกร้อนแต่ไม่มีเหงื่อออก ปวดที่ปลายลิ้น ระคายที่คอ เสียงแห้งไม่มีเสียงเปล่งออกมา หิวบ่อย มีลมออกหูฟังอะไรหรือได้ยินไม่ชัด ตับเก็บความร้อนไว้หากทิ้งไว้นานจะเป็นอันตรายถึงหูหนวก ความร้อนที่ตับและไตหากเก็บไว้นานจะก่อให้เกิดอาการปวดตา

ลักษณะร่างกายมีภาวะร้อนจะส่งผลให้เป็นตะคริวที่กล้ามเนื้อท่อนขา ถ้าเป็นหลังจากออกกำลังกาย แสดงว่าภาวะความร้อนสูงเกินไป ถ้าเกิดหลังจากว่ายน้ำแสดงว่าเย็นเกินไป มีการสะอึก บางทีร้อนที่กระดูกสันหลังด้วย ปวดกระเพาะอาหารหลังจากกินอาหารหมายถึงว่าภาวะอาหารร้อนรสจัดเกิดภาวะอาหารไม่สมดุล สร้างพลังร้อนมากเกินควร

ภาวะร่างกายร้อนแสดงที่ส้นเท้าแตกระแหง ปวดส้นเท้า ที่ร้ายยิ่งขึ้นกว่านั่นก็คือ ภาวะร่างกายร้อนส่งผลให้เกิดการชักกระตุกของกล้ามเนื้ออย่างรุนแรง หรือสั่นอย่างรุนแรง โรคที่เกิดจากภาวะร้อนในร่างกาย อาจส่งผลไปถึงโรคหัวใจ ภาวะไซนัสหรือโพรงจมูก หลอดลม กล่องเสียง และอวัยวะภายใน ที่ทำหน้าที่สำคัญให้ร่างกาย เช่น ตับ ที่จะขับสารพิษ กระเพาะที่จะทำหน้าที่ย่อยแยกสารอาหารที่ดีไปเลี้ยงร่างกาย รวมไปถึงลำไส้ที่จะนำไปสู่ส่วนสำคัญภายในให้เป็นประโยชน์แข็งแรงต่อไป ต่อมไทรอยด์ที่จะคอยดูแลกลั่นกรองสารพิษจากอากาศ ยกตัวอย่างเช่น ภาวะของโคโรน่าที่ผู้ติดเชื้อหายใจออกมาสู่มวลภาวะอากาศสารธารณะของโลก ยกตัวอย่างภาวะมลพิษจากจีนสู่ยุโรปและประเทศอื่นทั่วโลก เนื่องจากภาวะร้อนของร่างกายทำให้ขาดภูมิต้านทาน หรือถูกคุมโดยยาบำบัดเป็นการชั่วคราว ฉะนั้น การบริโภคจึงเป็นจุดเริ่มต้นของภาวะร้อนหรือเย็นของร่างกายที่จะติดโรค หรือป้องกันร่างกายมิให้เป็นเหยื่อของโรค ยกตัวอย่างง่ายๆ แผลที่ทวารหนักที่เรียกว่า hemorrhoid อาจมาจากภาวะความร้อนสูงที่ตับ ก่อให้เกิดการขยายตัวของท่อไปสู่ทวารหนัก ทำให้เส้นเลือดที่ทวารหนักขยายตัว เกิดเป็นติ่ง ที่กลายเป็นมะเร็งที่ทวารหนักต่อไป บางทีก็เกิดมะเร็งที่มดลูกขยายตัว บางทีก็ก่อให้เกิดเสมหะข้นเหนียว หายใจติดขัด มีอาการไอแห้งๆ หรือการทำงานของไตล้มเหลวแยกสารพิษไม่ได้ การทำงานของกระเพาะปัสสาวะไม่ปกติ มีเนื้องอกที่ทวาร มีมะเร็งมดลูก มดลูกขยาย มีน้ำออก ไตล้มเหลว

ภาวะร้อน เกิดจากอาหารรสเผ็ด สมุนไพรฤทธิ์ร้อน ผักชี ตะไคร้ ถั่วฝักยาว ดอกกะหล่ำ ฟักทอง และอาหารที่มีรสขม

ผลไม้ที่ก่อให้เกิดภาวะร้อน ได้แก่ ผลไม้ที่มีไวตามินซีสูง ส้ม กล้วยไข่ มะม่วง กระเจี๊ยบแดง

สารเคมีที่ก่อให้เกิดภาวะร้อน ได้แก่ ผงชูรส

ภาวะร้อนของร่างกายและจิตใจจะส่งผลไปสู่ ความเครียด ทำให้นอนไม่หลับตอน 4 ทุ่ม - ตีสอง หรือไม่มีอาหารในเวลาที่ร่างกายสามารถย่อยได้ดีที่สุดระหว่าง 10 โมงเช้า - เที่ยงวัน

นอกจากนี้ ภาวะร้อนในร่างกายอาจมาจาก การใช้แรงกายมากเกินไป ไม่ดื่มน้ำให้เพียงพอกับความต้องการใช้งานของร่างกาย ไม่ปัสสาวะให้สม่ำเสมอกับที่ร่างกายต้องการขับของเสียออก

การขับรถมากเกินควร การใช้ความคิดมากเกินไป หรือการมีอารมณ์หุนหันโกรธง่ายก็สร้างภาวะร้อนในร่างกาย

อาหารที่ส่งผลให้เกิดภาวะร้อนในร่างกาย ได้แก่ ข้าวเหนียว ข้าวแดง ข้าวเหนียวดำ เผือก มันเทศ ข้าวบาร์เล่ย์ ข้าวสาลี

โปรตีนที่ก่อให้เกิดภาวะร้อน เช่น เนื้อวัว เส้นพาสต้า ไข่ เห็ด ถั่วดำ ถั่วแดง ถั่วลิสง ถั่วทอด

ไขมันภาวะร้อนมาจากไขมันที่ให้แคลอรี่สูง เช่น น้ำกะทิ ถั่วอัลมอนด์ ฟักทอง เม็ดทานตะวัน น้ำมันพืช น้ำมันจากสัตว์หรือไขมันสัตว์

ไวตามินที่สร้างภาวะร้อนให้ร่างกาย เช่น ไวตามินซี บีคอมเพล็กซ์ แคลเซี่ยม เกลือ แร่สังกะสี แร่เหล็กในน้ำ เบต้าคาโรทีนเช่นในแครอท และไวตามินอี

ของมึนเมาเช่น สุรา เบียร์ไวน์ และบุหรี่ สร้างภาวะร้อน ไม่แน่ว่ากัญชาจะให้ภาวะร้อนด้วยไหม ที่แน่นอนคือ กาแฟ โซดา น้ำแข็ง และเครื่องดื่มเสริมพลังงานทั้งหลาย ก่อให้เกิดภาวะร้อนแก่ร่างกาย

ภาวะร้อน ในร่างกาย สร้างมะเร็ง และเนื้องอก มดลูกขยายตัวและขับน้ำออก นอกจากนี้ ภาวะร้อนของร่างกายสร้างการหายใจไม่ราบรื่น ไอแห้ง เสมหะเหนียว ไตพิการ ตับไม่ปกติ มีเนื้องอกที่ทวาร โรคเก๊าท์โรคความดันโลหิตสูง และโรคเบาหวาน ซึ่งสามารถช่วยให้เกิดความสมดุลได้โดยสร้างภาวะเย็นให้ร่างกายมี อาทิ ข้าวก็เลือกบริโภคข้าวที่ไม่ขัดสีด้วยเครื่องจักร เรียกว่า handmill หรือ ข้าวสีน้ำตาล มีขายสำเร็จรูปเป็นถ้วย ยี่ห้อ Minsley’s cooked brown rice ข้าวซ้อมมือสีออกน้ำตาล จะมีไวตามินมากกว่าข้าวขัดขาว แป้งหรือเส้นก๋วยเตี๋ยวใสทำจากถั่วเขียว เรียกว่า วุ้นเส้น ใช้ทดแทนเส้นก๋วยเตี๋ยวขาว และควรใช้ถั่วขาว ถั่วเขียว ถั่วเหลือง ถั่วลันเตา และโยเกิร์ต เห็นจะให้ธาตุเย็นมากกว่าถั่ว ผลไม้ที่จะให้ธาตุเย็น ได้แก่สับปะรด แตงโม มะม่วง

ถ้าต้องการเลี่ยงภาวะร้อน ไม่ควรบริโภค ขนมปัง มันฝรั่ง ข้างเหนียวแดง ผลไม้ที่ควรเลี่ยง ได้แก่มะละกอ ผักที่ควรเลี่ยงได้แก่ ฟักทอง คะน้า กะหล่ำปลี หัวบีท ถั่วฝักยาว ถั่วที่ควรเลี่ยง คือ ถั่วลิสง ถั่วดำ ถั่วแดง ไม่ควรบริโภคเนื้อวัวเนื้อสัตว์ อาหารทอดน้ำมัน เลี่ยงการใช้เกลือ ไม่กินฝรั่ง ส้น ลิ้นจี่ ลำไย ทุเรียน ขนุน มะม่วงสุก ภาวะเย็นของร่างกายจะกล่าวในตอนต่อไป