ความเห็นต่างวัย

เด็กน้อย เห็นโลกล้วน ชวนสนุก

หนุ่มสาว เจ้าเริงสุข ค่ำเช้า

กลางคน มองว่าทุกข์ สุขคู่ กันนอ

เฒ่าชรา ล้วนรู้เค้า โลกนี้อนิจจังฯ

ท่านพุทธบริษัททั้งหลาย สัปดาห์หนึ่ง ๆ ชั่งหมุ่นผ่านไปรวดเร็วนัก มีความรู้สึกได้อย่างนั้น ทั้ง ๆ ที่เป็นเรื่องธรรมชาติ ต่างวัย ต่างอาชีพ ต่างฐานะ ก็ต่างความคิดความเห็น ชีวิตและวัยก็เป็นอย่างนั้น ธรรมะที่พระพุทธเจ้าปฏิบัติให้เห็น สอนให้รู้ เป็นสิ่งสำคัญเหมือน ๆ กัน คือ ลมหายใจ ซึ่งเป็นสิ่งที่มีค่าที่สุดในชีวิตของทุกคน เมื่อใดที่รู้ว่าเราจะต้องตาย ควรรักษาลมหายใจของตนไว้ให้มั่น จักเป็นผู้ไม่ตาย

ตำรายาอายุวัฒนะ

ธรรมะสมสมัย จะนำตำรายาอายุวัฒนะของพระพุทธเจ้า เพื่อเป็นข้อบ่งชี้ให้เราได้ใช้ เพื่อให้อายุยืนยาว ถ้าเราพิจารณาให้ดี จากสูตรนี้จะเห็นประโยชน์อย่างมหาศาล การมีสุขภาพดีเงินก็มิอาจซื้อได้

1) สัปปายการี รู้จักทำความสบายแก่ตน

ข้อนี้เป็นเรื่องปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อมทางกายภาพ คือให้อยู่อย่างสบาย สะอาด อากาศถ่ายเทสะดวก ไม่ว่าจะเป็นที่อยู่อาศัย ที่หลับที่นอนห้องน้ำ ที่พักผ่อนนั่งเล่น บริเวณบ้าน ให้สะดวกสบาย เสื้อผ้าอาภรณ์ ยารักษาโรค การได้ออกกำลังกาย การได้เล่นกีฬา

ร่างกาย ได้ออก กำลัง บ่อยครั้ง โรคร้าย หายสูญ
สมอง ตรองคิด เพิ่มพูน ไพบูลย์ มากด้วย ปัญญา ฯ

หินกลิ้ง ไม่มี ตะไคร่จับ หมั่นลับ มีดย่อม คมกล้า
อุปสรรค ทำให้ ชีวา มีค่า ข้นเข้ม เต็มคน ฯ

2) สัปปารยมัตตัญญู รู้จักประมาณในสิ่งที่สบาย

ข้อนี้เป็นเรื่องการพิจารณาปัจจัยใช้สอยต่าง ๆ รู้จักประมาณในความสบาย ไม่ติดอยู่แต่ในความสบาย ไม่หลุ่มหลงอยู่แต่ในความสบายจนเกินไป ไม่เสพแต่ความสบายในความเป็นอยู่ ใช้ชีวิตให้ความเป็นอยู่สบายพอประมาณ บางทีของแพง ๆ ที่อวดโชว์ความโก้หรู เช่น นาฬิกา เรือนละ 35 ล้าน ก็อาจมีค่าน้อยกว่าเรือนละ 100 บาท ถ้าเจ้าของนาฬิกาไม่ตรงต่อเวลา

นาฬิกา เดินตรง คงนึกชอบ
ไม่ประกอบ มอบช่าง หวังแก้ไข
แต่เจ้าของ นาฬิกา ว่าอย่างไร
ไม่แก้ไข ให้ตรง คงไม่ดี ฯ

3) ปริณตโภชี บริโภคอาหารที่ย่อยง่าย

ข้อนี้เป็นเรื่องต้องใส่ใจด้านโภชนาการ รับประทานอาหารที่ดี ถูกหลักสุขอนามัย อาหารที่ละเอียด สะอาด ย่อยง่าย น้อยคนนักที่จะไม่เคยมีอาการท้องอืดท้องเฟ้อ โดยเฉพาะคนที่ต้องทำงานแข่งกับเวลา นับว่าแทบจะร้อยเปอร์เซ็นต์ที่มีอาการเหล่านี้

มีอาการท้องอืด ท้องแน่นมีลมในท้อง เรอบ่อย ๆ บางคนอาจมีอาการคลื่นไส้ อาเจียน อิ่มเร็ว หรืออาจมีอาการแน่นท้อง แม้กินอาหารเพียงเล็กน้อย ก็รู้สึกแสบและจุกบริเวณหน้าอก หรือบริเวณตรงลิ้นปี่ เหล่านี้เป็นอาการของโรคในระบบทางเดินอาหาร โรคแผลในกระเพาะอาหาร กระเพาะอาหารอักเสบ มะเร็งกระเพาะอาหาร พยาธิในทางเดินอาหาร โรคกรดไหลย้อน

สูตรสุขภาพการรับประทานอาหาร

"กินน้อย ย่อยง่าย เบาสบาย ไร้โรคา ได้ปัญญาธรรม" พฤติกรรมการกิน มีส่วนเกี่ยวข้องกับอาการท้องอืด โดยเฉพาะอาหารรสจัดจะทำให้เยื่อบุอาหาร อักเสบ การกินอาหารรีบร้อน เคี้ยวไม่ละเอียด หรือกินครั้งละมาก ๆ รวมทั้งกินอาหารที่ย่อยยาก อาหารมัน เป็นต้น ฯ เหตุนี้พระพุทธเจ้าทรงห่วงใยภิกษุว่า พึงให้พิจารณาก่อนแต่จะบริโภคอาหาร คือ :-

โภชเนมัตตัญญุตา ความเป็นผู้รู้จักประมาณในการบริโภคอาหาร, รู้จักประมาณในการกิน คือ กินเพื่อหล่อเลี้ยงร่างกายให้ชีวิตเป็นอยู่ได้ผาสุก มิใช่เพื่อสนุกสนานมัวเมา

4) กาลจารี ประพฤติเหมาะในเรื่องเวลา

ข้อนี้เป็นเรื่องการบริหารเวลา ซื่อตรงต่อการทำงานตลอดถึงการนัดหมาย รู้จักเวลา มีเวลาพัก ให้เพียงพอ ไม่หักโหมเอาแต่งาน แบ่งเวลาได้เหมาะสม รู้ว่าเวลาใดควรทำสิ่งใด บางทีช้านิดช้าหน่อยกลับเป็นผลดี ตัวอย่าง เช่น

เฒ่าชราตาชูชกก่อนที่จะเข้าไปทูลขอชาลี - กัณหา กับพระเวสสันดร ที่เขาวงกต แก่ก็ดูจังหวะเวลาที่พระนางมัทรีออกเดินทางไปหาผลาผลไม้ให้ไกลเสียก่อน แล้วจึงย่องเข้าไป ถ้าไม่อย่างนี้ก็คงไม่สมประสงค์ เพราะธรรมชาติของสตรีผู้เป็นแม่ย่อมจะปกป้องลูกอันเป็นที่รักของตน เรื่องนี้ได้เป็นอุทาหรณ์ เรื่องกาลเวลาที่ควรคิดควรทำ

แต่บางเรื่องก็ปล่อยไปนานไม่ได้ โบราณว่า "เวลาและวารี ไม่เคยคอยใคร"

อันเวลา วารี ไม่คอยใคร
ต่างหมุนไป ไม่หวน ทวนกลับหลัง
หากย้ายยัก ชักช้า อาจพ่ายพัง
สิ้นความหวัง พังจุดหมาย ไร้จุดยืน ฯ

5) พรหมจารี คือพรหมจรรย์ คือศีล คือวินัย คือข้องดเว้น

ข้อนี้เป็นเรื่องสำคัญไม่แพ้ข้ออื่น ๆ การประพฤติพรหมจรรย์ มิใช่ว่าจะต้องเข้าวัด ฟังธรรม ตามคติแบบเก่าโบราณ คือเข้าวัดประพฤติพรหมจรรย์เมื่อมีอายุมาก หากแต่ผู้เป็นคฤหัสถ์ต้องรู้จักควบคุมกามารมณ์ เว้นเมถุนอันเป็นกามกิจเสียบ้าง จักเป็นเหตุให้อายุยืน

ธรรมที่กล่าวมาทั้งหมดนี้เรียกว่า อายุวัฒนธรรม 5 แปลว่า ธรรมที่ทำให้อายุยืน เรียกอีกอย่างหนึ่งว่า อายุสสธรรม แปลว่า ธรรมที่เกื้อกูล แก่อายุ หมายความว่า ธรรมที่ช่วยให้อายุยืน มีอยู่ 5 ประการ ดังที่กล่าวมา ขอท่านจงเป็นผู้มี อายุ วรรณะ สุขะ พละ เทอญ รูปขอจำเริญพร