ธรรมะสมสมัย

หลวงพ่อไสว ชมไกร



สว่างแสงธรรม ที่ พุทธปัญญา

ขอนอบน้อมพระรัตนตรัยแห่งองค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า เมื่อวันอังคารที่ 18 สิงหาคม 2563 ตรงกับ แรม 14 ค่ำ เดือน 9 เป็นวันทำบุญเดือนเก้า บุญข้าวประดับดิน และเป็นวันสดับพระปาฏิโมกข์ และที่พิเศษกว่าปรกติคือ “วันนี้เป็นวันบุญประเพณีวางข้าวประดับดิน” ที่บรรพชนปู่ ตา ย่า ยาย ปฏิบัติแต่โบราณสืบกันมา วันนี้เป็นโอกาสพิเศษได้มาฉันภัตตาหารเพลที่วัดพุทธปัญญา ภาคบ่ายก็ได้ลงอุโบสถสดับพระปาฏิโมกข์ พระสงฆ์วัดพุทธปัญญา เมือโพโมน่า พระสงฆ์วัดวัดพระธาตุบัวหลวงไทย เมืองเทฮาชาปี และวัดพระธาตุทุ่งเศรษฐี เมืองแลงแคสเตอร์ 3 วัดได้ร่วมกันลงสดับฟังสวดพระภิกษุปาฏิโมกข์ รวม 8 รูป ซึ่งวันนี้นับว่าได้ว่าเป็นบุญพิเศษฟังสวดพระปาฏิโมกข์ในอุโบสถ ที่สวดแผ่เมตตาพิเศษอุทิศให้บรรพชน เรียกว่า ปุพพเปตพลี คืออุทิศให้ปุพการี ให้แด่ผู้ล่วงกายวายชนม์ เป็นต้น ฯ

การที่พระสงฆ์ได้มานั่งสดับ ฟังสวดพระปาฏิโมกข์ทุกปักๆ ในอุโบสถหลังเล็ก หากแต่ได้ใช้สอยให้เกิดประโยชน์ปฏิบัติสังฆกรรมทางพระวินัยอย่างสูง “ซึ่งวันนี้และวันก่อน ๆ คณะสงฆ์ได้รับความเมตตาอย่างสูงจากพระเดชพระคุณ หลวงพ่อ ดร. พระมหาจรรยา สุทธิญาโณ เจ้าอาวาส เป็นประธานประชุมคณะสงฆ์เป็นปรกติเสมอมา ”

การประชุมลงอุโบสถถือว่าเป็นเรื่องสำคัญ เป็นสังฆสามัคคี ทุกวันศีลใหญ่ ขึ้น 15 ค่ำ บ้าง แรม 15 ค่ำบ้าง และปรกติที่วันเดือนดับในเดือนที่เป็นเดือนคี่ อย่างเช่นวันนี้นั้น บรรยากาศจินตนาการได้เท่ากับ ย้อนให้เราหวนรำลึกถึงครั้งพุทธกาล ตอนที่พระพุทธองค์ทรงเสด็จ ณ ที่สวนตาลหนุ่มแห่งหนึ่ง พระองค์ได้ทรงสั่งสอนชี้แจงด้วยพระหฤทัยอันเต็มไปด้วยพระกรุณา โดยวิธีต่างๆ จนกระทั่งพระราชาและประชาชนเหล่านั้น มีความเข้าใจในธรรม ประกาศตนเป็นพระสาวกของพระองค์ พระเจ้าพิมพิสารได้ทรงแสดงความเคารพนับถือในพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ ดั่งปรากฏ โดยที่พระเจ้าพิมพิสารทรงได้ถวายอุทยานเวฬุวัน ให้เป็นที่อยู่อาศัยของพระภิกษุสงฆ์ มีพระพุทธเจ้าเป็นประมุข

เช้าวันหนึ่ง สมเด็จพระจอมไตร พระองค์เสด็จออกจากอุทยานเวฬุวัน เพื่อไปบิณฑบาตในนครราชคฤห์ ในระหว่างทางพระองค์ได้ทรงพบชายหนุ่มคนหนึ่งเนื้อตัวเปียกชุ่มไปหมด ราวกะว่าเพิ่งขึ้นมาจากน้ำ ยืนอยู่กลางถนน ทำอาการโค้งตัวนบไหว้ทิศทั้งสี่ พร้อมกับได้โปรยเมล็ดข้าวไปทุกทิศ ในขณะที่ตนกำลังทำการนบไหว้

ทรงตรัสสนทนาถามไถ่ไล่เรียงแก่สิงคาลกะมาณพถึงการกระทำนั้น ฉะนั้น การที่ได้ลงสวดพระปาฏิโมกข์ในครั้งนี้ ทำให้เกิด ประโยชน์ดังกล่าวแล้วว่าเป็นบุญพิเศษที่เกิดขึ้นตามตำนานประเพณีที่มีมาแต่ครั้งพุทธกาล พระพุทธเจ้าได้ตรัสพระธรรมเทศนา เรื่อง ทิศ 6 สอนสิงคาลกะมานพ ในพรรษาที่ 16 การเผยแผ่พระพุทธศาสนา เรื่องทิศ 6 ทำให้สังคมเจริญรุ่งเรืองทั้งทางโลก และทางธรรม


6 ทิศมงคล กลไกความสมบูรณ์ทางสังคม

พระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระจอมไตรทรงสอนไว้ลึกซึ้งยิ่ง ทรงสอนให้รักและเคารพในสิทธิมนุษยชน ทิศ 6 กลไกความสมบูรณ์ทางสังคม หมายถึง บุคคลต่างๆ ที่เราต้องเกี่ยวข้องสัมพันธ์ ทรงสอนว่า ผู้ที่เราควรให้ความรักเคารพ และสำนึกในบุญคุณนั้น เปรียบได้ดังทิศที่อยู่รอบตัว พระพุทธเจ้าได้แบ่งบุคคลที่อยู่รอบตัวเราเสมือนทิศทั้ง 6 ได้ลึกซึ้ง อันมีทิศเบื้องล่างและทิศเบื้องบนอีก 2 ทิศ รวมทั้งเป็นทิศ 6 พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ดังนี้

1) ปุรัตถิมทิศ (ทิศเบื้องหน้า คือทิศตะวันออก ได้แก่บิดามารดา เพราะเป็นผู้ให้อุปการะแก่เรามาก่อน)

2) ทักษิณทิศ ทิศเบื้องขวา คือทิศใต้ ได้แก่ ครูอาจารย์ เพราะเป็นทักขิไณยบุคคล ควรแก่การบูชา

3) ปัจฉิมทิศ ทิศเบื้องหลัง คือทิศตะวันตก ได้แก่ บุตร ภรรยา เพราะเป็นกำลังติดตาม เป็นกำลังสนับสนุนอยู่ข้างหลัง

4) อุตตรทิศ ทิศเบื้องซ้าย คือทิศเหนือ ได้แก่ มิตรสหาย เพราะเป็นผู้ช่วยให้ข้ามพ้น อุปสรรคภัยอันตราย และเป็นกำลังสนับสนุนให้บรรลุความสำเร็จ

5) เหฎฐิมทิศ ทิศเบื้องล่าง ได้แก่ คนรับใช้และคนงาน เพราะเป็นผู้ช่วยทำการงานต่างๆ เป็นฐานกำลังให้

6) อุปริมทิศ ทิศเบื้องบน ได้แก่ สมณพราหมณ์ คือ พระสงฆ์เพราะเป็นผู้สูงด้วยคุณธรรม และเป็นผู้นำทางจิตใจ

6 ทิศมงคลนี้ เป็นกลไกความสมบูรณ์ทางสังคม คือ หนทางปฏิบัติดี ปฏิบัติชอบด้วยของมนุษย์ที่อยู่ร่วมกันในสังคมด้วยความรัก และความเอื้ออาทรต่อกัน ระหว่างผู้เป็นลูกกับมารดาบิดา ระหว่างผู้เป็นครูอาจารย์กับศิษย์ ระหว่างผู้เป็นภรรยากับสามี ระหว่างผู้ที่เป็นมิตรสหายที่หวังดีต่อกัน ระหว่างผู้บังคับบัญชากับผู้ใช้แรงงานและลูกน้อง และระหว่างคฤหัสถ์กับบรรพชิต

สังคมมนุษย์จะมีสันติสุข ด้วยความปรารถนา และช่วยเหลือกันในหมู่มนุษย์ที่เป็นพลเมืองของโลก ความรักเป็นรากฐานของความปรารถนาดี และความเอื้ออาทรระหว่างมนุษย์ ขอให้พิจารณาด้วยเหตุผลและความถูกต้อง เพื่อความอยู่เย็นเป็นสุขของเพื่อนร่วมชีวิต

บุญเดือนเก้า วางข้าว ประดับดิน
ตามระบิล เดือนลับ ดับสิบสี่
ชาวพุทธพร้อม สืบสาน ประเพณี
กระทำพลี อุทิศทาน บรรพชน ฯ

ระลึกหา ทุกฝั่ง สังขญาติ
ผู้ประมาท พลาดสร้าง บุญกุศล
ด้วยผลทาน อุทิศ จิตช่วยดล
มารับผล บุญเดือนเก้า ข้าวประดับดิน ฯ

รำลึกคุณ พ่อแม่ บุพการี
ประเพณี วางข้าว ประดับดิน
บุญเดือนเก้า สิบสี่ค่ำ ย้ำวันศีล
แว่วได้ยิน บทตอน สอนกตัญญู ฯ


วัดพระธาตุทุ่งเศรษฐี แลงแคสเตอร์ 6763 E Avenue H, Lancaster CA 93535 - 7849 Tel: 661-946-3335, 562-249-3789 ขออนุโมทนา ๆ รูปขอจำเริญพร