ธรรมะสมสมัย

หลวงพ่อไสว ชมไกร



มั่นคงธรรม มั่นคงทรัพย์

ท่านพุทธบริษัทสาธุชนทั้งหลาย ธรรมะสมสมัยวันนี้เสนอแนะ การครองชีพไปสู่ความยั่งยืน อันเป็นธรรมสำคัญต่อการดำรงชีพของผู้ครองเรือนยิ่งนัก การเป็นผู้นำครอบครัวจะประมาทมิได้เลย เมื่อกล่าวดังนี้แล้ว การศึกษาธรรมจึงเป็นประโยชน์มาก การมีความรู้ทางธรรมควบคู่ไปกับความรู้วิชาชีพจำเป็นต้องมีในทุกแขนง ทุกสาขาวิชาชีพ

เรื่องสิทธิเสรีภาพใด ๆ แม้เป็นข้ออ้างสิทธิ์ แต่ศีลธรรมก็จำเป็นต่อทุกคน ทุกสังคมในทุกศาสนา ทุกสังคมในโลกที่ปรารถนาความสงบร่มเย็น เคารพกันด้วยศีลธรรมแล้ว กฎหมายก็สำคัญน้อยลง หากยังละเมิดศีลธรรมกับอยู่ กฎหมายก็สำคัญมากยิ่ง ศีลธรรมก็ดี กฎหมายก็ดี เป็นเครื่องมือควบคุมพฤติกรรมของมนุษย์ให้เป็นอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุข


ความสุขตามวิสัยผู้ครองเรือน

พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสกับท่านอนาถบิณฑิกเศรษฐี ว่า ดูก่อนคฤหบดี สุข 4 ประการ อันคฤหัสถ์ควรได้รับตามกาลสมัย สุข 4 ประการ คือ

1. อัตถิสุข สุขเกิดแต่ความมีทรัพย์

2. โภคสุข สุขเกิดแต่การจ่ายทรัพย์บริโภค

3. อนณสุข สุขเกิดแต่ความไม่ต้องเป็นหนี้

4. อนวัชชสุข สุขเกิดแต่ประกอบการงานที่ปราศจากโทษ

ข้อความปรากฏในพระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย จตุกกนิบาต อันนนาถสูตร กล่าวไว้ว่า ในบรรดาความสุขทั้งสี่อย่างนี้ สุขเกิดแต่ประกอบการงานที่ปราศจากโทษ ประเสริฐกว่าความสุขแม้สามอย่างข้างต้น


เงิน ตัวแปรสำคัญในการดำรงชีวิต

ในทางสังคม เงิน บันดาล ความสุข - ความทุกข์ เป็นคติที่นิยมยอมรับอย่างเป็นสากล ทรัพย์สินทั้งหลายทั้งปวง ที่ถูกสั่งสมตามแบบฆราวาสวิสัย อันเป็นความปลื้มอย่างภาคภูมิของผู้ครองเรือน เป็นความจริงว่า เงินเป็นสิ่งที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิต เราต้องใช้มันในการแลกปัจจัย 4 ใช้มันในการสร้างอนาคต สร้างครอบครัว และอื่น ๆ เราจึงไม่อาจปฏิเสธความสำคัญของเงินได้อีกต่อไป

มีเงินไม่มีธรรม โลกแห่งความจริง ไม่เป็นความสุขยั่งยืน

มีธรรมไม่มีเงิน ไม่สามารถอยู่รอดปลอดภัยได้ในสังคม

เงิน เป็นทรัพย์ภายนอก จำเป็นต้องกินต้องใช้ ความสุขเพราะมีทรัพย์

ธรรม เป็นทรัพย์ภายใน จำเป็นต้องใช้ต้องมี มีปัญญารู้บริหารทรัพย์


มีธรรม ไม่มีปัญหาเรื่องการเงิน

อุฏฐานสัมปทา "ขยันหา" ถึงพร้อมด้วยความหมั่น คือ ขยันหมั่นเพียรในการปฏิบัติหน้าที่การงาน ประกอบอาชีพอันสุจริต

อารักขสัมปทา "รักษาดี" ถึงพร้อมด้วยการรักษา คือรู้จักคุ้มครองเก็บรักษาโภคทรัพย์และผลงานอันตนได้ทำไว้ด้วยความขยันหมั่นเพียร โดยชอบธรรม ด้วยกำลังงานของตน

กัลยาณมิตตตา "มีกัลยาณมิตร" คบคนดีเป็นมิตร คือ รู้จักกำหนดบุคคลในถิ่นที่อาศัย เลือกเสวนาสำเหนียกศึกษาเยี่ยงอย่างท่านผู้ทรงคุณมีศรัทธา ศีล จาคะ ปัญญา

สมชีวิตา "ใช้ชีวิตพอเพียง" มีความเป็นอยู่เหมาะสม คือ รู้จักกำหนดรายได้และรายจ่ายเลี้ยงชีวิตแต่พอดี มิให้ฝืดเคืองหรือฟูมฟาย ให้รายได้เหนือรายจ่าย มีประหยัดเก็บไว้มีความเป็นอยู่เหมาะสม

ทิฏฐธัมมิกัตถประโยชน์ เป็นหลักธรรมในพุทธศาสนา คือ ประโยชน์ในปัจจุบัน 4 อย่าง บ้างเรียกว่า หัวใจเศรษฐี "อุ อา กะ สะ" อาจเรียกสั้น ๆ ว่า ทิฏฐธัมมิกัตถะ หลักธรรมอันอำนวยประโยชน์สุขขั้นต้น เพื่อประโยชน์สุขสามัญที่มองเห็นกันในชาตินี้ ที่คนทั่วไปปรารถนา มี ทรัพย์ ยศ เกียรติ ไมตรี เป็นต้น ฯ


อนุโมทนาท้ายบท

กล่าวถึงโครงการขยายวัดทุ่งเศรษฐี ไปเมืองแลนแคสเตอร์ รัฐแคลิฟอร์เนีย ครบรอบได้ปีเศษ ๆ แล้ว ตามที่ได้ไปล้อมรั้วเอาไว้ ได้จัดกิจกรรมบุญปักเสากินข้าวห่อกัน โดยมีท่าน ดร.พระมหาจรรยา สุทฺธิญาโณ เจ้าอาวาสวัดพุทธปัญญา เมืองโพโมน่า เดินทางไปเป็นประธานคณะสงฆ์และคณะศรัทธาสาธุชนครั้งนั้น

คาดว่าปีนี้จะมีความเป็นรูปธรรมมากขึ้น คิดว่าจะได้ส่งพระธรรมทูตไปประจำการภาคสนามได้ที่วัดแห่งนี้ วัดทุ่งเศรษฐี จะเป็นวัดแห่งแรกในเมืองแลงแคสเตอร์ ตอนนี้กำลังดำเนินการจัดหากุฏิชั่วคราวไปตั้งเพื่อให้เป็นที่พำนักปฏิบัติศาสนกิจ เป็นเนื้อนาบุญของชาวพุทธในเมืองใหม่แห่งนี้ คิดว่าเป็นเวลาหลังเดือนเมษายน เป็นต้นไป จึงแจ้งมาเพื่อติดตามข่าวความเคลื่อนไหวของการปฏิบัติศาสนากิจเพื่อเริ่มแสดงความภูมิใจร่วมกันต่อไป รูปขอจำเริญพร