ความจริงหรือความคิด
ไพฑูรย์ สุขสิขารมย์
ความจริงหรือความคิด 24 มิถุนายน 2560

หลายวันอ่านเรื่อง Roots และ Wings Roots หมายถึงรากเหง้า ชีวิตคนเกิดเติบโต พ่อแม่ สังคม ญาติพี่น้องจะสอนและปฏิบัติ สืบสานต่อคือรากเง่าของแต่ละกลุ่มชน แต่คำว่า Roots ทางการศึกษาของหนังสือ คือเราคือเด็กได้รับการสอน หลอมสิ่งดีงาม เมื่อเติบโตแต่ละขั้นของชีวิต สามารถช่วยตัวเอง ไม่เป็นปัญหาต่อสังคม

การไปโรงเรียน สอนอย่างเดียวไม่พอ พฤติกรรมรอบตัวจะเป็นตัวหลอม คือรากให้เป็นรากแก้ว หยั่งลึกในทางคุณความดีติดตัว เมื่อรากแก้วคือคุณความดี เกิดด้วยปัญญา ความขยันมานะ ลมมาถึงโอน ไหลตามบ้าง แต่ก็ไม่ล้ม

Wings คือปีก หมายถึงสามารถบินไปไหนๆ ได้ ย่อมหมายถึง ชีวิตสะสมสิ่งที่จะเกื้อกูลชีวิต เหมือนการศึกษา สามารถทำมาหากินได้ อยู่ด้วยลำแข้งตัวเอง ถึงจะเปลี่ยนงานบ้าน แต่การเปลี่ยนเมื่อมีมานะอดทน ขยัน และปัญญา การเปลี่ยนงานคือความก้าวหน้า และสำคัญเป็นงานที่ตรงกับสติปัญญาและความสามารถ พูดอีกอย่างคือ Roots นั่นเอง

อดรู้สึกภูมิใจ กับการเกิดและการเติบโตในสังคมไทย สังคมไทยที่ผมคุ้นเคย คือสังคมของครอบครัว เป็นสังคมเล็กๆ มีพ่อแม่พี่และน้องและญาติ พอรู้ความเราจะรับรู้ปู่ย่าพ่อแม่ เอาเราเข้ากะเอว ไปไหนเอาไปด้วย พอกลางวันหลังอาหาร เอาผ้าขาวม้าผูกระหว่างเสา เอาไม้ยันหัวท้ายเรานอนกลาง ครับทุกสิ่งคือความรัก พอรู้ความ เติบโต จะเห็นพ่อแม่ ดูแลปู่ย่าตายาย เป็นช่วงที่ท่านชรา ช่วยตัวเองลำบากขึ้น

อดคิด ที่ช่วงโน้นคนไทย อายุไม่ยืนคงจะเป็นอาหาร ออกกำลังกาย แต่ก็ดีเหมือนกัน มองดูธรรมชาติที่มอบอายุ พอถึง 50-60 ยังดูแลตัวเองได้ ไม่เป็นภาระ ชีวิตก็ตาย ถ้าเราเชื่อตายแล้วเกิด ก็น่าจะเป็นสิ่งน่าพอใจ พอแก่อะไรที่เน้นส่วนของชีวิต ไม่สามารถใช้ได้คล่อง ตายแล้วไปเกิดใหม่ สิ่งเกิดใหม่ตามกาลเวลา ย่อมนำสิ่งดีงามเริ่ม เริ่มชีวิตที่แข็งแรง และยิ่งเชื่อตามหลักธรรมะ คือความเป็นธรรมชาติ ระหว่างมีชีวิตทำสิ่งดีงาม ความดีคือความงามที่ทำสม่ำเสมอ คิดดี มีเมตตา สิ่งเหล่านี้ จะติดตัว และยึดปฏิบัติ คือกรรมดี

ชีวิตผมไม่เคยเหงา เป็นเรื่องที่ต้องคิด คิดถึงลูกหลาน ปีละหลายครั้งลูกจะซื้อตั๋วเครื่องบินให้ไป อยู่ด้วยครั้งละเดือนสองเดือน ลูกให้คาร์ดไว้ใบ จะใช้อะไรตามสบาย สิ่งที่ผมใช้เรื่องซื้อของส่วนตัว หมดเวลาแล้ว จะใช้ของเก่าที่สะสมถึงจะล้ากาลเวลาบ้าง แต่เมื่อดูแลทำความสะอาด ทุกสิ่งก็เข้ากับความเป็นปัจจุบัน ลูกให้รถใช้คันหนึ่ง พอสายหน่อย จุดหมายคือหาประสบการณ์ ขับรถไปรอบๆ ดูธรรมชาติ เมื่อมีรถมีคาร์ดเติมน้ำมัน ซื้ออาหาร แล้วชีวิตจะอุดอู้อยู่แต่ในบ้าน ย่อมไม่เจริญตามความเป็นจริงของธรรมะ

ผมเข้าใจธรรมะในลักษณะของความเมตตา ผสมกับปัญญา

พอกลับมาถึงบ้าน อีกไม่กี่วันลูกชายก็เดินทางมาหาอยู่ด้วยอาทิตย์ มางานแต่งงานเด็กวัดรุ่นน้อง เด็กๆ ลูกหลานไทยเติบโตในวัด เรียนภาษาไทยที่วัดพุทธานุสรณ์ เด็กๆ เติบโตในวัดหลายปี เด็กทุกคนพูดภาษาไทยได้คล่อง แต่ถ้าเน้นอ่านเขียน คงจะมีปัญหา เหมือนตัวพ่อแม่อย่างผม มาอยู่ที่นี่ 50 ปีเต็มเดือนสิงหาคม ได้รับการศึกษาทั้งภาษาไทยและอเมริกา แต่พอถึงวันนี้ แปลกแท้ภาษาไทยมากตัวสะกดการันต์ไม่ถูก ภาษาอังกฤษยังติดขัดมากยิ่งขึ้น ถ้าเปิดทีวีหรือคุยเสียงค่อยจะไม่ค่อยรู้

ธรรมชาติไม่ได้ทำร้ายเรา แต่เป็นส่วนเลือกพัฒนาวิถีทางของชีวิต ไปอีกมุมหนึ่งเริ่มรู้จักสงบ มีความอดกลั้น คือสติ และมองวัตถุคือสิ่งที่เกิดและเราไม่ปรารถนาจะเป็นเจ้าของ

ลูกชายถึงจะอายุมาก เรียนปริญญาเอกมา 5 ปีเต็ม จบหลักสูตร แต่ยังไม่สมบูรณ์ งานเขียนวิทยานิพนธ์ คนเรียนปริญญาเอก จบเนื้อหาผ่านหมด เหลือวิทยานิพนธ์ยังไม่สมบูรณ์ สังคมสามารถเรียกว่าเป็นด็อกเตอร์แคนดิเดท อาจารย์ในมหาวิทยาลัย บอกว่า พหล ต้นปีหน้าสามารถใส่เสื้อครุย แขนเสื้อมีสามแถบได้แน่นอน

ผมเป็นคนมีความคิดสมัยใหม่เสมอ คงเป็นเพราะประสบการณ์ การเรียน การได้รับการอบรมจากพ่อแม่ อดภูมิใจและคุยไม่ได้ แม้คนต่างจังหวัด ค้าขาย ส่งลูกจบกฎหมายสองคน ส่วนผมส่งมาเรียนอเมริกา

ผมคิดถึงเสมอ การเรียนคือประสบการณ์ของชีวิต อย่างลูกชาย เป็นคนชอบอ่านหนังสือ ไฝ่ความรู้ พยายามอ่าน เขียนภาษาไทย ปีที่แล้วไปเรียนภาษาไทย อ่านเขียนพูด

ห้องลูกชายเรียนที่มหาวิทยาลัยวิคเค้าซิ่น ห้องมีแต่พวกจบปริญญาเอก และกำลังทำวิทยานิพนธ์ เรียนฟรี ลูกชายพัฒนาเยอะ อ่านออกเขียนได้

มีความเห็นตรงกับลูกชาย จบเมื่อไหร่ไม่เป็นปัญหา ช้าบ้างปีสองปี ระหว่างรอก็สะสมประสบการณ์ สอนในมหาวิทยาลัย ไปพูดตามหาวิทยาลัยต่างๆ อย่างวอชิงตัน ซานฟรานซิสโก นอร์ทเวสเทิร์น ยูนิเวอร์ซิตี้ ที่ชิคาโก และมหาวิทยาลัยฟอริด้า มหาวิทยาลัยในอังกฤษเชิญ

การไปพูดคือการเตรียมตัวศึกษาหาประสบการณ์ตรง ครับผมเคยคิดจบเร็ว มีเวลาทำงานเยอะ ชีวิตคงได้แต่งาน แต่ถ้าจะหาประสบการณ์ การใช้ชีวิตไม่มีห่วงรอบตัว “ชีวิตย่อมต้องปลอดบ่วงผูกพัน” พอท่องเที่ยวซุกซน พอมีครอบครัว ประสบการณ์เคยสัมผัสคือ ปีกของความรู้คิด

ลูกชายมาอยู่ด้วย อายุ 30 เกินนิด ผู้ใหญ่แล้ว ดูแลตัวเองได้ ไปเจอเพื่อนทุกวัน ครับสังคมย่อมต้องมีของมึนเมา ถึงจะปลอดจากยาเสพติด แต่ตำรวจเข้มงวดจากการเมาแล้วขับ ชีวิตพ่อแม่ย่อมห่วงใย การเตือนลูกๆ คงจะรำคาญบ้าง

เมื่อวันที่ 30 พฤษภาคม ลูกเดินทางกลับ เป็นความห่วงใย ผมทำน้ำพริกกุ้งแห้งใส่ถุงใหญ่ สูตรผมทำไม่ยาก ซื้อกุ้งแห้งดีหน่อย ทอดกรอบกระเทียม ผัดกุ้งไฟอ่อนพอกรอบ เติมพริกป่น ใส่น้ำตาล น้ำปลา น้ำส้มมะขามนิด ลูกบอกว่าอร่อย ผมแพ็คกระยาสารทให้ด้วย หลานจากเมืองไทยส่งขนมเปี๊ยมากล่อง ให้ลูกชายเอาไปกิน

ครับผมจะส่งอาหารไปให้ลูกที่ฮาวายบ่อย แม้แต่ตอนลูกสาวเรียนหมอที่อังกฤษผมก็เอาของกินใส่กล่องส่งครั้งละหลายสตังค์

สิ่งที่ผมเรียนจากความรักของพ่อแม่ ความรักของพระสงฆ์ ความรักของลูก และคนรอบข้าง เมื่อรักชอบพอย่อมแสดงออก เกื้อกูล ช่วยเหลือ ชีวิตถ้าไม่เคยกอดลูก แล้วบอกว่ารัก ห่วงใย ควรปรับตัว และถ้าทำได้ อย่าอิดออดและรอ เวลาของคุณและผม จะขาดตอนเมื่อไหร่ ย่อมไม่บอกกล่าว