ความจริงหรือความคิด
ไพฑูรย์ สุขสิขารมย์
โรงเรียนของแม่ ตอนที่ 35

ก่อนวันวาเลนไทน์ หรือจะเรียกว่าวันแห่งความรัก มองลึกเมื่อรักกันความสงบทั้งกายและใจย่อมเกิดขึ้น ถ้าจะพูดวันแห่งความเกื้อกุลซึ่งกันและกันย่อมโยงเชื่อกันได้เสมอ ก่อนถึงวันนี้ ประธานาธิบดีโอบาม่า มาเยี่ยมเมืองซานฟรานซิสโก จุดหมาย เมื่อผู้บริหารประเทศเดินทางมา ความรู้สึกอยากมาเยี่ยมเยือนถามทุกข์สุข โดยเฉพาะก่อนที่จะได้รับเลือกคนว่างงานประมาณ 10% ของประเทศ เมื่อคนไม่มีงาน ย่อมไม่มีเงิน

คนจ่ายเงินให้มีเงินประทังชีวิตคือรัฐ รัฐย่อมประกอบด้วยคนอยู่อาศัย โดยเฉพาะคนทำงาน ย่อมถูกเก็บภาษี นอกจากจะช่วยพัฒนาประเทศ ยังถูกยักย้ายช่วยคนว่างงาน เมื่อรับรู้ช่วยกันสร้างงาน ให้คนมีงานทำ ตอนนี้เพิ่มงานอยากถามมีงานทำสบายใจขึ้นไหม

คนไทยเรา แม้แต่คนอีกมากมาย ทำงานรับเงินใต้โต๊ะ โดยหลักความจริงไม่ดีเพราะถ้าทำงานหักเงิน พอเกษียณจะได้เงินคืนเพื่อชีวิตมากน้อยแล้วแต่เวลาทำงานระยะเวลาและจำนวนรายได้ ถ้ารายได้สูงหักมาก เมื่อออกจากงาน รายได้ย่อมมากและประกันสุขภาพ ทำงานรับใต้โต๊ะ พอเกษียณ ขอสวัสดิการ เจ้าหน้าที่ มองหน้า ส่ายหน้า ชีวิตคุณช่วงทำประโยชน์ให้ตัวเอง ให้สังคม และประเทศชาติ ไปมุดอยู่รูใหนจึงไม่มีประวัติการทำงานเลยหรือทำงานรับเงินใต้โต๊ะ แต่อย่าให้จับได้ ไม่อย่างงั้นสวัสดิการ ค่ารักษาพยาบาล เงินทุกเดือนยักย้ายจากคนทำมาหากิน เจียดให้คุณ บ้านฟรี ผมคิดว่าชีวิตคงมีความรู้สึก จิตสำนึกดีๆ ภาษาคนดีเรียกว่า "ละอายใจ" ย่อมเกิดไม่ต้องหลั่งน้ำตาหรอก สายไปแล้ว ตายตัว ตำแหน่งประธานาธิบดี นั่งบนเก้าอี้บริหารประเทศชาติ 4 ปี ยกเว้นถูกอิมพิชเม้นต์ หรือลาออก พรรคของอเมริกามี 2 พรรค คือ พรรคริพับลิกัน กับ พรรคเดโมแครต สองพรรคแตกต่างอีกพรรคฝ่ายคนยากไร้ อีกพรรคเป็นพวกนายทุน

ประธานาธิบดี มากคนเดินทางมาแคลิฟอร์เนีย หลายครั้งช่วงบริหารประเทศโดยเฉพาะซานฟรานซิสโก การมาทุกครั้งถือโอกาสหาเงินเข้าพรรค การหาเงินโดยการบริจาคแน่นอนย่อมหักภาษีได้ และการหาเงินโดยทานอาหารกับประธานาธิบดี การทานอาหารร่วมกัน เป็นบรรยากาศเกื้อกูล สร้างความสนิทสนม คุย หัวเราะ ซักถาม มาทุกครั้ง อาหารที่เสิร์ฟ ซานฟรานมีอาหารหลากหลาย เพราะพื้นเพที่เป็นวัฒนธรรมของแต่ละชนชาติ อาหารที่เสิร์ฟคงเหมือนกันจะแตกต่างเพราะคนรับประทาน ทานอาหารบางอย่างไม่ได้ สำหรับผม ทานอาหารได้เป็นส่วนมาก แต่ก็ยกเว้นบางสิ่ง อย่างอาหารประเภทเนื้อแพะและแกะ ไม่คุ้นกับกลิ่นและรส เลยเลือกผ่านประเภทปลาหมัก อย่างปลาร้า ปลาจ่อม ปลาเจา ไม่คุ้นเคย หลายคนลงความเห็น ผมเป็นคนประหลาด เติบโตกับเมืองปลาร้าแต่ไม่กิน คงมีความผิดแปลกทางความคิด

เมืองซานฟราน มีโรงแรม 5 ดาว หลายโรง แต่ที่เด่นอยู่บนเนินเก่าแก่สะดวกสบาย อย่าง FAIRMONT HOTEL และ MARK HOPKINS งวดนี้โอบาม่าเลือก FAIRMONT HOTEL พอตกเย็นคนมาทานอาหารร่วมกับประธานาธิบดี นั่งร่วมกันภายในห้อง หัวละหมื่นเหรียญ หลายคนเลือกนั่งโต๊ะเดียว ยืนถ่ายรูปใกล้กัน หัวละสามหมื่นสอง ครับคนมีเงิน พอถึงจุดหนึ่งของชีวิต จะเลือกมากสิ่งเป็นอนุสรณ์แก่ชีวิต คือการสัมผัสและรับรู้สิ่งดีๆ ภาพคือตัวแทนส่งต่อให้ลูกหลานได้เห็นรับรู้ ชีวิตคนต้องทำงานหนัก ในสิ่งดีๆเพื่อเป็นแบบอย่างให้กับตัวเองและเป็นการบ้านให้ลูกและหลานเดินตาม

คนมากคนเคยมาเที่ยวซานฟรานและอีกมากมาย มีความฝันอยากมา คำพูด I Dream เป็นคำพูดของคนสำคัญของอเมริกา ความฝันอยากเห็นประเทศชาติ เจริญก้าวหน้า ก็ด้วยการลงมือกระทำ

เหมือนเราคนไทย มาไกล นั่งเครื่อง 15 ชั่วโมงเกิน หมื่นกว่าไมล์ มาทำงานหนัก ชีวิตต่อสู้ อยู่บ้านราคาไม่แพง ถึงไม่มีคำพูดออกจากปาก แต่จิตใจก็คงพูดว่า " ฉันมีความฝัน " อยากสร้างครอบครัวให้มั่นคง ทำงานหนัก ส่งลูกเรียนหนังสือ เพราะการศึกษาคือความรู้ มันคืองานดีๆ สามารถต่อรองและใช้ความรู้ได้ เป็นสูตรเมื่อหวังสิ่งดีๆ ก็ต้องอุทิศกายใจ ให้หนักข้อขึ้น เมื่อลูกเรียนจบ มีงานดีทำ คนมีปัญญา ย่อมรู้จักคิด อยากตอบแทนพ่อแม่ ไม่งอมือต่องานคอยแบมือรับจากพ่อแม่

ซานฟรานเป็นแหลม น้ำทะเลสีครามล้อมรอบ ทะเลภายนอกคือมหาสมุทรแปซิฟิก ผมนั่งมองจินตนาการ เห็นเกาะฮาวาย ทะเลภายใน มีสะพานโกลเด้นเกต เชื่อม มีเกาะ ALCATRAZ เป็นคุกของประเทศมีนักโทษคดีอาญา มาขัง อย่างอัลคาโปน คุกดำเนินงาน 1934-1963 เดี๋ยวนี้สามารถไปท่องเที่ยวได้ กลายเป็นเกาะที่นกอาศัย ทะเลภายใน ล้อมรอบด้วยเกาะ บ้านเมือง วันปกติ ลมจะสงบ จะมรเรือใบวิ่งโต้ลม เคยมีปลาวาฬหลงน้ำ ว่ายผ่านสะพานโกลเด้นเกต ว่ายขึ้นเหนือเชื่อมกับแม่น้ำและอ่าว แม่น้ำซาคราเมนโต้ ถ้าปล่อยให้ว่ายไปเรื่อย คงถึงทางตื้นเขิน ย่อมทิ้งชีวิต คนอนุรักษ์สัตว์รีบช่วย ครับคนประเทศเจริญ ถึงจะไม่เคยรับรู้ศีลห้า แต่ใจมีเมตตาก็สามารถพัฒนา ละเลิกการเอาเปรียบ คดโกงได้ คนไทยเราถึงจะนับถือพุทธศาสนา แต่ปัจจุบัน สิ่งเจือปนหลงให้คนติดหนึบ อย่างการทำนายทายทัก การปลูกเสก การตื่นกับสิ่งประหลาด แม้แต่คลุกคลีกับพิธีการทางศาสนา มากกว่าการสอน

หลายเดือน ฝนตกหนักน้ำจากพื้นดิน ไหลลงคูน้ำ น้ำในคูเชื่อมกับคลองใหญ่ ฝูงปลาแซลมอน ว่ายทวนกระแสน้ำ ขึ้นคูอีกกิโลหรือสองกิโล ก็ถึงทางตื้น และคงต้องตาย คนเห็นก็ช่วยกันจับ แล้วมาปล่อย คนชอบทานปลา การทำบาปกรรมเกี่ยวกับปากท้องยึดหลักไม่บาป ถึงบาปก็จิบจ้อย จับมาปรุงแทนที่จะจับปล่อย ไวน์วางเตรียมรอ บางครั้งของบาป กับเหล้า/ไวน์ เป็นของเจริญด้วยกัน ของบาปได้มารวมกับของมึนเมากลายเป็นความวิเศษ นักตกปลาบอกว่าการจับปลาหลงทางกำลังจะเกยตื้น ย่อมไม่สามารถหลบหนีได้แทนที่จะช่วย กลับจับมากิน ไม่มีน้ำใจนักกีฬา สู่จับไปปล่อยให้อิสระ อยากกินก็ไปตกเอามา ถือเป็นกีฬาเหมือนจีบหญิง การพูดและแสดงพฤติกรรม ไม่เสแสร้ง ทำให้เกิดความชอบพอ มันคือพฤติกรรมตามธรรมชาติ

นักท่องเที่ยว ทั่วโลกมาซานฟราน ปีละหลายล้านมาเพื่อใช้เงิน ซื้อของ กินอาหาร ซอกแซกดูความคลุกเคล้า คนเกือบทุกชาติ และภาษา ก่อนโน้น จีน ญี่ปุ่น ฟิลิปินส์ ฝรั่งเจ้าของถิ่นและคนผิวอยู่ร่วมกัน

ครับเมืองใหญ่ๆ ทุกเมือง เมื่อเจริญย่อมมีคนอีกมุมหนึ่ง ยากจน อยู่กันตามสลัม ไม่ทำงาน ความมีชีวิตขึ้นอยู่กับคนอื่น คือรัฐช่วยเหลือ ต่างจากสลัมคลองเตย สลัมดินแดง และอ่อนนุช คนต่างช่วยตัวเอง รัฐไม่เคยสบตา

ซานฟรานเป็นเมืองอนุรักษ์ ยังมีรถรางรถเมย์อาศัยเคเบิ้ล ถนนเลียบทะเลภายใน ภายในตัวเมืองมีเนินเขามากกว่า 40 ลูก ย่อมขึ้น-ลง สูงต่ำ หลายปีมาอเมริกันฟุตบอลล์ ทีม 49 ชนะ มีสนามตัวเองชื่อ Candle Stick PARK และทีม เบสบอลย์ Giant ตอนนี้ 49 ย้ายไปที่ Sun Jose Candle Stick PARK กำลังรื้อสร้างศูนย์กลางการค้า Giant มีสนามใหม่ใกล้ทะเล

ปี 1906 เวลา 5.13 AM. กำลังหลับ เกิดแผ่นดินไหว ครั้งใหญ่ ท่อแก๊สแตก ท่อน้ำแตก ตึกถล่ม คนตายมากมาย บ้านเรือนพัง ดับเพลิงหมดปัญญา แม้แต่เดี๋ยวนี้คนมากมายยังกลัวแผ่นดินไหว

ประธานาธิบดี โอบาม่ารุ่งขึ้น ไปสแตนฟอร์ต ไม่รู้ว่าระหว่างอยู่ซานฟรานซิสโก ไปพิชแมนว๊อฟ บ้างหรือเปล่า ร้านค้าติดทะเล ขายซีฟู๊ดคนท่องเที่ยวนิยม ซื้อปูดังกานิชแค๊ฟ เพิ่งตักจากหม้อต้ม วางในร้าน มองเห็นทุบขา แยกกระดอง วางบนกระทงกระดาษ มีน้ำจิ้ม ครับถ้าไทย ย่อมมีหมึกปิ้ง ลูกชิ้นปิ้ง แม้แต่สะเต๊ะ เผลอมีตั๊กแตนทอดเป็นสูตรเดิมกิน ย่อมเพิ่มรสชาติ แต่จำไว้อย่าทิ้งเศษอาหารบนทางเท้า ความเป็นที่เจริญ ต้องอุดมด้วยสติ และพฤติกรรมดีๆ

ซานฟรานมีมากสิ่ง เดินแล้วเพลิดเพลิน แม่เคยสอนผมเสมอ ชีวิตต้องทำตัวให้ทันเหตุการณ์ หาประสบการณ์ คำว่าประสบการณ์ ย่อมต้องคำนึงถึงสิ่งดีงาม และถูกต้อง ถ้าเผอิญความไม่ดี ผ่านเข้ามาควรละครั้งสุดท้ายไปซานฟรานซิสโก ตอนท่านกงสุลใหญ่ มาพูดเกี่ยวกับความรัก พระเจ้าอยู่หัว ครับชีวิตคนที่ได้รับการอบรมดี ย่อมรับรู้อะไรดีและไม่ดี ชีวิตผมรักเคารพพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ชีวิตเติบโต สัมผัสแต่สิ่งดีงาม ที่เรียกว่าความกรุณา มอบให้ประชาชน กงสุลพูดคำหนึ่งคนคิดร้ายต่อพระองค์ท่าน คงถูกเสี้ยม มองลึกคนถูกชักจูงได้ ย่อมขาดภูมิปัญญา ทางความคิด ชีวิตเมื่อต้องพึ่งพาคนอื่น ชีวิตมีแต่ทางลง

แม่ผมเคยมาซานฟรานซิสโก เคยขึ้นรถราง ท่านบอกว่าคิดถึงรถรางสายเจริญกรุง แม่นั่งจากหัวลำโพง มาเยี่ยมผมและสมเด็จพระสังฆราช ที่วัดราชบพิธ แม่บอกว่ามากสิ่งของกรุงเทพถูกตัดตอน อย่างคลอง ผิดกับซานฟรานซิสโก นะลูก ที่นี่นอกจากอนุรักษ์ยังพัฒนา เพื่อมวลชน