เกือบ 6:00 AM ตื่นมองลองหน้าต่าง หิมะยังตก พื้นถนนเต็มไปด้วยหิมะ ครับหิมะเป็นธรรมชาติ ทุกฤดูหนาวหน้าหนาวบางเมือง อุณหภูมิต่ำว่าปกติ ความหนาวจะถึงจุดมีหิมะ หิมะดูสวยงาม ติดเต็มต้นสน ปกติต้นไม้ผลัดใบทุกประเภท ย่างฤดูหนาว อย่างปลายเดือนตุลาคม หลายเมืองอากาศหนาวเยือน ต้นไม้ประเภทผลัดใบ อย่างต้นเมเปิ้ล ใบสีเขียว เริ่มเปลี่ยนเป็นสีเหลือง นานวันจาใบสีเหลือง อาจเริ่มร่วงหล่นจากต้น ใบที่ยังไม่ร่วงยังรักต้นอยู่ ใบจะเปลี่ยนจากเหลืองเป็นน้ำตาล ครับแสดงถึงใบหมดอายุขัย ถึงจุดของการเปลี่ยนสภาพ หมดน้ำผสมเจือจุนกับใบ เริ่มจะเริ่มตก รวมกับดิน กลายสภาพเป็นปุ๋ยต่อไป

การเปลี่ยนสภาพเป็นปุ๋ย เป็นดิน คือการเปลี่ยนแปลงที่งดงามธรรมชาติ คงจะเหมือน คน สัตว์ และพืช ถ้าเป็นคนเติบโต เป็นคนดี ยังมีชีวิต ย่อมทำคุณประโยชน์ให้ส่วนรวม และสำคัญเป็นแบบอย่าง คนรุ่นต่อมา ยึดเป็นแบบอย่าง ส่วนคนไม่ดี ไร้คุณค่าในจิตสำนึก คนรอบตัวจะไม่ยึดเป็นตัวอย่าง และยังเพิ่มความรังเกียจ ไม่อยากคบหา

ผมกลับขึ้นห้อง เกือบ 9:00 AM มาเขียนหนังสือต่อ มองลอดหน้าต่างบานเดิม แดดเริ่มทำหน้าที่ให้ความร้อน เวลาเดินหน้าต่อไป หิมะเกาะบนต้นสนซ้ายมือของหน้าต่าง หิมะเริ่มละลายกลายเป็นน้ำ หิมะบนถนน บนหญ้า เริ่มละลาย ครับถ้าหิมะหยุดตก หิมะก็สลายตัว กลายเป็นน้ำ ทำคุณประโยชน์ให้ธรรมชาติ วันต่อมาจะเป็นวันไหน กรมอุตุนิยมวิทยาสามารถบอกว่าหิมะจะตกวันไหน

บ้านที่ผมพักเป็นบ้านของลูกสาวและครอบครัว ครับชีวิตของคน ย่อมมีครอบครัว ลูกหลาน นำความภูมิใจ-สุข มาให้พ่อแม่ ผมกับแม่บ้านโชคดีเหมือนคนมีลูกทั้งหลาย ผมอยากแชร์ ความรู้สึกได้จากลูก หลายปีลูกสาว ลูกชายดูและพ่อแม่ตลอด อย่างซื้อรถใหม่ให้ พาท่องเที่ยว อย่างช่วง 2 อาทิตย์ ลูกสาวซื้อตั๋วพามาเที่ยวแคนาดา เมืองโทรอนโต้ ผมค้างคืน 2 คืนที่เมืองโทรอนโต้ น่าจะเป็นเมืองใหญ่ของแคนาดา คนเกิน 2 ล้านคน ตึกเกิน 20 ชั้น มีมากมายลูกสาวและลูกชายส่งจนจบด็อกเตอร์ ตอนนี้ดูแลพ่อแม่เพื่อตอบแทนคุณ คนเมืองหนาวออกนอกบ้านจะใส่เสื้อกันหนาวเกินหนึ่งตัว และส่วนมากจะสวมหมวกด้วย หิมะอาจตกหรือไม่ตก ถุงเท้าหนา มีถุงมือเป็นส่วนประกอบของชีวิตคนเมืองหนาว

อดนึกถึงปีแรก 1968 มาอเมริกามาอยู่กับญาติ ชื่อวาสนา ฟอร์แมน ถือเป็นคนสร้างชีวิตในต่างแดนที่ดี มีร้านอาหารฝรั่งเศส ที่เมืองฟรีมอนต์ ชื่อ “ปาปิยองค์” เดี๋ยวนี้ก็ยังอยู่ ให้ลูกหลานทำมาหากิน มีบ้านให้เช่า ผมอยู่กับน้าหลายเดือน พอปี 1968 ก็ขึ้นไปเรียนออริกอน ช่วงเทอมแรกวิทยาลัยออริกอนอยู่เมือง LA Granola ทางตะวันออกของออริกอน โรงเรียนอยู่ไหล่เขา ช่วงเทอมต้น หิมะตก ครับวุ่นวายในการปรับตัว

พูดถึงเรื่องกรับปรับตัว ทุกสรรพสิ่งที่มีชีวิตคน สัตว์ พืช ต่างปรับตัวตลอดเวลา เหมือนต้นไม้ ต้นเมเปิ้ล วันนี้กิ่งก้านว่างเปล่า ปราศจากใบ หลังหมดหน้าหนาว หน้าสปริงค์ หน่อใบเริ่มแตก เติบโต เจริญ ชีวิตคนเดือนนี้ หนาว หิมะตก การแต่งตัว ประกอบด้วยอุปกรณ์กันหนาว กันหิมะตก ลูกและหลานหาเสื้อกันหนาวหนา ถุงเท้า หมวก คำพูดพ่อแม่จะได้หนาวน้อย

หยุด ซิบกาแฟร้อนๆ ครับความรู้สึกช่วยลดความหนาว กาแฟ เป็นเครื่องดื่มที่เกือบทุกคนของโลกดื่ม จะร้อน หนาว แม้แต่อุณหภูมิสบายๆ กาแฟจะเป็นส่วนประกอบที่ดื่ม แล้วความรู้สึก “สบาย” คงเป็นปฏิกิริยา ระหว่างการดื่มกาแฟร้อน รสตามความชอบ ผมดื่มกาแฟ ไม่เติมน้ำตาลและนม จะร้อน อุ่น แม้เย็น ดื่มได้ตลอด แปลความรับรู้ เป็นความปกติ รสกาแฟขม ดื่มแล้วจิตสำนึก “ธรรมดา” คำว่าธรรมดา คือไม่ปรับความสัมผัส หรือรับรู้ของจิต คือไม่วุ่นวาย

หยุดมองลอดหน้าต่าง มีต้นไม้ 2 ประเภทอยู่ใกล้กัน ต้นไม้ติดกับทางเดินของบ้าน เป็นประเภทเดียวหลายต้น ใบของต้นยังเต็ม แต่ลักษณะของใบจากเขียวเป็นเหลือง ที่เห็นทุกใบเป็นสีน้ำตาล ผิดกับต้นไม้ที่อยู่ข้ามถนนต้นเปล่าเปลือย ไร้ใบธรรมชาติ มอบความสมดุลให้กับชีวิตเสมอ รอลมพัดใบสีน้ำตาล ร่วงทับถม หิมะ น้ำ ช่วยทำให้การสลายของใบไม้ง่าย

อดที่จะคล้อยตามความคิด หยุดมองธรรมชาติรอบตัว นั่งบนโต๊ะของหลานชาย อายุ 15 ปี ผมมีหลายชาย 3 คน อายุ 13-15-17 ทุกคนสูงเกิน 170 เรียนโรงเรียนเอกชนของมิชิแกน ครับอดพูดเรื่องการเรียนของลูกและหลาน ผมคิดเสมอ การลงทุนส่งลูก และหลานโรงเรียนเอกชนดีๆ คุ้มค่า นอกจากโรงเรียนจะเข้มงวด อบรมความประพฤติ ยังเข้มงวดการเล่าเรียน เด็กโรงเรียนเอกชน จะเหมือนกัน ผมคิดน่าจะเหมือนกันทั่วโลก ห้องเด็กไม่มาก ครูเอาใจใส่ พ่อแม่กวดขัน การกวดขันเด็กไม่เพียงการเล่าเรียน ยังดูแลความประพฤติ เด็กยอมปรับตัว รับผิดชอบงานในหน้าที่ ขยันอ่านทำการบ้าน สนับสนุนกิจกรรม ตอนลูกยังเล็ก ส่งอนุบาลเอกชนเจ้าของญี่ปุ่น ไฮสกูล คอลเลจเป็บ (Prep)

ผมนั่งมองประกาศนียบัตรของหลานชายคนกลางชื่อ อัศวิน มีกระดาษปิดเหนือโต๊ะ 2 แผ่น แผ่นล่างเป็นตารางเล่นเรือใบ กระดาษแผ่นบนเป็นประกาศชมเชย รางวัลดีเด่นได้ที่หนึ่ง Varsity 1st Year Award “SAI LING”

การหากิจกรรมพิเศษให้ลูกหลานได้มีส่วนร่วมในวันหยุด อย่างหลานชายคนเล็ก อายุ 13 ปี คนโต 17 ปี อยู่โรงเรียน เอกชนเดียวกันทั้งคู่เล่นฟุตบอล ทีมคนเล็ก แข่งขันที่ Indiana ได้ชนะที่หนึ่ง กีฬาจำเป็นสำหรับเด็ก นอกจากเป็นการออกกำลังกาย ยังเป็นพฤติกรรมนอกเวลาเรียน เป็นพฤติกรรมที่ดีงาม เข้ามหาวิทยาลัย เล่นกีฬาเป็นส่วนหนึ่งได้รับการพิจารณา แต่เกรดสำคัญกว่า

ครับสายหน่อย คนเริ่มเดิน เข้า-ออก ผมจำได้ช่วงเรียนมัธยม “วัดราชบพิธ” อาศัยวัดอยู่กับสสมเด็จพระสังฆราชองค์ที่ 18 วัดราชบพิธ ญาติตผู้ใหญ่หลายคนจากอยุธยา มีการศึกษาดี เจริญก้าวหน้าในอาชีพ เกิดจากวัดราชบพิธหลายคน พ่อแม่พาไปฝากเงินธนาคาร ธนาคารที่ผมบอก คือญาติผู้ใหญ่ ยังอยู่วัด เป็นโสด เป็นผู้พิพากษา ครับเหตุการณ์ก่อน 56 ปี วัดเป็นที่เติบโต อาศัยเพื่อการศึกษาของเด็กต่างจังหวัด ย้ายเข้ากรุงเทพฯมาเล่าเรียน อยู่ฟรี ได้รับการอบรมทางอุปนิสัยฟรีจากพระ เรียนรู้การมีชีวิตร่วมกันแบ่งปัน รู้จักอดทน เกื้อกูล ที่วัดราชบพิธทุกวันอาทิตย์ เข้าโบสถ์ เรียนรู้หลักศาสนา จากเด็กเติบโต เรียนมัธยมจากวัด พอโตหน่อยออกจากวัด เพราะสอบได้ทุนปี 2500

ส่วนตัวผมปี 1968 มาเรียนที่อเมริกา ก่อนไปเรียนที่ออริกอน ก็อาศัยอยู่ฟรีกับญาติที่อลามิด้า

ครับสังคมไทย เรื่องเกื้อกูล ช่วยเหลือ ยิ่งเจริญยิ่งมีเมตตา พัฒนาการช่วยเหลือกันตลอด ครับความมีเมตตา ไม่ว่าไทย หรือทุกประเทศ ถึงเวลาจะเปลี่ยน การพัฒนาจะเจริญ แต่คนยังมีความเมตตา และพัฒนาเพิ่มขึ้น เมืองมิชิแกน หนาวยังมีคนไร้บ้านนั่งขอเงิน เมื่อ 3 วันที่แล้ว ผมอยู่ที่เมืองโทรอนโต้ รัฐแคนาดา เป็นเมืองตึกสูงมากขึ้นมากมาย เช้าคนแต่งตัวดี เดินขวักไขว่ วันนี้ฝนตกปอยๆ เหลือเชื่อ ยังมีคนไร้บ้านนั่งริมถนนขอเงิน คนไร้บ้านหลับนอนริมถนน น่าจะมีทั่วไป ถึงรัฐบาลจะดูแล แต่ไม่น่าจะหมดไป ครับเมื่อวานตอนเย็นไม่เมืองดาวทาวน์ ดีทรอย มีคนนั่งริมถนนขอเงินที่แคลิฟอร์เนีย บ้านผมอยู่เมืองเอลเซอริโต้ อยู่เชิงเขามองเห็นเบย์ เมืองซานฟรานใต้สะพานฟรีเวย์ มีคนไร้บ้าน ครับติดกับเมืองเบิร์คเล่ย์ มหาวิทยาลัยยูซีเบิร์คเล่ย์ มีชื่อในโลก หน้าถนน แคมปัส มีคนนั่งขอเงิน วันหนึ่งปี 1973 ผมกำลังเดินเข้าสถานีรถไฟที่กรุงโปรตุเกส จะนั่งรถไฟไปยุโรป ก็ยังมีคนยื่นมือขอความช่วยเหลือ

ครับการเกื้อกูลเป็นส่วนของทุกชีวิต จะอยู่มุมไหนของโลก ทุกสิ่งแตกต่าง การช่วยเหลือมีเมตตา สามารถเป็นส่วนดีงามของชีวิต “ตลอดกาล” ทำเถอะขอรับความสุขเกิดจากใจ