เกือบ 7:00AM เช้าวันอังคารที่ 18 พฤษภาคม 2025 ถือแก้วกาแฟร้อนๆ ติดมือ มานั่งโต๊ะหน้าบ้าน ครับโต๊ะทำงานอยู่หน้าบ้าน บ้านผมเป็นบ้านชั้นเดียว ซื้อมาเกิน 40 ปี ครับเป็นการซื้อบ้านหลังที่ 2 หลังแรกซื้อที่เมืองซานโรโล่โซ่ จำไม่ได้ซื้อราคากี่หมื่น ช่วงซื้อบ้านหลังแรก ทำงานที่เมือง “อลามิด้า”

เมืองอลามีด้า เป็นเมืองไม่ใหญ่ ติดทะเลภายใน มีหาดทราย ครับคนจะไปอาบน้ำทุกวันพอพูดถึงหาดทราย อดนึกถึงช่วงเรียนครูที่วิทยาลัยบางแสน มีเวลาจะเดินจากวิทยาลัยไปหาด ช่วงโน้นวันธรรมดาคนมาเดินหาดทราย อาบน้ำทะเลไม่มาก แต่พอเสาร์-อาทิตย์คนมาก

อยู่อลามีด้า ได้รับความเมตตาจากธรรมชาติ ชื่อ น้าวาสนา เป็นคนเก่ง มองกาลไกล ช่วงหลายสิบปี ซื้อร้านอาหาร ชื่อ ปาปิยองค์ และซื้อที่ดินด้วย น้ายังอยู่อลามิด้า บ้านที่อยู่เป็นเจ้าของซื้อมาหลายสิบปี เมืองอลามิด้า เป็นเมืองเก่าแก่มีบ้านทรง “วิคตอเรีย” มากมาย ครับอดขอบคุณคุณน้าวาสนา ฟอร์ทแมน ไม่ได้ที่เมตตาให้ที่พักอาศัย ช่วงมาใหม่ๆ ไปเรียนภาษา ก่อนจะย้ายไปเรียนปริญญาโทที่รัฐออริกอน

หยุดซิบกาแฟ แปลกกาแฟชอบร้อน กาแฟเริ่มเย็น เป็นธรรมชาติของของร้อนทุกประเภทแม้แต่อาหาร และเครื่องดื่ม เหตุผลของคำว่าธรรมชาติ คือเกิดเอง เปลี่ยนแปลงเอง มากสิ่งธรรมชาติโดยการเปลี่ยนแปลงจะเป็นในรูปแบบ 2 อย่างในตัวมันเอง อย่างบ้านที่อยู่อาศัย ปัจจุบันอยู่เมือง เอลเซอริโต้ เป็นบ้านชั้นเดียว 3 ห้องนอน มีห้องนั่งเล่นใหญ่ ตรงมุมด้านในผมจะทำเป็นห้องสมุดสำหรับอ่านและชั้นวางหนังสือ

โดยปกติผมชอบอ่านหนังสือ เกิดอยุธยาตอนเรียนประถม จะไปอยู่กับอาซึ่งเป็นครู อบรมสั่งสอนผมตลอด ให้อ่านหนังสือ ทำการบ้าน ปรับปรุงพฤติกรรม ครับผมทำตาม จบประถม 4 พ่อแม่ส่งมาเรียนมัธยมกรุงเทพฯ อาศัยวัดราชบพิธหลับนอน อยู่ 6 ปี อยู่กับสมเด็จพระสังฆราช สมเด็จพระโฆษาจารย์ (วาสนะ) ช่วงมัธยมต้นเรียนดี พอสูงขึ้นช่วงวัยรุ่นการเรียนลดลง อาทิตย์ละ 2 คืน สังฆราชจะเรียกไปสอน อบรม พอยู่ ม.6 ผมเริ่มปรับตัว จากคำสอนของสังฆราช ผมเริ่มมองเห็นคุณค่า ความห่วงใยการเรียนของผม อยากให้ขยันเพราะจบ ม.6 ต้องเรียนต่อ

ผมมองเห็นคุณค่า เริ่มกลับตัว พัฒนาตัวเอง ดูหนังสือ มีเวลาวันหยุดจะเดินไปหอสมุดแห่งชาติเกือบทุกอาทิตย์ จากวัดราชบพิธ เดิมข้ามสะพาน คลองหลอด ผ่านวัดราชประดิษฐ์ ผ่านสนามชัย ตรงข้ามสนามชัยคือวัดพระแก้วมรกต เดินผ่านสนามหลวง ใช้ชีวิตหอสมุดแห่งชาติ

ครับการอ่านหนังสือ เริ่มกลับมาสังฆราช ท่านอบรม อีกไม่นานก็จบมัธยม ม.6 ต้องสอบเข้าเรียนต่อ

ปกติผมติดการอ่านหนังสือ ตอนเวลาเช้ามืดช่วงเป็นเด็ก ไม่มีไฟฟ้า ใช้ตะเกียง อ่านหนังสือ ทำการบ้าน ครับควันไฟจากตะเกียงรบกวนทำให้ง่วงนอน ครูและสมเด็จพระสังฆราชบอกผม ตื่นแต่เช้ามืด ไม่ต้องมีตะเกียง ใช้ความสว่างจากธรรมชาติอ่านหนังสือ

ครับผมยึดปฏิบัติ ตอนอยู่อยุธยา ตื่นแต่เช้า แสงจากดวงอาทิตย์ เริ่มแต่เช้ามืด สามารถมองเห็นตัวหนังสือได้ โดยเฉพาะช่วงอยู่อยุธยา เช้ามืด ลุกมานั่งใต้ต้นมะขาม หรือใต้รั้วถั่วฝักยาว ครับที่บ้านอยู่ติดแม่น้ำป่าสัก บ้านทุกบ้าน หน้าบ้านจะทำที่ลาดลงแม่น้ำ แม่น้ำคือชีวิตของคน ทุกคนจะอาบน้ำ ในแม่น้ำแม้แต่น้ำกิน น้ำใช้

ประสบการณ์ ธรรมชาติที่ผมเติบโตสอนความอยู่รอดมากมาย ทำให้เกิดการพัฒนาตัวเอง

พอจบ ม.6 โรงเรียนวัดราชบพิธ คิดที่จะเรียนกฎหมายในมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ช่วงโน้น การเข้าธรรมศาสตร์ไม่ต้องสอบเข้า จบ ม.8 หรือจบอย่างอื่นเทียบเท่า ม.8 ก็เข้าได้

แต่ความคิดเรียนกฎหมายเปลี่ยนหลังจากจบ ม.6 สอบแข่งขัน เข้าเรียนครู ถ้าสอบผ่านจะได้ทุนเรียนฟรี อยู่หอฟรี อาหารฟรี 3 มื้อ

ครับโชคเข้าข้าง สอบชิงทุนได้ ย้ายจากวัดไปอยู่หอของโรงเรียน ฝึกหัดครูพระนคร วันออกจากวัด ขึ้นไปกราบลา สมเด็จพระสังฆราช บอกกับท่าน สอบได้ทุน ไปอยู่หอ เรียนครู สังฆราช “อนุโมทนา” ให้ขยันเรียน เป็นคนดี

ครับวันแรกๆ ไปรายงานตัว ตื่นเต้นพอเข้าเรียน วันหนึ่งเลือกหัวหน้าห้อง มีการถกเถียง เสนอชื่อ มีคนเสนอชื่อผม “เขาบอกกับเพื่อนๆ ในห้องผมกล้าแสดงความคิดเห็น” เพราะช่วงจะเลือกหัวหน้าห้อง ผมยกมือยืนขึ้นเสนอ จะเลือกใครเป็นหัวหน้าห้องให้เสนอชื่อ ผมบอกว่าอาสาจะเป็นผู้เขียนชื่อ คนถูกเสนอให้ และเวลาเลือกตั้งจะช่วย “กาคะแนน” บนกระดานดำ

การเสนอชื่อมี 2 คน แล้วมีคนยกมือ ยืน แล้ว “เอ็ง” ชื่ออะไร เสนอให้มีการเลือกตั้งเป็นหัวหน้าห้องด้วย ผมยิ้มเขียนชื่อ บนสุดของคนอื่น เหตุผลก่อนย้ายมาอยู่หอ มีอาทำงานบัญชีแผ่นดิน จบธรรมศาสตร์ สอนเทคนิค การอยู่ร่วมกับเพื่อนๆ

สิ่งหนึ่งในตัวผมมี คือการท่องเที่ยว เวลาแม่พาไปเรือข้าว ไปโรงสี เอาข้างสารลงเรือไปขายเทเวศร์ โรงเรียนปิดภาค แม่จะเอาผมไปด้วยเสมอ แม่บอกกับผม “ประสบการณ์ใหม่ๆ ที่เราสัมผัส” คือ พฤติกรรมสร้างกระแส การเรียนรู้

จากการอบรมของพ่อแม่ ผมทำตามเสมอเพราะคิดว่า “มันคือความจริง” ถูกต้อง สามารถจับต้องได้

ผมกลายเป็นคนชอบเดินทาง อย่าง 2 อาทิตย์ ปลายเดือนธันวาคมเดินทางออกจากประเทศไทย ไปอยู่สิงคโปร์ ฮ่องกง และอีก 10 วัน เดือนมกราคมปีนี้ ผมนั่งเรือท่องเที่ยว 2 อาทิตย์ รอบ 4 เกาะของญี่ปุ่น การท่องเที่ยว โดยเรือท่องเที่ยง เรือจุได้ประมาณ 5,000 คน เมื่อ 4 ปีที่แล้ว ผมกับแม่บ้านไปเรือท่องเที่ยว อยู่ในเรือ 2 อาทิตย์ ขึ้นเหนือไปอลาสก้า มีช่วงหนึ่งเรือจอดที่เกาะ “ซานฮวน” มองออกนอกมหาสมุทร เห็นฝูงปลาวาฬกระโดดโลดเต้นสนุกสนาน

ครับชีวิตผม เดินทางคนเดียวมากมายเคยเล่าแล้ว 1973 เที่ยวยุโรปเกิน 3 เดือน บินจากนิวยอร์กถึงโปรตุเกส ซื้อตั๋วรถไฟ เรียก ยูเรียวพาส (Eurail Pass) ไปทั่วยุโรป แม้แต่สแกนดิเนเวีย นอร์เวย์ สวีเดนและเดนมาร์ค นั่งเรือไปฟินแลนด์ ไกลทางตะวันออกเหนือ

ครับการท่องเที่ยว แม้แต่ช่วงเรียนปริญญาโท ที่ออริกอน ก็นั่งรถเกรฮาวไปมากที่ แล้วจะค่อยเล่าต่อ เขาบอกว่ามันเป็นเรื่องของยีนส์ แม้แต่ลูก 2 คน ลูกสาวไปเรียนหมอที่อังกฤษ (เคมบริดจ์) จบ MD ลูกชายเรียนด็อกเตอร์ที่มหาวิทยาลัย มานัวส์ (ฮาวาย)