เด็กๆ และผู้ปกครองพร้อมใจกันมาเซ็นทรัลพาร์ค จะช่วงเช้า กลางวัน เย็น โดยเฉพาะช่วงโรงเรียนหยุดยาว เด็กเล็ก ที่ไหนๆ ก็สู้สนามเด็กเล่นไม่ได้ เด็กจะสนุก เพลิน เวลาหมดไปเร็ว ไม่เคยรู้สึกเหนื่อย เบื่อ และรบกลับบ้าน อดขอบคุณ ผู้บริหารรุ่นก่อนที่อนุรักษ์ที่ดินทำเป็นสวนสาธารณะเพื่อประชาชนทุกคน

ทุกวันจะเห็นผู้ปกครองพาเด็กมาเพลิดเพลินกับสิ่งที่สร้างให้เด็กได้สนุก ชอบคำว่าผู้ปกครอง จะเป็นพ่อแม่ ปู่ย่า ตายาย คือคนเลี้ยงต่างมีจิตสำนึก รักเด็ก ดูแลปกป้องภัยอันตรายและสอนให้เด็กมีความรู้ติดตัว พัฒนาตัวเอง

เด็กเล็กๆ มีบ้าง ผู้ใหญ่พามาสัมผัสและหัดเดิน เด็กๆ เกิดมาหรือก่อนเกิด พ่อแม่จะวางแผนสำหรับลูก ทุกครอบครัวขยันมานะหาเงิน และลืมไม่ได้คนเป็นพ่อแม่ต้องดูแลตัวเอง แม่คนท้องเด็กจะสมบูรณ์ได้ แม่ต้องสมบูรณ์ พ่อต้องวิ่งรอก เตรียมตัวเป็นแบบอย่าง เคยดื่มของมึนเมา ถ้าเลิกได้ก็คือโชคของตัวและครอบครัว แต่เลิกไม่ได้ลดก็อานิสงส์แล้ว ประเภทยาเสพติด บุหรี่ กัญชา และยาเพิ่มลดจิต ลดเลิกได้ย่อมดี คนที่ฉุนง่าย ควบคุมอารมณ์ยาก เริ่มเรียนรู้มีสติ สติคือความระลึก สติเกิดมากับสัญชาติญาณ สติอีกอย่างเกิดจากการฝึก เหมือนกับการพนัน รู้ว่าเล่นทีไรหมดกระเป๋า กลับบ้านแม่บ้านโวย รู้ไม่ดีพยายามเลิก แต่ยากที่จะหักห้ามใจ มากสิ่งที่เป็นอบายมุข จะการพนัน เหล้า เที่ยวหญิง มดเท็จ ห้ามใจให้เลิกเด็ดขาด ง่ายดาย ความรู้สึกเหมือนเดินขึ้นทางลาดชัน ระยะไกล อายุเลยวัยที่ความสามารถจะเกื้อกูล ยอมรับคงจะต้องการเวลา การฝึกสติให้รับรู้สิ่งดี และไม่ดี เมื่อทำไม่ได้ คนสอน คนเรียน มองหน้า คนเรียนเสียเวลาเปล่า พูดอย่างไม่เกรงในความรู้สึก ตาย ซวยฝึกนานวัน ทำไม่ได้ หมดกัน

ผมเคยคุยกับพระคุณเจ้า ท่านอยู่อำเภอต่างจังหวัด ทุกหลังคาเรือนต่างพูดเป็นเสียงเดียว นับถือพุทธศาสนา ศรัทธาในคำสอน แจ่มแจ้งแล้วพระคุณเข้า เมื่อสามารถรู้สาเหตุของความทุกข์ แก้ตรงสาเหตุ ทุกข์ย่อมเบา ทุเลา และหายในที่สุด แต่ถ้าปรับตัวไม่ได้ การปวารณาตัวเองเป็นพุทธย่อมไร้คุณค่า เหมือนศีลห้า คนส่วนมากทำได้เพียงเพลาในตัวศีลทั้งห้า อาจละเว้นได้บางข้อ สรุปต่างกระทำผิดเกินครึ่ง เมื่อละไม่ได้ บ่นให้ตัวมีศีลช่างยากต่อการปฏิบัติ

ผมกับยาย (เมียผม) รับอาสาอยู่โยงกับหลานชาย 3 คน อยู่ที่เล่นเด็กมีชิงช้า แกว่งไปหน้าไปหลัง ตอนแรกผมเป็นคนไกว บอกว่าให้รู้จักช่วยตัวเองเวลาที่แกว่งไปข้างหน้า มือทั้งสองจับโซ่ โยกเหวี่ยงตัวไปข้างหน้า ชิงช้าจะโล้ตัวเอง เด็กหญิงและชายชอบโล้ชิงช้า หลายวันมาเห็นผู้หญิงแม่ของลูกที่พามาเล่น และอีกคนท้องหลายเดือนต่างก็โล้ชิงช้า พูดคุยจะเด็กหรือผู้ใหญ่แม้คนสูงอายุอย่างผม ชิงช้าสามารถให้ความเพลิดเพลิน ทุกคน ทุกวัย เสมอภาค

ผมอดคิด ที่จริงธรรมชาติสร้างสิ่งต่างเติบโตในโลกย่อมเป็นผลสมดุล เกื้อกูล และกล้าพูดมีความทัดเทียมและเสมอภาค แต่ที่มองเห็นความแตกต่างเกิดจาก ความมานะขยันหมั่นเพียรที่เราเห็นรวยและจน ความไม่ทัดเทียมคือตัววัตถุคือเงิน แต่การมีชีวิตย่อมทัดเทียมในโอกาส และความพอใจของชีวิต ความรับรู้และรู้สึกคัดค้านไม่เห็นด้วย ย่อมเกิดกับทุกคน แล้วแต่คิดก็แล้วกัน

ที่เล่นสนามเด็กเกือบทุกที่จะมีมากสิ่งเหมือนกัน มีท่อกลม คดโค้ง กว้าง ปลอดภัย จากสูงสู่ต่ำ เด็กๆ ชอบ หลานผมบ่อยชอบวิ่งสวนจากล่างขึ้นบน อดคิดมันคือความท้ายทาย มากที่มีห่วง ลอยสูง โหนตัว และโยนตัว มีกองทรายเด็กเล็กชอบ เคยเห็นบางคนลงนอน ให้เพื่อนโกยทรายทับตัว เมืองร้อนอย่างไทยน่าจะเหมาะ ทำน้ำพุผุดขึ้นบนพื้น น้ำไหลเป็นฝักบัวจากข้างบน มีที่ฉีดน้ำ แน่นอนเด็กย่อมเปียก สนุก

ศูนย์กลางพาร์คที่เต็มไปด้วยกิจกรรมเหมาะสำหรับการเติบโตของเด็ก หลักการศึกษา พอหมดเวลาเรียนเด็กรีบออกจากห้อง พอพ้นประตูประสบการณ์หลากหลายสัมผัสกับตัวเด็ก เห็นเด็ก (เพื่อน) หยอกล้อหัวเราะ ไล่ขับ นั่งคุย นั่งเดินกิน ครับภายในห้องคือการเรียนโดยครูสอน นอกห้องการเรียนเกิดจากธรรมชาติ เขาจึงบอกว่าจะเรียนที่ไหนคือความรู้ เพิ่มปัญญาและจะให้การศึกษาสมบูรณ์ เหมือนชาติเจริญทั้งหลาย ไม่เพียงเรียนเพื่ออ่านออกเขียนได้ ใช้ทำงานหาเงิน แต่ถ้าหยุดแค่ที่บอกมันเป็นเพียงลอกแบบชีวิต เขาจึงบอกว่า เมื่อมีความรู้ต้องพัฒนาความคิดและปรับปรุงชีวิตให้มีคุณภาพจึงจะเหมาะ รวมเป็นปัญญาทางความรู้ที่แท้

เคยเห็นเวลาเด็กสนุกกับปีนป่าย ผู้ใหญ่มากคนห้ามปราม กลัวได้รับอันตราย สำหรับผมคิดว่าอันตรายโอกาสมีขึ้นน้อยมาก ถ้าปล่อยเด็กให้มีอิสระ การะทำในสิ่งที่ชอบความรู้สึกเด็กจะรับรู้ว่าท้าทาย และปลอดภัยสำหรับการเล่น ทุกกระบวนการที่เด็กสัมผัสมันคือพื้นฐานการเรียนรู้ในแนวถูกต้องของชีวิต

บอกกับลูกและหลานจะรับผิดชอบเด็ก เห็นทุกคนยิ้ม คงชอบความคิด พูดต่อไปเถอะตามสบาย แล้วค่อยเจอกันที่นัดสำหรับมื้อเย็น รีบไปเดินใช้เงินเสีย เพราะเวลาอยู่นิวยอร์กกระชับขึ้นทุกวัน นิวยอร์กรักคนมาท่องเที่ยว เพราะต่างเต็มที่กับการใช้ดอลลาร์ ตอนผมเขียนเงินบาทตกค่าต่ำลง จากดอลลาร์และได้ 31 กว่า ตกเป็น 33

ค่าเงินบาทตก ไม่รู้ตัว มากคนร่ำรวยเพราะในสำนักงานมีเงินดอลลาร์กองไว้มากมาย อย่างนายธนาคาร พ่อค้าขายส่งนอก นักค้าเงินโดยเฉพาะคนไทย ที่เม้มเงินดอลลาร์ออกนอกประเทศเกินหมื่น ย่อมรวยทันตาเห็น ช่วงเงินบาทตกเหรียญละเกิน 50 บาท คนไทยหลายคนทำมาหากินที่นี่นำเงินเข้า รวยหลายล้านโดยนึกไม่ถึง ครับเงินบาทตก 2-3 บาทต่อเหรียญ รวยเล็กรวยน้อย เหมาคนที่ไปลงกรุงเทพฯ ทุกคน

เงินบาทตก คนขาดทุนก็มีเยอะชีวิตคนเป็นลูกหนี้ ยืมจากต่างประเทศ อดเดารัฐบาลไทยกู้เงินต่างชาติเป็นประจำ เมื่อค่าเงินตกก็ต้องวิ่งวุ่นหาเงินเพิ่มตอนจ่าย ผมไม่รู้ระบบการบริหารในคณะรัฐบาล แต่ที่น่าจะเป็นไปได้ พยายามขมิบรายจ่ายอย่างอื่น คงจะไม่รวมบอกติดหนี้เงินเดือนข้าราชการ ถ้าถึงขั้นทำอย่างนี้คงวุ่นวาย ถึงจะเคยรักใคร่ ศรัทธา เลยรู้กำพืดมีส่วนไม่ดีเยอะ แต่ก็ยังลงคะแนนให้ ถ้าติดเงินเดือนคำพูดคำเดียว “เลิกคบค้า” ส่วนมากรัฐบาลจะมองหาลู่ทางเพิ่มภาษี อย่างภาษีการค้า ภาษีที่ดินที่ไม่ทำประโยชน์ แต่มองดูมันคือผลประโยชน์ของเราและพวก บางเมืองของมากประเทศยอมเสียหน้าประกาศล้มละลาย เชิญอำนาจอยู่ในมือ ถึงคนจะค้านเหมือนลมพัดแตะตัว

เผลอไม่นานดูเด็กเล่น คุยกับผู้ปกครองคนอื่น ความคิดของคนมีลูกจะละม้าย อยากเลี้ยงลูกให้มีคุณภาพ ยักเล็กอยากให้เป็นเด็กดี เชื่อฟัง ขยันเล่าเรียน พอโตพึ่งตัวเอง และถึงจุดหนึ่งคนเป็นพ่อแม่อดคิดไม่ได้ อยากพึ่งพาลูกบ้าง แก่เฒ่ามาเยี่ยม ดูแล พ่อแม่ชอบอะไรติดมือมาบ้าง อยู่ไกลมาไม่ได้โทรมา ถ้าลูกเลี้ยงดูเป็นธุระตอนปลายชีวิต ถึงพ่อแม่มากคนไม่หวัง แต่ความรู้สึกที่อยู่ลึกไกลโพ้นในจิตวิญญาณก็อยากให้ลูกดูแล ห่วงใย รัก เมตตา มีหลานพามาเยี่ยม คนวัยผม เพื่อนมากคนต่างมีความสุข ได้ดูแล เลี้ยง ทำอาหาร ส่งโรงเรียน สอนหนังสือให้ลูกหลาน

ครับ ความรัก ความผูกพันของครอบครัว คนเป็นปู่ย่า ตายาย งานดูแลลูกหลานถึงจะเบียดเวลาของตัว ต่างมีความรู้สึกสุขพอใจ และเต็มใจจะทำ

จูงมือหลานมุ่งหน้าไปยังที่นัด คำพูดเวลาของความพอใจของชีวิตจะมีเสมอ