ความจริงหรือความคิด
ไพฑูรย์ สุขสิขารมย์
20 ตุลาคม 2016 ตอนที่ 6

สะพานเบย์บริดจ์ สะพานเก่าสองชั้น จากโอ๊คแลนด์ ถึง เทรชเชอร์ไอแลนด์ หมดคุณค่า เมื่อสร้างใหม่ ของเก่าคุณภาพย่อมด้อย ยิ่งของสร้างมานาน รับใช้ สร้างความสะดวกสบาย พอถึงเวลาก็ต้องซ่อม สะพานของเก่าถูกรื้อ แต่มีบางช่วงยังตั้งอยู่ ไม่นานนกคงจับจองสร้างรัง ครับรังของนกไม่เคยต้องเสียเงิน ซ้ำยังได้บรรยากาศ เคยคิดไหม อยู่โดดเดี่ยวกลางน้ำ กว่าจะคาบฟางมาเป็นรังคงเสียเวลา ตอนมีลูก ลมจัด เกิดลูกพลัดตกจากรัง แน่นอนย่อมตกน้ำ “ตาย”

เห็นสะพานตั้งโดด นึกถึงนักศิลปะนอกระบบ Graffiti ชอบเขียนเลอะเทอะทั่วไป น่าจะมาเขียนที่สะพานเก่าที่ไม่ใช้ ผมผ่านไปเมืองโอ๊คแลนด์ จะเห็นพวกศิลปะ เขียนบนคานฟรีเวย์ ตึกร้าง แม้แต่ตู้รถไฟ ขนสินค้าจอดมานาน บางที่เห็นเขียน ยากที่จะป่ายปีน อันตราย กลับหัวท้ายเอาความพยายามทำมาหากินคงร่ำรวย หลานผมมาอยู่ด้วยสองเดือน หลานชายสามคนอายุ 5, 7, 9 มาเรียนภาษาไทยที่วัดมงคลเป็นปีที่สองแล้ว การอ่าน พูด ที่ครอบครัวเน้น ยังพอได้บ้างไม่ได้บ้าง ยังจะให้มาเรียนต่อไป สังคมปัจจุบันรู้ภาษามากกว่าภาษาเดียวย่อมได้เปรียบ อดคิดมองย้อนหลัง แม่บ้านผมความคิดเรื่องการศึกษาเจริญความคิด โดยเฉพาะลูกๆ ส่งเรียนเอกชน ให้เรียนกีฬา ให้เรียนภาษาที่สอง และพาออกนอกบ้านตลอด แม้แต่เดินทางไปนอกรัฐ นอกประเทศ สิ่งเหล่านี้ลูกสองคนติดความคิด ลูกสาวไปเรียนหมอที่อังกฤษ ตอนฝึกงาน (Intern) ไปเคนย่า จบหมอกลับมาฝึกงาน (Residency) ที่มหาวิทยาลัยมิชิแกน จบก่อนทำเงิน ไปอยู่โรงพยาบาลกรุงเทพ และเรียนสมุนไพรของไทยอีกสองปี เป็นความรู้เพิ่ม เรียก อินทริเกตเมดดิซิน ครับกว่าจะทำมาหากิน เรียนหมอ 13 ปี ลูกชายตอนจบปริญญาเอก (Candidate) ก็ออกไปพูดหลายเมือง แม้แต่ชิคาโก้ วอชิงตัน ฟลอริด้า ครับเน้นประสบการณ์ อดโม้คงได้ยีนส์จากพ่อแม่

หลานคนกลางชื่อ Ashwin บอกว่าสนใจเกี่ยวกับฟิสิกส์ เป็นเด็กสนใจเกี่ยวกับเงิน เงินที่บ้านตกหล่น เก็บหมด มาอยู่ด้วยเอาเงินมา ขอไปร้าน Daiso ของญี่ปุ่น ราคาเฉลี่ย 1.50 เหรียญ Ashwin จะรู้จักใช้เงินซื้อของ ผมเคยพาไปธนาคาร เอาเหรียญไปแลก ครับเด็กๆ ถ้ามีความสนใจสิ่งดี ควรกระตุ้น

ครับความสนใจของเด็ก แตกต่าง อย่าลืม ส่งเสริม ใส่ใจ พฤติกรรมที่เด็กสนใจคือ การศึกษาและอาชีพ

เขาสนใจชื่อเกาะ Treasure Island กลางสะพานเบย์บริดจ์ คงจะมีสมบัติใต้ติดเยอะหรือตา หลานถามเราไปเดินหาและขุดกันไหม ครับเด็กๆ จะสนใจ สิ่งที่เป็นค่าอยู่รอบๆ ตัว อย่าละเลยสอน

เหมือนผมตอนเป็นเด็ก แม่จะอธิบายชื่อคนและตัวเลขคนติดจดไว้บนฝาร้านกาแฟ แม่สอนวิธีหาเงิน แม่บอกทุกคนเกิดมาต้องอดทน ขยัน มานะทำงาน แม่มีเรือข้าวไปซื้อข้าว มีคนงานแม่พาไปด้วย แม่สอนบดข้าวเปลือก ตวงข้าว พาไปโรงสี และช่วงโน้นแม่ขนข้าวสารเต็มเรือข้าวไปจอดขายที่คลองเทเวศน์ ครับแม่สอนปลูกฝัง น้องสองคน แม่ใส่ความสนใจเรื่องกฎหมาย สุดท้ายสองคนจบกฎหมาย คนเล็กเป็นสารวัตรสืบสวน

ตีนสะพาน “เบย์บริดจ์” อีกฝั่ง คือเมืองซานฟรานซิสโก ความน่าสนใจของซานฟราน มีมากสิ่งที่เมืองอื่นไม่มี ด้านแปซิฟิกเป็นเมืองใหญ่อันดับสอง รองจากเมือง Los Angeles เมืองนี้คนไทยเยอะกว่าเมืองซานฟรานซิสโก แต่คนจีนใหญ่สุดในอเมริกา ชาวจีนย่อมมากกว่า ลอสแอนเจลิส ซานฟรานฯเป็นเมืองเศรษฐกิจ คนมาท่องเที่ยวใช้เงิน ประมาณ 2-3 ล้านคน ครับย่อมมาใช้เงินมาเช่าอยู่โรงแรมดีๆ มีชื่อ อย่างโรงแรม Fairmont และโรงแรม Mark Hopkins เป็นเมืองที่มีการซื้อขายหุ้นใหญ่ที่สุดใน West Coast ทางตะวันออกคือ นิวยอร์ก คนทุกชาติ ทุกภาษาอาศัยอยู่ในซานฟรานซิสโก ไม่กดขี่ซึ่งกันและกัน

แต่วันนี้ ซานฟรานซิสโก กำลังพัฒนาบ้าน อพาร์ทเม้นท์ คอนโด ที่เก่าโทรมทุบทิ้ง สร้างใหม่ เมื่อสร้างใหม่ รูปแบบ วิว ราคาย่อมแพง ค่าเช่าหลายพัน เท่ากับไม่มีที่ให้คนรายได้น้อยอยู่อาศัยต่อไป รอบๆ ที่อยู่อาศัยร้านขายของราคาแพงขึ้น

ครับคงอีกไม่นาน ซานฟรานซิสโก คนรวยเท่านั้นสามารถอยู่ได้ เปล่ากักกันตัดสิทธิคน แต่ระบบหลายๆ อย่าง จะไล่ผู้คนที่มีรายได้น้อย ด้อยการศึกษา ย้ายที่อยู่

เมื่อวานอ่านเรื่องการศึกษา คนไม่เรียนหนังสือจะทำงานหนัก ที่อยู่อาศัยไกลต่อการเดินทาง และมีลูกมาก เมื่อปัจจัยการดูแลลูกต่ำ เด็กย่อมไม่ได้รับการส่งเสริมทางการเรียน จะโดยคำแนะนำ แบบอย่าง รวมทั้งสิ่งแวดล้อมด้วย สุดท้ายปัญหามากมายเกิดขึ้น ผมเห็นจากการฟ้องร้อง คนที่ไม่เรียน ลูกเยอะ รัฐจ่ายเงินช่วย

ซานฟรานซิสโก ตั้งอยู่บนฮิลประมาณ 7 ลูก ล้อมรอบด้วยทะเลภายใน มีเกาะมาก เกาะที่มีชื่อ คือเกาะ Alcatraz เป็นคุกขังนักโทษที่มีชีวิตที่เต็มไปด้วยความรุนแรง

อากาศซานฟรานซิสโกดีตลอดเวลา สดชื่น สะอาด และยังมีรถรางให้ได้ขึ้นเป็นประสบการณ์ชีวิต อดคิดถึงรถรางบ้านเราตอนมากรุงเทพฯครั้งแรก พ่อพาขึ้นรถรางจากหัวลำโพง มาลงที่สีกักพระยาศรี ใกล้เสาชิงช้า ลงจากรถรางเดินไปวัดราชบพิธ ตอนอยู่มัธยมหัดกระโดดเกาะรถราง กระโดดลงโดยหันหลัง

ซานฟรานซิสโกมีถนนที่คดงออยู่ที่ Lombard St ใกล้ๆ กันมี Coil Tower เดินลงจากถนนคดงอ เลี้ยวซ้ายก็ถึง ฟิชเชอร์แมนวอฟ ที่นี่ขายอาหารทะเล ปูต้มสดๆ ตอนนี้ ปู “ดังกานิช” มีชื่อของมหาสมุทรแปซิฟิก เนื้อเยอะ รสอร่อย

ครับอาหารประเภท ปู ปลา หอย เติบโตในน้ำทะเลแต่ละที่ คุณภาพแตกต่าง หมายถึงความปลอดภัยจากสารพิษ รสอร่อย น้ำทะเลเมืองซานฟรานกว่าจะจับสัตว์น้ำมาขาย เจ้าหน้าที่จะตรวจดูน้ำ และคุณภาพ ว่ามีสารตกค้างอยู่กับอาหารไหม

ที่ฟิชเชอร์แมนวอฟ มีแมวน้ำอยู่อาศัยขึ้นมานอนเต็มแพ และร้านช็อกโกแลตชื่อ Ghiraredelli Square มีชื่อ ผมชอบช็อกโกแลต หวาน มัน และยิ่งองค์กรจากการวิจัยบอกว่า ช็อกโกแลตกินแล้วสุขภาพทางปัญญาดี ภายในตัวเมืองซานฟรานซิสโก มีพาร์คใหญ่ชื่อ โกลเด้นเกตพาร์ค ภายในพาร์คมีพิพิธภัณฑ์ และมิวเซี่ยมเกี่ยวกับวิทยาศาสตร์ ผมเพิ่งไปอุดหนุนมาเมื่อตอนซัมเมอร์ ไปกับลูกและหลาน ไม่ไกลมีสนามกอล์ฟ ชื่อ ฮาร์ทดิ่งพาร์ค เคยจัดทุกปีสำหรับพวกนักกอล์ฟอาชีพ

กลางเมืองมีช็อปปิ้ง อย่างเมซี่ และรอบๆ ของดีๆ จะมีขาย เชิญเถอะขอรับ มีเงินมาเดินหา ซื้อไว้ใช้ ถ้ากระเป๋าแห้งหรือหมดความอยากเป็นเจ้าของสิ่งดีและมีราคา ขัดกับความชอบพอในรายได้ เพียงมาเดินชม และเดิมผสมปนเปกับคนมากมายดมกลิ่นน้ำหอมดี ดูคนสวมเสื้อผ้า เคยเห็นคนสวย สง่า แต่งตัวดี รองเท้าสูง แบบล่าสุด เดินคล่อง ตัวตรง อดคิดชีวิตมากมายไม่คู่ควร คงจะเหมือนดอกไม้ป่า กิ่งก้านรูปพรรณของดอก สีสัน ถึงจะซื้อมาก็เหมาะกับแจกัน ราคาถูก

ครับช็อปที่เมซี่ เกิดหิว ร้านที่มีชื่อ Factory Cheese Cake ชั้นสองนั่งติดหน้าต่าง ผมเคยสั่งแฮมเบอร์เกอร์ ใส่เบค่อน อเมริกันชีสก้อนโต กับเฟรนฟราย โชคดีของชีวิต กินอาหารฝรั่งเป็น อดนึก 1968 เรียนที่มหาวิทยาลัยออริกอน เดินรอบๆ เมืองหาร้านข้าวแกงไม่มี แต่ละวันหัดกินฮอตดอก แฮมเบอร์เกอร์ กว่าจะพอกินได้นานวัน ตอนต้นต้องอาศัย โดนัท ประกอบชีวิต เหลือเชื่อ โดนัทเป็นอาหารอินเตอร์ จะอยู่ในมุมไหนของโลก ที่ตอนใช้ชีวิต ซัมเหมาในยุโรป 1973 อาหารราคาถูกอย่างประเภทโดนัท ผลไม้ ขนมปังขายตามตลาดสด ราคายุติธรรม กินง่ายไม่มากเรื่องเหมือนตอนนี้ ต้องเลือกขนมปังต้องเป็น Wheat ผสมกับคุณสมบัติบำรุงสุขภาพที่เรียกว่า “เกร็น” เวลากินต้องปิ้งทาเนย ครับหลายคนแม้แต่เนยก็เลือกไม่นิยมเนยเทียม และเนยก็เลือกไม่มีเกลือ บอกว่าเกลือคือส่วนที่ทำให้ความดันเลือดสูง ทาเนยเสร็จต้องทาแยม วุ่นวายมากความต้องการ เมื่อเงินน้อยเพียงซื้อสด นิ่มใส่แบ็คแพ็ค หิวเมื่อไหร่เดินกิน ชีวิตก็ท่องยุโปรเกือบ 3 เดือน นอนโรงแรมราคาต่ำเงินเหลือไวน์ราคาถูกมีทางเลือก ครับตอนนี้ ผมนั่งเขียนหนังสือ เห็นซานฟรานซิสโก ตึกสูงมากมาย เพิ่มขึ้นคงจะถึงเวลาในหลายปีข้างหน้า ตึกสูงๆ เป็นแท่งสี่แหลี่ยม เหมือนนิวยอร์ก ชิคาโก้ ฟลอริด้า ฮ่องกง ซิตนี่ เป็นยุคของคนมีรายได้ อยู่อาศัยในเมือง ห้องที่อยู่มากคนปลูกต้นไม้พุ่มอย่างต้นไทรเงิน ไทรทอง ต้นไม่โต สูง 3-4 ฟุต กิ่งก้านใบเยอะ กระถางใส่เลือกดูดีหน่อย สิ่งสวยงามเล็ก เหมือนต้นไทรทองอยู่ข้างหลังโต๊ะผม อยู่กับบ้านมาเกินยี่สิบปี กิ่งก้านเยอะ บ่อยครั้ง ผมเอาฟองน้ำชุบน้ำ บิดให้หมาด เช็ดถูใบ แปลกภายในบ้าน ฝุ่นถึงจะปิด เปิดบ้างเวลาดูด จะมีฝุ่นเยอะ แพทย์หญิงสุภัคร สุขกสิกร บอกเมื่ออาทิตย์ที่แล้ว ฝุ่นจะติดตามเสื้อผ้า และกายคนมา

หลวงพี่ที่วัดบอกว่า ฝุ่นจะติดในใจของคนตลอดเวลา เลอะเทอะในจิตใจ เดินทางไปไหน แม้แต่ที่วัด เมื่อยังตัดกิเลสไม่ลดลง ฝุ่นก็ยังจะติดไปตลอด หลวงพี่บอกว่าฝุ่นที่ติดในใจสร้างปัญหามากกว่าฝุ่นจริงๆ สามารถทำให้เราเกิดทุกข์ได้ตลอดเวลา ฝุ่นของหลวงพี่คือความคิดที่เป็นทุกข์