ความจริงหรือความคิด
ไพฑูรย์ สุขสิขารมย์
ไปกรุงเทพฯ ตอนที่ 20

ความเจริญเข้าไปถึง อยุธยาเดี๋ยวนี้ รถขายอาหารประเภทผัก เนื้อ จะขับรถไปจอดหน้าบ้าน บริการถึงที่ วันละ 2 เวลา เช้าและบ่ายเย็น ถ้าตอนเช้าเครื่องปรุงอาหารครบ ย่อมไม่เดือดร้อน ตอนเย็นความไม่ครบอาจเกิดขึ้นได้ โดยบังเอิญขาจรมาร่วมวงกินข้าวด้วย อาหารต้องเพิ่ม ไม่ต้องเดินไกลถึงตลาดหัวรอ รถมาจอด ปีบแตรเป็นอันรับรู้

และเดี๋ยวนี้ ตลาดเล็กๆ ของชาวบ้านก็มีทั่วไป ยิ่งทางแยก ไปมาที่ทำการสำคัญ อย่างอำเภอ โรงเรียน ทางผ่านไปจังหวัดอื่น เกิดหิว อยากแวะห้องน้ำ ครับร้านความสะดวกมีให้เลือก เพื่อนอยู่อเมริกามานาน สร้างฐานะมั่นคงในอเมริกา ชอบมาอยู่เมืองไทย คิดเป็นเศษส่วน 2 ใน 3 สองเดือนอยู่ไทย เดือนไปกลับไป หลับนอนในอเมริกากับลูกเมีย เผลอเดี๋ยวอยู่อเมริกาปีละ 4 เดือน เมืองไทย 8 เดือน เพื่อนคนนี้ชอบไทย มีก๊วนกอล์ฟเยอะ เมื่อมีเงินจากอเมริกาปีละหลายพันเหรียญ จะออกรอบอาทิตย์ละหลายวัน จ้างคนแบกถุง วิ่งซื้อเบียร์เย็นๆ กางร่ม ฝนจะตกแดดจะออก ความรู้สึกสบาย ความสบายคือไม่มีอะไรควรวิตกและกังวล ฝนจะตกหนาเม็ดบ้าง แดดจะร้อน ลมหยุดพักผ่อนไม่กล้ำกลายให้ใบไม้ไหวตัวก็ช่าง ร้อนมาก แคดดี้วิ่งเอาผ้าไปชุบน้ำมาให้เช็ดตัวเอง แต่ถ้าว่าจ้างประจำซี้กันเพราะทิปเยอะ อาจจะเช็ดตัว หน้าตา ระหว่างนั่งรอตี อาจมานวดไหล่ แขน ชีวิตไม่เคยหดหายความพอใจ

พอกลับอเมริกา ความสะดวกสบายเคยตัวได้รับการเอาใจ หดตัว ความรู้สึกชังอเมริกา หลายคนพาลโกรธ และบึ้งคนข้างตัวมีแต่จับผิด อดคิดพึมในใจ หายหน้า ข้างล่างร้านอาหาร ข้างบนพักหลับนอน กลิ่นอาหารก็ต้องเล็ดลอดเข้าห้องพัก ถึงจะมีฮูดดูดรับช่วงปล่อยลอยตัวสูง ยิ่งประเภทน้ำมันกระเด็นลอยตัวเกรอะมากที่ ถึงจะไม่ร้ายเท่าควันบุหรี่ ควันไอเสียจากรถ ควันและสารพิษจากอุตสาหกรรม แต่ควันเสียทุกที่ แม้แต่คนปากเหม็น พูดยื่นหน้าได้กลิ่น ความรู้สึกอยากหลบ แน่นอนก็ถือว่าเป็นส่วนทำให้สุขภาพจิตเสียศูนย์ได้

เมืองใหญ่ทุกเมือง คนหนาแน่น โดยเฉพาะกรุงเทพฯ ถือว่าเป็นเมืองเจริญ น่าจับต้องมากที่สุด กิจกรรมสารพัดรูปแบบ ยั่วให้อยากเรียนรู้ เสื้อผ้า แฟชั่น คนสวยเดินผ่านสายตาตลอดเวลา การศึกษา และสำคัญงานหาง่ายจากกุลี จนถึงระดับนั่งโต๊ะ แอร์เย็น ตำแหน่งชี้นิ้ว ที่รวมของนักการเมืองมืออาชีพ และนักการเมืองเข้ามาแสวงหาผลประโยชน์

แม้แต่ปัจจุบัน จะได้ฟังลมปากจากนักการเมือง พูดหว่านล้อม แต่พฤติกรรมดีๆ ที่เป็นแบบอย่างกับลูกหลานเป็นความตรงข้าม ห่วยแตก

ครับเมื่อคนเฮโรเข้ามากรุงเทพฯ ธุรกิจทุกอย่างย่อมแตกราก คนรวยเยอะขึ้น คนจนมากคนพัฒนาตัวเป็นคนชั้นกลาง คนจนจากแหล่งอื่นย้ายมาแทนที่ จึงเห็นได้ว่าที่ดินกรุงเทพฯ แพง เจ้าของโก่งราคา นายทุนไม่เคยกลัวราคา ที่ดินส่วนที่ต้องการถ้าขายถึงแพงก็สมยอม ทุบของเก่า สร้างตึกสูงหลายสิบชั้น ระบบที่เรียกแนวตั้ง ถ้าเปรียบกับคนคือยืน เดิน แต่ถ้านั่ง หรือกำลังประกอบภารกิจส่วนตัวในห้องน้ำ บนเตียงนอน ระบบก็เรียกได้ว่าเป็นท่าราบ ครับที่ทำมาหากินท่าตั้งทำเงินค่าจ้าง สามารถจัดสรรให้มีบริเวณ ดูแลสุขภาพจิตได้ ที่พักผ่อนนั่งเล่นพาร์ค หลายคนถ้าเป็นที่รัฐบาล หรือมหาวิทยาลัย การออกแบบยังเห็นแก่ตัว ตัดความสัมพันธ์ทางธรรมชาติออก อย่างทางเท้า ตั้งเก้าอี้เล็กๆ มากที่พักผ่อนได้ กลายเป็นที่จอดรถ ทำไมไม่ทำที่จอดรถภายในชั้นของตึก ครับเขาบ่น คนมีเงิน มีตำแหน่ง ไม่ชอบเดินไกลและไม่สามารถวางก้าม

ลงจากรถ มองฝั่งตรงข้ามตลาดชาวบ้านเป็นโรงเรียนประถม สูง 2 ชั้น ปลูกต้นสนชิดหลายต้นเรียง ให้เงา ลมเย็น ต้นสนยืดตัวเองเบียดยืนตัวสูง เดินเข้าตลาดบริเวณริมถนนข้างๆ เป็นคูน้ำปลูกต้นยูคาลิปตัส เคียงข้างชิดเป็นแนว ต้มกลม เปลือกลอก ยืนต้นลีบสูงชะลูดรับแสงแดดเหมือนต้นสน ตึกแถวในเมืองหลายที่ เป็นคนยังมีปัญญามองเห็นคุณค่าของต้นไม้ ยังดูแลเก็บรักษาไม่หงุดหงิดกับใบร่วงสกปรก กิ่งขยายเกะกะ คนที่เจริญทางความคิด มองว่าเออธรรมชาติต่างเติบโต ขยายกิ่งใบต้น เพื่อตอบแทนสิ่งที่มีชีวิตให้ร่มเงา ถ่ายเทอากาศบริสุทธิ์ ถ่ายเทความเย็น ตัวต้นไม้เองก็สร้างสรรค์ตัวเองไม่ปล่อยให้ลำต้นใหญ่ เตี้ยเหมือนคนอ้วน ปรับตัวให้เข้ากับสิ่งแวดล้อม ขยายความสูงให้ตัวเอง โผล่เหนือตึก ครับจะที่ไหนทั่วโลก ถ้าสังเกตความแตกต่างของต้นไม้จะดูแลตัวเองให้คงอยู่และยืดตัว

มองดูที่กว้าง ต้นไม้ไม่ยืดตัวเหมือนที่แคบตึกสูง แต่จะขยายตัวทางราบ ต้นอ้วนขึ้น กิ่งก้านขยาย ใบเขียวกินที่ ครับสิ่งที่เห็นจากต้นไม้ ดูเป็นจะเห็นธรรมชาติเจริญงอกงาม คงเหมือนกับคนเจริญเกิดจากตีนมือ และสมอง ไม่พึ่งความงมงาย

วันนี้แวะตลาดผัก ปลา และอาหารของชาวบ้าน ผมชอบเดินปะปนกับความเป็นธรรมชาติ ถือโอกาสแวะร้านกาแฟโบราณรสของชาวบ้านคนไทย สั่งโอเลี้ยงแก้ว ราคาปกติของชาวบ้านสามารถซื้อให้ตัวเองได้ ไม่ต้องบีบตัวเองเหมือนกาแฟสตาร์บัคส์ กาแฟโบราณคงใช้ กาแฟพันธุ์ “อลาบิก้า” ครับกาแฟพันธุ์นี้มีชื่อ คุณภาพก็แล้วแต่พื้นที่แต่ละแห่ง อากาศ น้ำ ดิน และการดูแล และสำคัญฝีมือในการคั่ว ใส่โน่นนี่อย่างละนิดเป็นสูตรลับ ผักที่เห็นภายในตลาดกลางแจ้ง เป็นผักดั้งเดิมที่ชีวิตชาวบ้านปลูกและเป็นอาหาร สร้างชีวิตเติบโตมาหลายช่วงอายุคน ผักที่ชาวบ้านปลูกและเป็นอาหารประจำวันอย่างพริก มะเขือ ถั่ว ยืนต้นอยู่ได้นาน เก็บเกี่ยวไม่ต้องปลูกทุกปี ตามฤดูกาลอย่างใบมะกรูด มะนาว ข่า แต่ตะไคร้ไม่ต้องดูแลมาก จะขึ้นเป็นกอ ขยายหน่อเอง ประโยชน์ใช้ทั้งต้นและใบ กะเพราสามารถขึ้น ขยายพันธุ์เอง ผมเห็นดอกสโนวสีเหลือง ดอกแค โดยเฉพาะดอกแคแม่ชอบซื้อมาแกงส้ม บ่อยครั้งต้มลาดกะทิ จิ้มน้ำพริก

ครับผักและการปรุงเป็นอาหาร คนมาอเมริกาที่มีเงินใช้ สร้างชีวิตก็จากอาหาร เปิดร้านอาหารไทย คงเหมือนผม มาเรียน เรียนจบปกติสามารถสอนหนังสือได้ แต่กลับมาเปิดร้านกาแฟ และร้านอาหาร ครับเกือบ 40 ปี ส่งลูกเรียน รับผิดชอบตลอดเวลา แต่ก็ชอบตื่นเช้าไปซื้อเอง จะแวะสนามกอล์ฟทุกวัน พอถึงวันนี้ลูกทั้งสองจบด็อกเตอร์ มีงานมั่นคง เกิดจากอาหารไทย

ไปร้านขายปลา ปลามากยี่ห้อขังในอ่างและถัง ปลากระดี่ ปลาช่อน และปลาสร้อยตอนโต คิดว่าปลาสร้อยเป็นปลาที่เซ่อซ่าที่สุด เวลามาตามกระแสน้ำ จะมาเป็นฝูง เล่นกระโดดไล่กัน เป็นคลื่น บอกให้คนรู้ เตรียมสวิงตัก ครับได้เต็มลำ ปลาสร้อยตัวใกล้เคียงกับปลา Smelt และซาดีน คนอเมริกันเริ่มนิยม เพียงเอามาคลุกเกลือ คลุกแป้งนิด ทอดกรอบ แล้วผัดกับพริกสดหั่นเป็นแว่นใส่กระเทียม เกลือ ผัดแบบแห้งกินกับเบียร์และไวน์ วิเศษ

ผมเดินแวะร้านอาหารไทย สั่งขนมถ้วย นั่งแคะ ทำไม่ยาก ส่วนประกอบไม่ซับซ้อน เพียงแต่งหน้ากะทิให้มัน ข้างล่างแป้งให้หวานหน่อย ครับชอบวิธีขาย ขายเป็นถ้วยตะไร เวลากินยังใช้ไม้แคะกินเสร็จคืนถ้วย ถ้าถ้วยขาดหายบ่อย ต่อไปต้องวางมัดจำถ้วย 2-3 ชั่วโมง เดินดูไม่เหนื่อย ไม่รู้สึกเบื่อ ครับชีวิตคนไทย ต้องทำอาหารทุกวัน ถ้ารู้จักอุดหนุนชาวบ้าน ช่วยเพื่อนคนไทย ระดับท้องถิ่นเพื่อให้พวกเขามีอาชีพ มีรายได้ ชีวิตของคนช่วยซื้อ ช่วยโฆษณาให้ ผลบุญเชื่อว่าย่อมได้ ผักชาวบ้านขายอาจไม่ดูเปล่งปลั่งเหมือนผักในตลาดห้องแอร์ แต่ผักที่ชาวบ้านขาย คือผักไม่ต่อเติมสารฉีดแมลง เราเรียนผักพวกนี้ผักออแกนิค ผักปลอดสาร ครับเมื่อเรากินแล้วดูแลสุขภาพโรคภัยถึงจะมีก็น้อย จริงไหมขอรับ ถ้าซื้อปรุงอาหารบ่อย ครอบครัวเราก็สุข และสำคัญจะเห็นหน้ายิ้มของคนขายที่เราเสริมต่อครอบครัวเขา ให้เด็กๆ ได้เรียน ถึงเรียนจบหางานยาก เพราะเราขาดการบริหารขยายงานสู่ท้องถิ่นผมหมายถึงจังหวัดอื่นนะ