ความจริงหรือความคิด
ไพฑูรย์ สุขสิขารมย์
ความจริงหรือความคิด 7 เมษายน 2561

ผมรักเมืองไทยสาบาน ทุกครั้งกลับไทยหลับนอนในกรุงเทพฯ อดพูดจากความรู้สึกจริงใจ ที่ไหนๆ ในโลกที่ท่องเที่ยว หลับนอน ขับถ่าย และมักมากในประสบการณ์ของชีวิต มันก็เป็นเพียงทางผ่าน สัมผัสและเป็นความจริงของประสบการณ์ เหมือนตอนที่ผมนั่งเขียนหลังจากกลับมาจากกรุงเทพฯ อยู่บ้านได้ 2-3 วัน เดินทางไปทางตะวันออก อยู่เมืองนอร์ทวีล รัฐมิชิแกน อากาศหนาว หิมะตกแต่ไม่มาก มีวันหนึ่ง หลังจากหิมะตก เมืองที่อยู่ ธรรมชาติสวยที่สุดในโลกที่เดินทางมา เหตุผลที่บอกว่าสวย เมืองนี้ทุกถนน แม้แต่ระหว่างข้างทางจะมีต้นไม้สูงเหมือนต้นมะขาม กิ่งก้านบางตากว่า ต้นไม้อ้วนเหมือนต้นมะขาม มองต้นไม้ มีหิมะเกาะ เหมือนไฟประดับช่วงคริสต์มาส ไม่หนาตาเพียงทำให้กิ่ง ลำต้น ขาวแต่ไม่รกตา สวยมา แต่ถ้าความรักก็ยังเอียงไปกับกรุงเทพฯ

แต่ความงามของนอร์ทวีล เป็นเพียงชั่วข้ามคืน ความงดงามของกรุงเทพฯ ที่ผมได้รับเป็นความอบอุ่นถาวร และยั่งยืน คือ ความรักครอบครัว เจอกันเมื่อไหร่ อ้าแขนดูแลคำพูดคิดถึงรัก ทุกครั้งกลับบ้าน อยู่กรุงเทพฯ จะอยู่บ้านหลาน ดูแลอย่างดี ไปไหนๆ มีคนคอยบริการ จะกินอาหารนอกบ้านอย่างช่วงคริสต์มาสไปยกครอบครัว ไปทานอาหารบุฟเฟ่ต์ที่โรงแรมเชอราตัน เปล่าที่บอกอาหารที่ดีๆ เคยทานมาหลายที่ แต่ที่บอกคือ ฟรี การไม่เสียเงินมันก็เป็นความภูมิใจที่อดคิด ลูกหลานรัก ห่วงใย เอาใจใส่ เรียกภาษามีเมตตา คือ คืนความรู้สึกกลับมาให้ปู่ย่า พี่น้อง

กรุงเทพฯ ทุกครั้งไปจะโทรเรียกเพื่อนเคยอยู่หอเดียวกัน กินข้าวถาดหลุม 3 มื้อ ปี 2500 เป็นนักเรียนทุนกระทรวงศึกษา ตอนอยู่หอใหม่ๆ อาจารย์จะปลุกตีห้าออกวิ่ง ชีวิตเคยวิ่งตอนเช้า ช่วงมัธยมวิ่งที่สนามชัย สนามหลวงบ่อย ครับพอเดือนกว่า อาจารย์หยุดปลุกวิ่ง ปลุกให้อ่านหนังสือ ออกกำลังแทน คำพูดโรงเรียนเปิดแล้ว กิจกรรมมากมายสามารถทดแทนการวิ่งได้

ผมโทรเรียกเพื่อน งวดนี้ไม่เจอกันมากนัก ผมรู้สึกเพื่อนถึงจะคุ้นเคย เวลาล่วงเลย อายุ ความรับผิดชอบมากมาย พอวัย 70 เลย ต่างก็มีปัญหาของสุขภาพ เคยคุยกับเพื่อนที่วัด เออรุ่นเรามากคนปัญหาเข่ามากราย ปวด เจ็บ ถึงเดินได้ ก็ต้องพึ่งไม้ยัน หลายคนเปลี่ยนเข่า เคยถามคนเปลี่ยนเข่าทั้งสองข้าง บอกว่า ก็สะดวกขึ้น เดิน แต่จะให้เหมือนเดิมคงไม่ได้ เวลาผ่าน ประสบการณ์และครอบครัว ความรักใคร่ถึงจะยังมี แต่ต้องยอมรับความแตกต่าง ผมถึงจะไม่เจ็บเข่า แต่ก็ไม่เคยเดินตรง ความสมดุลหายไปนานแล้ว อดคิดถ้าเดินเป๋ตอนเป็นหนุ่ม คนมารักเรายอมเป็นคู่ชีวิตคงจะรักเราจริง ห่วงใย ดูแล จริงแล้วคนที่รักแต่งงานกัน อีกฝ่ายมีปัญหาทางกาย แต่ความรัก ก็มองข้ามดูแลกันจนอีกฝ่ายลาจากไป ขออนุโมทนาจิตใจที่มีคุณงามความดี และอดเชื่ออย่างไม่มีข้อโต้เถียง คงเป็นคนมีจิตใจงดงาม จริงแท้ คำพูดที่ว่าเสแสร้งคงจะเกิดจากคนอื่น สำหรับคู่รักที่ดูแลกันยามพิการ เป็นความรักเกิดจากความจริงใจ ไม่มีตัวแปรอื่นมาขัดขวาง “สาธุ”

อดดึงเอาคำพูด ของท่านผู้รู้บอกว่า เรารักกรุงเทพฯ เป็นสองนัย เป็นเพียงข้อที่ผมจับมาพลิกผัน กลับหัวหาง ประยุกต์ให้สมเหตุผล

ความรักของผมกับกรุงเทพฯ มี 2 นัย 1) กรุงเทพฯ รักเรา 2) เรารักกรุงเทพฯ

เรารักกรุงเทพฯ คนส่วนมากจะมีความรู้สึกด้านนี้ คงเหมือนนักท่องเที่ยวมากรุงเทพฯ กอบโกยทุกสิ่งที่ทำให้ชีวิตมีความสุข อบอุ่น สิ่งที่ได้จากกรุงเทพฯ คือ ความซึ่งตกตะกอนในจิตใจ มันคือประสบการณ์ของชีวิต เหมือนกับพวกฝรั่งอยู่ที่พัทยา ความสมบูรณ์ที่ชีวิตปรารถนา คือ ความสุขทางกายใจ ประกอบด้วยความรู้สึก พูดภาษาพระ กามรมย์สมบูรณ์แบบ แสงสี ดนตรี เบียร์ไวน์ ผู้หญิง ใครจะเป็นฝ่ายเริ่ม เชิญเถอะขอรับ ขึ้นอยู่กับความพอใจ

ส่วนตัวผมรักกรุงเทพฯ หมดเวลาของความบันเทิงทางความรู้สึกรักใคร่ ถึงจะจรมาบ้างก็สงบอารมณ์ได้ และสุดท้ายก็หายไป ชอบกรุงเทพฯ รักจ๊ะ คนมากมายทุกตรอกซอกและเป็นความน่าดู คนแตกต่าง อดมีความรู้สึกกับสังคมของคนด้อยโอกาสที่ถูกเอาเปรียบ ขอทานตามย่านธุรกิจน้อยลง สำหรับขอทานผมยังมองด้วยความรู้สึกเห็นด้วยกับคนนั่งขอ โดยปกติ คนมีความรู้สึกที่เรียกว่าศักดิ์ศรี มานะ ขยัน ช่วยตัวเอง แต่ก็มีบ้างพยายามแล้วคนรอบข้างไม่มีเมตตาให้งานทำ ชีวิตต้องกิน เมื่อหิว หมดหนทางก็ต้องนั่งขอความเมตตา แต่ถ้าเราพิจารณาดีๆ คนนั่งขอทานจะสร้างความบันเทิง แลกเปลี่ยน ไม่เอาเปรียบ ดีกว่าลักขโมย ช่วงชิง โกง เอาเปรียบ ซึ่งเมืองไทยหนาตาขึ้น มอลล์ดีๆ เต็มอัดไปด้วยสินค้าต่างชาติ คนวัยรุ่นเยอะ ครับเมื่อซื้อบริการสินค้า เดินทางไกล และคุณภาพได้ยึดหลักสะอาด อร่อย และย่อมไปด้วยกันคือราคา

วันหนึ่งผมขึ้นเครื่องบินไปเชียงใหม่ มีผู้โดยสารอยู่ปลายกลางคน ท่าทางดี แต่งตัวดี ในสายตาน่าจะมีเงิน และลึกไปกว่าสิ่งที่รับรู้ น่าจะพัฒนาปัญญาให้ตื่นตัวมีคุณภาพ หิ้วกล่องโดนัท “คริสปี้ครีม” 3 กล่อง ครับราคาหลายเงิน 3 กล่อง คือแรงงานของคนรายได้ต่ำ ต้องแบกหาม งานเข้า 9 โมงเช้า ต้องออกจากบ้านใช้เวลาเดินทางเกิน 2 ชั่วโมง เพราะชีวิตคนรายได้น้อยจะเสนอตัวและครอบครัวอยู่ในสังคมที่ทุกอย่างคือเงินไม่ได้แน่ จะเป็นร้านขายผัก ยารักษาโรค และโรงพยาบาล แม้แต่คนรอบข้างถึงเวลาสบตาอาจจะไม่พูดถึงความแตกต่าง แต่ความด้อยก็เลือกที่จะเนรเทศตัวเองไปอยู่ในกลุ่มคนระดับเดียวกัน ต้องไปอยู่อาศัยไกลเดินทางใช้เวลา ภูมิใจที่คนไทยนับถือพุทธศาสนา ทุกศาสนาในโลกจะมีสิ่งที่เหมือนกัน “คือมีความเมตตา” แต่ความเมตตาสังคมชาวพุทธ เริ่มขยายวงกว้าง ออกจากวัดที่เคยยึดว่า ทำบุญกับวัดจะได้บุญกุศลมากกว่าคนชาวบ้านที่พิการ ยากไร้ ด้อยโอกาส แต่คำสอนและหลักของพุทธศาสนาสอนว่า บุญที่ทำจะทำให้ใครที่ไหน ทำด้วยความสะอาดของใจ และนำเอาสิ่งที่ทำมาพิจารณา ถ้าสามารถเปลี่ยนจิตใจให้มีเมตตาถาวรได้ คำว่าเมตตาคือมองดูด้วยความเป็นจริง หลักวิทยาศาสตร์ คือ เหตุผลสามารถพิสูจน์ได้ และสำคัญเราสามารถเปลี่ยนความรู้สึกดีๆได้ เป็นความรู้สึกสงสารคนด้อยโอกาส และสำคัญหยิบยื่นความช่วยเหลือ

ระบบความคิด คนมากคนยังมองระบบ ระหว่างไทยกับต่างประเทศไม่สมดุลและยุติธรรม ความเป็นจริงการเอาเปรียบอาจมีได้บ้างในสายตา เหมือนสินค้าต่างชาติ คนไทยนำสินค้าเข้ามามาย ราคาแพง ไม่เพียงต้นทุน แต่สำคัญคนนำเข้า ต้องการได้ผลประโยชน์ ถ้าเราไม่อุดหนุนสินค้า ราคาน่าจะลด แต่ถ้าพูดถึงคุณภาพ และประโยชน์ สินค้าต่างชาติ รักษาระดับ

เราดูสินค้าไทย ข้าวเราทานทุกวัน บางครั้งคุณภาพแย่ ของแห้งอย่างปลาสลิด ปลาเค็ม ปลากุเลา ราคาแพงขึ้นทุกวัน และคุณภาพที่เก็บรักษา ถึงมือผู้บริโภคต่างกัน คำว่า ต่างดูจากสายตายังคงความสด แต่ถ้าถามคุณภาพ “รส” มันคือความจริง คุณภาพเปลี่ยน คุณภาพย่อมต่าง เหมือนฉลากบนสิ่งของเวลาหมดเลิกใช้ ช่วงอยู่กรุงเทพ ข่าวร้อนคนเก็บเงินได้ คืนเจ้าของเงินเป็นล้าน ปัญหาหวย 30 ล้าน คนยอมเสี่ยงตารางเพราะเมื่อชนะได้เงินคนกราบไหว้ พรรคการเมืองมีตามหนังสือ 42 พรรค มันคือสิ่งดีหรือร้ายของระบบประชาธิปไตยของไทย

(ต่อสัปดาห์หน้า)