ความจริงหรือความคิด
ไพฑูรย์ สุขสิขารมย์
ความจริงหรือความคิด 9 พฤศจิกายน 2556

มองดูต้นโอ๊ค ลำต้นกลมใหญ่ แตกลำต้นหลายต้น แผ่กิ่งก้านเป็นวงกลม ให้ร่วมเงา เป็นที่พักอาศัยของนก สง่างาม ปกติใบจะเขียวอ่อน มากใบจะร่วงหล่นตลอดฤดูกาล ใบแก่ร่วง ใบใหม่เกิด ใบหนุ่มสาวย่อมมีพลังสับเปลี่ยนการหายใจ ใบแก่เมื่อเปลี่ยนสีเป็นสีน้ำตาล หล่นทับถมบนดิน อาศัยคนเหยียบย่ำ ใบแตกกรอบละเอียด ปะปนกิ่งไม้และดิน นานวันกลายเป็นปุ๋ยธรรมชาติ ชีวิตคนถ้าไม่คิดแต่ประโยชน์ส่วนตัวปล่อยให้ธรรมชาติทำหน้าที่เกื้อกูลกันเอง ส่วนตัวของพวกเราเพียงดูแลส่วนดูไม่งามตา เก็บกวาด ตัดแต่ง พระท่านว่า โยมอานิสงส์

ต้นไม้เมื่อเติบโตในวัด มากคนมานั่งสมาธิหลายคนใช้ร่มเงาสนทนาธรรม ผมเคยได้ยินการสนทนาหลายเรื่อง เกี่ยวกับการลดการละ อุทิศเวลาให้กับส่วนรวม ครับพออายุมากขึ้น การใช้วชีวิตด้านสุดท้าย ถ้าเสริมต่อด้วยสิ่งดีงาม ความเป็นมงคลย่อมเกิด หลังเกษียณถ้าชีวิตมั่นใจตัวเอง มีเวลาทำสิ่งดีต่อสังคม ทางเดินย่อมเรียบ วันนั้นคนสนทนาใต้ต้นไม้โอ๊ค เสียงซักถามต้นไม้โอ๊คมีจิตวิญญาณไหม

เคยอ่านหนังสือ เขียนโดยท่านอาจารย์จำนงค์ ทองประเสริฐ ท่านเป็นบุคลากรที่ทำคุณให้ประเทศชาติคนหนึ่ง ยึดหลักปฏิบัติทางคุณความดี ท่านเป็นคนเก่ง จบเปรียญ 9 เป็นบัณฑิตรุ่นแรกของมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ได้รับทุนไปเรียนจบปริญญาโทที่มหาวิทยาลัยเยล ตลอดชีวิตสอนหนังสือ เขียน บรรยาย และสำคัญเป็นแบบอย่างที่ดี ท่านบอกว่า สิ่งมีชีวิต สามประเภทมีวิญญาณ

1. ต้นไม้ เป็นวิญญาณ เกิด แก่ เจ็บ ตาย สืบพันธุ์

2. สัตว์ รับรู้สิ่งภายนอกได้ และดึงเข้าตัว

3. มนุษย์ จิตวิญญาณพัฒนาด้วยปัญญา

ผมเดินไปใต้ต้นโอ๊ค ภายใต้เงาลมพัดเย็นชื่นใจ คิดถึงร้อนเคยตื่นดื่มน้ำเย็น น้ำแข็งลอย หยดน้ำเกาะเต็มนอกภาชนะ ผสมน้ำยาอุทัย กลิ่นหอม จิบเย็นชื่นใจ คนไทยรุ่นก่อนโน้นเก่ง รู้จักนำธรรมชาติมาเป็นอาหาร ชีวิตก่อนโน้นถึงไม่ยืนยาวแบบต้นโอ๊ค แต่ชีวิตประจำวันก็ไม่มีโรคภัยที่สาหัส หันหน้าเข้าสบตากระของต้นไม้ กางแขนโอบได้ครึ่งกว่า ความรู้สึกกอดรัดต้นไม้กับคนที่เรารักช่างแตกต่าง กอดคนรักถึงจะอบอุ่น สุข แต่พอละเวลาร่วง ความกังวลมากสิ่งรบกวนความรู้สึก

มองดูผิวต้นตกกระรอบด้าน กระเป็นเหมือนเสื้อ ผ้าห่มปกป้องผิวของลำต้น ป้องกันความร้อนหนาว การระเหยของน้ำ รากหยั่งลึก แตกรากฝอย ชอนไช หาน้ำ แร่ธาตุมาบำรุงชีวิต เปลือกที่เรียกว่ากระเดี๋ยวนี้ใช้วางทับถมดิน ป้องกันวัชพืช

ต้นโอ๊คเนื้อแข็ง สามเดือนอยู่กับลูกสาวลูกเขย ไม่ต้องมองหน้าผม ชีวิตผมยังทำประโยชน์ได้เสมอ ไม่ใช่อยู่เป็นภาระ ดูแลหลาน สอนหนังสือ ที่โรงรถมีแผ่นไม้โอ๊คสีทองอ่อนตัดเป็นแผ่น อายุคงยืนยาวกว่าผม เพราะดูชั้นเป็นเส้นคด มากเส้นเรียงเชื่อมกัน แต่ละเส้นหมายถึงอายุหนึ่งปีของต้นไม้ อดนึกถ้าอยู่เมืองไทย ซื้อทองเปลวปิดซ้อนทับ วางพิงต้นโพธิ์ เปลี่ยนพวงมาลัย

จุดเทียน ธูปอ้อนวอน หาผ้ายันต์ถึงจะยังใหม่ ความศักดิ์สิทธิ์ไม่บังเกิด ซื้อพระพุทธรูปที่ตลาดเก่าหัวรอ (อยุธยา) วางไว้กับซอก มากลำต้นแยก วางโพยหวยมากใบ แม้แต่ล็อตเตอรี่ ซึ่งเป็นเพียงเฉียดถูกวางไว้ ความเชื่อความเป็นมงคลจะบังเกิด เร็วช้าขึ้นกับบุญกุศลในอดีตชาติ (ความเชื่อ) มากคนมากราบไหว้ ขอพระเมตตามีโชคร่ำรวย เล่นโป ไฮโล กบดำกบแดง เจ้ามือสบัดก้นหลบหลีก คนตกพุ่มไม้ขอให้พบเจอคนที่ใช่ เกื้อกูลยามแก่เฒ่า แต่อย่าพานพบคนเกียจคร้าน ติดเหล้า ชอบการพนัน โดยเฉพาะเจ้าชู้ เสียงกระซิบถ้าส่งมาจริง ไม่อยากได้คนมักมากในกามคุณ เพราะปัจจุบันหลายสิ่งหดหาย เสื่อมตามกาลเวลา สาธุ ก้มลงกราบ เสียงคลื่น คลื่นของฟ้าช่วงท้องฟ้าสดใส แดดจ้า ขนลุก คงรับรู้ คนไทยผ่านชีวิตมานานปี บอกเหมือนๆ กัน ไม่เชื่อแต่อย่าลบหลู่

ก่อนโน้นเรือเดินทะเล ทำการค้าระหว่างประเทศเรือสร้างด้วยไม้โอ๊ค ก่อนจะรู้จักนำเหล็กมาสร้างเป็นเรือ วงการของคนพูดเป็นเสียงเดียว เนื้อไม้ทนทาน ยิ่งเก่ายิ่งดูดี แมลงและสัตว์จะกัด จะต่อยไม่สามารถเอาชนะได้ ยิ่งนำมาทำเฟอร์นิเจอร์อายุผ่านหลายสิบปียังอยู่ได้ดี ราคาเท่ากับทอง ทนทานดินฟ้าอากาศ

ต้นโอ๊ค เติบโตทุกประเทศ เพียงแตกต่างพันธุ์ คงเหมือนคน ผิว หน้าตา ความเชื่อ ข้อยกเว้นที่ต้นโอ๊คเกิดเติบโตไม่ได้คืออากาศหนาว อายุยืนยาวเป็นร้อยปี ยิ่งอายุนานแผ่กิ่งก้านใบ ตลอดกาลเวลามีแต่ให้คุณ มากคนยึดต้นโอ๊คเป็นแบบอย่าง มีลูกหลาน สร้างสิ่งดีๆ ต่อกัน ขยายคุณงามความดีสู่สายตาและสังคมภายนอก ย่อมเป็นแบบอย่างที่คนยึดและปฏิบัติตาม

ปัจจุบัน คนเจริญทางความคิด จะมีชีวิตที่ดีและสุข รอบตัวมีธรรมชาติ สองวันมาครูสอนโยคะที่วายเอ็มซีเอ ที่ภรรยาเรียนจัดงานวันเกิดชวนลูกศิษย์รุ่นกึ๊ก สิ่งนำติดตัวน้ำและแซนวิส คนวันเกิดมีเค้กให้ทาน และช็อกโกแลต เผื่อกินอย่างใดอย่างหนึ่งไม่ได้ สถานที่วัด Blake House ขึ้นเขา หลังบ้านภายในมีต้นไม้อายุยืน แตกต่างประเภท มากต้นกิ่งขยายยาวแข็งแรง ยืนชูเรียบดิน ภายในที่สูงต่ำ เพียงดูต้นไม้ ค่าของชีวิตก็คุ้ม ผมยืนทางโปร่ง ซอกต้นไม้เห็นทะเลภายใน เกาะ ปัจจุบันเจ้าของอุทิศให้มหาวิทยาลัยเบิร์คเลย์ ครับเป็นป่าในเมือง

หลายเมืองปรับปรุง ปลูกป่าในเมือง ตามถนน ใครฉลาด รู้จักดึงสิ่งดีงามเข้าสู่ใจ คนเราต่างเพราะยึดถือ

ละจากต้นโอ๊ค เดินทอดน่อง ทอดน่องตามความเข้าใจ คือเดินช้าๆ สบายๆ ไม่รีบเร่ง แต่สายตากวาดมองดูรอบๆ รำพึงกับตัวเป็นไปได้อย่างไร มีมากคนทำลายความเป็นธรรมชาติ คงเกิดมากับนิสัยหยาบ คิดเลยชีวิตคนปัจจุบัน ส่วนมากจะเลือกทำตัวเป็นพวกไฮเปอร์ คิดเรื่องนี้แผล๊บไปเรื่องโน้น เห็นอะไรอยากได้ไปหมด ทำงานนานหมดสมาธิ

สายตาสัมผัส คนรู้จักถือโอกาสเดินไปหยุดข้างๆ สวัสดีครับ นั่งคุยด้วยได้ไหม สังคมโลก มากสิ่งเราต้องเชื้อเชิญตัวเอง แม้แต่สังคมหญิงชาย ก่อนโน้นไม่ไกลมาก หญิงไทยเห็นชายใจหมายปอง เหนียม เพียงแอบมอง พอมาถึง พ.ศ. ยุคนี้ คำพูด ด้านได้อายอด โดยเฉพาะความจริงทางปรัชญา “คนผิดหวัง ใช้ตัวเลือกไกลมือ” ถ้าจะให้อธิบาย ความสำเร็จทุกคนสร้างได้ เพียงอาศัยสิ่งใกล้มือ คงจะหมายถึงความรู้ความสามารถที่มีในตัวมาใช้ ชีวิตชอบอ่านหนังสือ เห็นคำกะทัดรัดอ่านแล้วซึ้งใจ ผมจะเก็บไว้กับใจเสมอ ไม่ใช่คำหวานๆ หรอก เพราะคำหวาน ผู้ใหญ่บอกว่ากล่าวเป็นคำพูดติดปาก “หวานเป็นลมขมเป็นยา” หมายถึงคำชมที่ได้ควรคิดพิจารณา ไม่ใช่ดีใจตะพึดตะพือ แต่คำหวานก็สุขนะ จริงไหมเธอ พูดเองเออเอง

เดี๋ยวนี้จะสาวหรือหนุ่ม มากสิ่งชอบพอกล้าเผชิญหน้า พูดบอกกล่าว ผลจะสำเร็จหรือไม่ วันเวลา และผลปฏิบัติ โล่งอก ไม่เก็บไว้ ดีนะจะได้รู้ตัว ชอบตัวนะ สนใจมานานแล้วด้วย คนฟังคนพูดเหนียม ความผูกพันเริ่มแต่นาทีนั้น จะค่อยเป็นค่อยๆ ไป หรือฮวบฮาบ เชิญเถอะชีวิตส่วนตัว คนภายนอกรับรู้เท่านั้น อย่างดีก็นินทาบ้าง หรือเอาเป็นแบบ

พี่หนูจะเกษียณเดือนหน้า กะจะไปอยู่ไทย หนูเกษียณหกสิบปี สามสิบปีเกินนิด มาอเมริกาตอนโน้น ยังอยู่ในวัยทำงาน เผอิญเรียนมาทางพยาบาลจากมหาวิทยาลัยเมืองไทย มานี่งานรอ ทำงานช่วงเย็น ขยันทำงานมาตลอด ไม่นานพบรัก แรกมีสุข แต่นานความสุขเริ่มคลายตัว สามีหนูไม่ชอบทำงานมากนัก ยิ่งตอนหลัง ชอบการพนัน เงินเดือนเคยเป็นส่วนแชร์ค่าผ่อนบ้าน อาหารขาดหาย หนูอดทนเพราะรัก แต่แปลกไม่รู้ความรักขาดหาย หล่นตกไปแต่เมื่อไหร่ ความคิดอยากเลิกเป็นหุ้นส่วนชีวิตเพิ่มความต้องการตลอดเวลา สุดท้าย คำพูดเราต่างคนต่างอยู่ ฉันให้อิสระเธอ อยากกลับบ้าน อยากนอน อยากเล่น เชิญตามสบาย เธอเสนอเงินก้อน เซ็นชื่อหมดสิทธิ์ในทุกสถานะการณ์ เธอพูดยิ้มคงพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ เมตตาต่อหนู เลยมอบสิ่งดีช่วงปลายชีวิต หนูรู้ปลายทางชีวิตต่อสู้คนเดียว อาจจะวุ่นวายบ้าง ขาดคนปรึกษา แต่ชีวิตคนเดี๋ยวนี้ ถ้าพึ่งตัวเองได้ ขาดปัจจัยเดือดร้อนสามารถ ซื้อ ว่าจ้างได้ การมีชีวิตคนเดียวย่อมไม่เดือดร้อน ดีเสียอีกอิสระ ยิ้มกว้าง

“คนเกษียณ” เรื่อยไป ถ้ามีความเชื่อมั่นในตัว พร้อมที่จะอุทิศชีวิตให้กับสังคมการเดินทางช่วงปลาย ย่อมพบแต่ความพอใจ น่าจะเป็นสุข พี่เห็นคล้อยกับหนูเปล่า

หนูตรวจดูดวงชะตา ก่อนที่จะเกษียณตอนอายุครบ 60 ปี หรือจะต่อเลยไปถึงอายุ 65 ปี เดี๋ยวนี้ 65 ตรวตามกำหนด ได้เลื่อนเพิ่มเวลางานขึ้นเรื่อยๆ คำว่าตรวจดวงชะตา หมายถึงเอาสิ่งที่เป็นสมบัติ บ้าน ธนาคารตีเป็นเงิน เงินเกษียณสะสม 401K และโซเชียล ยิ้มอยู่ได้อย่างสบายไม่เดือดร้อน

หนูจะย้ายกลับไทย และจะตายที่โน่น คิดถึงญาติ เพื่อน พ่อแม่ท่านเสียนานแล้ว เงินที่สะสมและรับประจำเดือนมีใช้ไม่เดือดร้อน พอเหลือทำบุญ เที่ยว ช่วยเหลือสังคมได้ วางชีวิตพอถึงวันหนึ่ง ช่วยตัวเองลำบาก กะว่าจ้างคนกลางคน บ้านเรามีเยอะ สังคมทอดทิ้ง หนูหมายถึงเธออายุผ่านกลางคน ไม่มีการศึกษารองรับเรื่องอาชีพ ไม่มีที่พึ่ง ลูกผัวตีจาก มาอยู่เป็นเพื่อน ทำความสะอาด ทำอาหาร ดูแลตอนเจ็บป่วย สามารถฝากผีฝากไข้ได้ ถึงเวลาที่หนูจะต้องถึงวันก่อนตาย เธอซื่อสัตย์ จะมอบสมบัติให้

อ้อหนูเคยคิดอยากหาคู่ชีวิต หนูเป็นคนรุ่นใหม่ ไม่สนใจสังคม แคร์ความรู้สึกตัวเองมากกว่า แต่ผู้ชายวัยหนู เมื่อภรรยาจากไป ก็รีบหาใหม่ เขาบอกว่าผู้ชายกลัวที่สุดความเหงา ว้าเหว่ และชอบหาคนอายุน้อยกว่า “จริงม๊ะ” เธอต่อเติมด้วยคำพูดของคนรุ่นใหม่

ครับส่วนมาก เรามาอยู่อเมริกา ช่วงหนุ่มสาวทำงานเก็บเงิน และที่นี่ดีตรงที่ว่าแก่เฒ่ามีเงินอุดหนุน พอปลายชีวิตก็ย้ายกลับ คนเคยบอกว่าเมืองไทยร้อน คนเยอะ ข่าวทีวีไม่น่าสนใจ

เวลาเจ็บป่วยไปโรงพยาบาลยุ่งยาก ยกเว้นมีเงินถังอาศัยโรงพยาบาลเอกชน และอย่าตั้งความหวังว่าคนไทยจะเหมือนเมื่อสามสิบปีก่อน ปัญหาความแตกต่างชนชั้นมีมาก

ผมฟัง คล้อยตาม เพราะความคิดที่เป็นความต้องการ น่าจะเป็นสิ่งดี จะอยู่ไหนก็ได้เพราะเป็นที่ที่คุ้นเคย ย่อมมีความคล่องตัว “แต่” อดนึกเลย ไปอยู่ไทย ตายที่โน่น เราเชื่อตายแล้วเกิด แล้วจะไม่เกิดเป็นคนไทยอีกเหรอ ตอนโน้นถ้าอยากมาอเมริกา จะทำวีซ่ายากไหมหนอ ยิ้มให้ตัวเองบอกลา ใครจะไปไหนๆ แต่ผมอยากตายที่นี่ใกล้ลูกหลาน แก่และป่วยไข้ลูกหลานเยี่ยม ตายในอเมริกาแม่นย่อมเกิดที่นี่หรือดีกว่า