ความจริงหรือความคิด
ไพฑูรย์ สุขสิขารมย์
ความจริงหรือความคิด ตอน กรุงเทพฯ 20

เดินมาไกลถึงสี่แยกถนนราชดำเนินยืนหอบ ยอมรับเหนื่อย แล้วชีวิตคนไทยมากคน หาบของหาย เข็ญรถขายของ เดินขายล็อตเตอรี่ประเภทหาบเดินไกล แบกหนัก ขายหมดกำไรก็ไม่มากรัฐบาลมากยุคพอควบคุมราคาอาหาร จะมองมาที่ข้าวแกงและพวกหาบเร่ก่อนใครอื่น อ้างข้าวแกงเป็นอาหารหลักของคนยากจน ทำงานแบกหาม แต่ข้าวแกงแต่ละวันกำไรก็น้อยอยู่แล้ว ซ้ำซวยซ้ำซ้อนกู้เงินเสียดอกเบี้ยมาทำอาหารขาย คิดเอาก็แล้วกัน ประเทศชาติที่เจริญถ้าเผอิญต้องควบคุมราคา คนทำมาหากินที่ต้องอาศัยแรงงานเขาจะมีสิ่งชดเชยเรียกว่าสวัสดิการให้ แต่สำหรับคนหาเช้ากินค่าไทย คำพูดที่ไม่เคยได้ยิน แต่เดาตัวใครตัวมันแล้วกัน

ตรงสี่แยก หัวมุม มีคนนั่งยองๆ ขันวางข้างหน้า มีอุปกรณ์ดนตรี เล่นให้ความเพลิดเพลิน ความไพเราะเขาบอกว่าเกิดจากความรับรู้ และมีความรู้สึก (เมตตา) ของคนฟังที่จะเข้าใจ คนเล่นไม่ใช่มืออาชีพ มากคนพิการ เพียงแต่มานั่งขอเงินก็อยากตอบแทนบ้างเท่านั้นด้วยดนตรี คนขอทานและคนไม่มีบ้านอยู่ทั้งๆ ที่เราเห็นเขาแข็งแรงน่าจะหางานทำได้ แต่ถ้าคิดให้ลึกคนที่ยอมเสียศักดิ์ศรี ส่วนมาวิจัยว่ามีปัญหาทางความคิด พูดตรงจุดคือความพิการ

สายตามองไกล สุดห้องแถว ตรงกลางระหว่างวัดกับบางลำพูมีที่ดินว่างเปล่า มีท่ารถเมล์ ครับบางลำพูแถบนี้ฝรั่งชอบมาอยู่เกสเฮ้าส์ราคาถูก อาหารวางขายมีแผงยื่น เพียงป้องกันแดด ฝุ่นเหรอไม่เคยปรากฎมีคนตาย ร้านที่ฝรั่งนั่งเป็นร้านก๋วยเตี๋ยวและสารพัดผัด อ่านเมนูมีสเต็กพริกไทยมากับข้าว คุ๊กหรือเชฟคนเดียวกัน ไม่เคยสวมผ้ากันเปื้อน ไม่มีหมวก เผลอๆ เนื้อใช้มือจับ เคยมีคนถามไม่ติดพวกโรคเหรอ ไม่หรอกเจ้าพวกนี้ตัวเล็กจี๊ด ไม่มีกระดูกเพียงไอความร้อนของกระทะชีวิตก็หงายท้อง ยิ่งเพิ่มไฟผัดไปมา ตายแหง เห็นคุ๊กปรุงอาหารที่ลูกค้าสั่งผัดผักบุ้งไฟแดง ฝรั่งยืนสั่งของ สายตามองเตาแก๊ส และกะทะ ไฟลุกน้ำมันเดือด คุ๊กหยิบจานใส่ผักบุ้ง บนผักบุ้งมีกระเทียม ทุบแบนแตกแตกแต่ยังคงรูปเป็นกลีบ มีเต้าเจี้ยว พริกสีเขียวหั่นยาวตามรูปพริก มีผงสีขาวเม็ดเล็ก (ผงชูรส) คุ๊กจับขอบจาน โยนผักลงในกะทะ ไฟพรึบเลียถึงผักเสียงฉี่ดังลั่น ฝรั่งคนยืนมองกระโดดถอยห่าง เสียง “โอ้มายก็อด วอนเด้อรพูล” คุ๊กจับด้านกะทะโล้ผักไปมา กระดกข้อมือ ผักลอยตัวสูง เสือกกะทะรอรับ ผักนอนเต็มกะทะ เอาประเภทนี้จาน ฝรั่งพูดเสียงภาษาไทยเหน่อ

ครับฝรั่งแถวนี้เช่าถูก ยังมีอาหารถูกกินมีไกด์สาวคอยรับบริการ อาหารสามมื้อ ตกเย็นเหล้าเบียร์ เคยมีคนถามไม่สั่งไวน์เหรอ คำตอบ “โน ราคาแพงมาก” บ่อยครั้งมีสาวนำเที่ยว ขายตัวด้วย มานั่งร่วมโต๊ะ เธอเหล่านั้นพูดภาษาพร้อมกับมือ แต่สามารถถ่ายเทความชอบพอ และความรู้สึกทางเพศสัมพันธุ์ได้ครบถ้วน หลังจากอิ่มจูงมือ เข้าห้อง หาความสุขด้วยกัน ราคาครั้งแรกบวกอาหาร เบียร์อีกสองขวดถือติดมือ ไม่เกิน 50 เหรียญ หล่อนพูดธุระก่อนเริ่มงาน ระหว่างนั้นชำแหละเสื้อผ้า โรคของราคะ สวยไม่สวยเมื่อความต้องการถึงจุด คุณค่าสมดุลเสมอ เธอเริ่มถ้าผูกขาดเป็นเจ้าจำนำ อ่านไม่ผิด สรุปเหมือนจำนำของขาดส่ง ครับรับจำนำจะเอาไปแปรรูปอะไรก็ได้จะพาไปไหนๆ จะช็อปปิ้งออกต่างจังหวัด กลับถึงห้อง สามารถถ่ายเทความมีใจต่อกันได้ตลอดเวลาหล่อนต่อท้าย ช่วงเซ็นสัญญาการบริการ “อัลลิมิเต็ด” ครับคิดเอง แล้วอย่างนี้จะไม่รีบตกลงได้อย่างไร ชาวบ้านเรียกบริการประเภท เมื่อไหร่ก็ได้ว่า “บริการเต็มคราบ”

จากสี่แยกถนนราชดำเนิน ทางเข้าบางลำพู เป็นตึกแถวสองชั้น ยังไม่มีการเปลี่ยนแปลง นายทุนรุ่นใหม่เคยเสนอ อยากซื้อแล้วทุบทิ้ง ลงทุนสร้างตึกทันสมัย แต่ชาวบ้านไม่ยอม อยู่แถวนี้สารพัดสะดวก แม้แต่อยากทำบุญ ฟังเทศน์ หรือนั่งสมาธิสงบ ปล่อยใจไม่คิดอะไร เดิน 10 นาทีก็ถึงวัดบวรแล้ว วันนี้สองด้านถนน มีราวธงสีเหลือง แฉกสามเหลี่ยม เชื่อมระหว่างตึกแถวทั้งสองฝาก ราวธงมากแถวผูกโยงใกล้ชิดกัน จากหัวมุมสี่แยก สิ้นสุดห้องแถวสุดท้าย เป็นการบอกกล่าว สมเด็จพระสังฆราชญาณสังวร สังฆราชองค์ที่ 19 วัดบวร พระองค์สิ้นพระชนม์ พระชนมายุเกิน 100 พรรษา ตลอดชีวิตของสมเด็จสังฆราช ทำคุณงามความดีต่อแผ่นดิน สร้างความเจริญมากมายต่อประเทศชาติ สร้างโรงพยาบาล สร้างวัด สนับสนุนสร้างวัดและพระเดินทางไปสอนในต่างประเทศ ท่านเขียนหนังสือมากมาย ท่านรับนิมนต์ ไม่ว่าจะรวยหรือจน ไม่เคยขัดศรัทธา ผมกับภรรยาไปกราบศพ ชีวิตคนไทยแปลก ถ้าได้มีโอกาสไปวัด ชีวิตจะรับสิ่งดีๆ และก็แปลก จะวัดไหนๆ เราเข้าวัดจะได้รับการต้อนรับ อดคิดเรามีโชค รับรู้ธรรมะ ธรรมะเป็นเรื่องของธรรมชาติเกิดมาพร้อมกับโลก และยังจะอยู่ต่อไป พระพุทธเจ้าท่านนำธรรมะมาสอน ถ้าถามว่าพระพุทธเจ้าเคารพธรรมะหรือเปล่า ครับพระพุทธองค์เคารพธรรมะและพูดว่า ถึงท่านจะปรินิพพาน ถ้าเราปฏิบัติตามธรรมะ เราเหมือนกับท่านสอนเราโดยตรง ได้พบหน้ารับรู้พระเมตตา

ผมยันหันหน้าไปทางบางลำพู ทางขวามืออนุสาวรีย์ประชาธิปไตย ครับคำว่าประชาธิปไตยส่วนตัวคิดแต่เล็ก ฝนตกน้ำเจิ่งนา จะวิ่งเตะบอล วันหยุดว่ายน้ำเกาะเรือพ่วง หรือแพไม้ วันธรรมดาไปโรงเรียน กลับบ้านจะขยันหรือขี้เกียจทำงานบ้าน ถูกครูและแม่ลงโทษ ผมก็ยังถือว่ามันคือประชาธิปไตย เมื่อกระทำผิดให้คนอื่นเดือดร้อนย่อมถูกกฎหมายลงโทษ เรียนมากขึ้นจะขี้เกียจหรือขยันจบทำงาน จีบสาว ลงตัว แต่งงาน มีครอบครัว มีลูก มากคนไม่ดูแลลูก หลายครอบครัวทุ่มเท อายุมาก จะเกษียณเร็วกว่ากฎเกณฑ์ หรือจะทู่ซี้อยู่จนถึงเวลาไม่ว่ากัน ตลอดเวลาจะสะสมเงินทองซึ่งได้มาบริสุทธิ์เก็บไว้ให้ลูก ตัวเองอดโซ ครับไม่ผิดกฎหมาย ตอนนี้เดินขบวนกันเพื่อเรียกร้องความถูกต้อง จะร่วมด้วยย่อมไม่ผิด จะมีนกหวีดหรือ บ่อ ไม่มีใครว่า ปลายทางชีวิตเจ็บป่วย ฉีดยาเพียงทุเลา โรคที่เป็นหมอบอกไม่มีวันหาย จะหายก็ต่อเมื่อตาย จะบอกหรือกระซิบหมอช่วยให้ผมตายได้ไหม จะฉีดยา หายาเม็ดมาให้ อยากหนีโรค ปวด ทรมาน หมอเทศเรื่องที่ขอร้องเรียกการุณยฆาตร (Euthanasia) บ้านเราผิดกฎหมาย ในอเมริกามีที่รัฐออริกอน ในยุโรปมีบางประเทศ อย่างฝรั่งเศส เบลเยี่ยม แต่ถ้ากฎหมายอนุญาตย่อมเป็นประชาธิปไตย

ถึงเวลาไปเลือกตั้ง เหม็นหน้าผู้สมัครเลือกกี่ทีก็ได้ ที่เห็นไม่ทำตามคำสัญญา ถ้าคำสัญญาเขียนเป็นลายลักษณ์อักษร เซ็นชื่อ ว่าได้จะช่วยแล้วไม่ทำ ย่อมไม่เป็นประชาธิปไตย เลยตัดสินใจไม่ไปเลือก ครับไม่ผิด บางครั้งดีเสียอีกเมื่อเราไม่ไปเลือกตั้ง คนสมัครที่ไม่เลือกกลับได้เป็นตัวแทน จะโอดครวญบ่นกับตัวเอง ครับย่อมเป็นความปกติ สรุปประชาธิปไตยคืออะไร คือทุกสิ่งตั้งแต่เกิดจนตาย มีอิสระในการดำเนินธุระ แต่ต้องไม่ล่วงเกินคนอื่น

อนุสาวรีย์ประชาธิปไตย อีกฝั่งร้านอาหารศรแดง ยังทำมาหากินอยู่ เยื้องตรงกันข้ามเป็นร้านเต้นรำ กินเหล้า มีสาวคอยชงเหล้า เป็นคู่เต้น ชื่อ มูแลงรูจ จิตสะกิดตัว นายครับเดินไกล ร้อน ดูซีเหงื่อแตกเต็มหน้า ตัว เข้าไปข้างในเย็นๆ สั่งเบียร์มาดื่ม อุดมคติของตะวันออกที่คุ้นเคย ผ่านมาควรเข้าไปทักทาย คนตะวันตกจริงซี จะได้เข้าไปรับรู้บรรยากาศ ยังสามารถซื้อความสุขได้มากน้อย ตามดอลลาร์ในกระเป๋าไหม

ทางซ้ายมองไกล เห็นต้นมะขามเรียงแถวใบเขียว ไม่เคยหมดต้นเหมือนต้นเมเปิ้ล ขวักมะขามมีตลอดปี คนเงินน้อยเวลากินเหล้า เด็ดมาจิ้มพริกกับเกลือ จะตำน้ำพริก ปล่อยให้แก่เดี๋ยวนี้ราคาแพงเมื่อส่งนอกเป็นเด็กมัธยมวันหยุดเช้ามาเช่าจักรยานต์หัดขี่ ตกเย็นว่าวจุฬาวิ่งรอก มีดนตรี มีตลาดนัด กลางคืนโตหน่อยเคยแอบดูคนพลอดรัก วันเสาร์-อาทิตย์ มีตลาดนัด ขายสารพัดสิ่ง ราคาถูก ส่วนมากชาวบ้านทำเอง (โอท็อป) นานมากยกเลิกตลานัดที่สนามหลวง ย้ายไปอยู่สวนจตุจักร คนละมุมเมือง ถึงจะอยู่ไกลคนก็เฮโลไปอุดหนุน เพราะอะไรหรือครับ คือความเป็นเอกลักษณ์ มีอาหาร เฟอร์นิเจอร์ ต้นไม้ หนังสือเก่า เสื้อผ้า มากคนชอบการเดินชมคือการพักผ่อน สบายใจเน้อ