วันพุธที่ 18 กันยายน 2024 ตี่นแต่ 5:00 AM ครับตื่นเช้าเป็นพฤติกรรมของผม เป็นช่วงเป็นเด็กเรียนประถม บ้านที่อยุธยา ต่างจังหวัดไฟฟ้าไม่มี ใช้ตะเกียง เวลาจุดไฟ มีแสงไฟ แต่ก็มีควันออกจากไฟ วิจัยควันมีส่วนเป็นมะเร็งปอดได้ ไปเรียนมัธยมที่ โรงเรียนมัยธยมวัดราชบพิธ เป็นศิษย์วัด อยู่กับสมเด็จพระสังฆราช สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ครับผมคุ้นเคยกับสมเด็จ บ้านสมเด็จอยู่ติดกับบ้านแม่ พวกลูกหลานที่ไปเรียนกรุงเทพฯ ก็ไปอาศัยวัดอยู่กับสมเด็จ อย่างรุ่นผมมี 4 คน ผมอยู่วัด 6 ปี พอจบมัธยม สอบชิงทุนเรียนครูได้ที่พระนครบางเขน อยู่หอฟรี เรียนฟรี กินฟรี ย้ายออกจากวัด

เด็กวัดทุกคนผลัดเปลี่ยนกันมาอาศัยวัด อย่างรุ่นผมสอบได้ทุก ออก. หลานผมเป็นนักเรียนนายร้อย พอขึ้นปีหนึ่งได้ทุนมาเรียนเวสป้อย อีกคนไปเรียนจุฬาย้ายไปอยู่หอ เหตุที่ผมออกผลสอบได้ทุนเรียนครู โรงเรียนฝึกหัดครูพระนครบางเขน ก็ย้ายไปอยู่หอ อยู่หอ อยู่หอฟรี อาหาร 3 มื้อฟรี เรียนฟรี

อดที่จะเล่าตอนไปมอบตัว เข้าเรียนครูอาทิตย์ที่ 3 มีการเลือกหัวหน้าห้อง หลายคนเสนอเพื่อน มี 4 คน คะแนนรับเลือกผมนำ เป็นหัวหน้าห้อง พออาทิตย์ผ่านไปผู้ช่วยอาจารย์ใหญ่ ท่านสอนห้องผม บอกกับนักเรียนเลือกหัวหน้าห้องใหม่ได้ไหม เด็กๆ บอกว่าไม่ได้หรอกครับ เหตุผลที่นายไพฑูรย์ได้ เพราะเขาชอบทำงาน เพื่อนนักเรียนเสนอชื่อเป็นหัวหน้า มีคนสมัคร 4 คน แต่คะแนนที่เพื่อนๆ เลือกนายไพฑูรย์นำ ครับหลังจากนั้นอาจารย์ที่ท่านอยากให้เลือกใหม่ เวลาท่านไปกระทรวงศึกษา จะเรียกผมถือกระเป๋าไปกับท่านทุกครั้ง ปี 2 ทุกคนเลือกผมเป็นประธาน “สวัสดิการ”

ช่วงผมเรียน กศ.บ. วิทยาลัยบางแสน ฝันเสมอ หลังจากจบจะมาเรียนต่ออเมริกาได้รับการบอกเล่าจากอาจารย์ ผมสมัครเรียน A.U.A. ตลาดเตรียมตัว อยากมาเรียนต่ออเมริกา 1968 ส่งใบสมัครมาเรียนที่ออริกอน ได้รับจดหมายตอบรับ ครับดีใจ เก็บสตังค์ช่วงเป็นครู หัวหน้าหมวดคณิตศาสตร์ คิดว่าสักวัน คงได้มาเรียนต่อ

ครับผมได้รับตอบรับ และได้รับ I-20 มาเรียปริญญาโทที่ ออริกอน เงินที่เก็บไว้ช่วงเป็นครูได้ผล พอค่าเครื่องบิน พอเป็นค่าเข้าเรียนได้ 2 เทอม ค่าเทอมที่ผมเรียน 169 เหรียต่อเทอม พอช่วงหยุดภาค ไปทำงานที่วอชิงตันสเตท 2 เดือน เก็บเงินได้เป็นค่าเทอมเรียนจบ

ผมชอบออริกอน วิทยาลัยอยู่เนินเขา หน้าหนาวหิมะตก สวยงาม เพื่อนร่วมห้องเป็นอเมริกัน ชวนผมไปเล่นสกี ผมหัวเราะ “โน” เป็นคำตอบ เพราะไปดูเพื่อนเล่น เวลาสกีลงเขาอันตราย ถ้าเล่นเกิด “ล้ม” ขา แขน หัว แย่เลย ครับเป็นเด็กใหม่ของอเมริกา ความคิดอาจจะเรียกได้ว่าเกือบทันยุคพัฒนา

สิ่งที่ติดตัวกับการเกิดของผม คือการท่องเที่ยวช่วงปิดภาคใหญ่ ผมแพ๊คกางเกง 2 ตัว เสื้อ 3 ตัว ถุงเท้าเพิ่ม 1 คู่ ไปสถานีเกรฮาว ซื้อตั๋วไปรัฐซีแอตเติ้ล ที่ท่าเรือแวนคูเวอร์ นั่งเรือไปเที่ยว ครับเรือขึ้นเหนือไป “อลาสก้า” ไปที่เมืองซานฮวนประเทศแคนาดา เห็นฝูงปลาวาฬ ว่ายใกล้ชายฝั่ง ตื่นเต้น

คราวนี้ผมแวะลงเที่ยวแคนาดา ชีวิตผมจะหาโรงแรมถูกๆ ยุคโน้น 15 เหรียญ ต่อคีน 1973 มีวันหนึ่งผมไปเที่ยวแคนาดาไปน้ำตกไนแองการา หาโรงแรมถูกๆ ไม่มี นั่งรถกลางคืนหลับในรถ ไปเหนือสุดที่เมืองควีนเบค

ครับชีวิตท่องเที่ยวทุกปี จะอยู่โรงแรมถูก กินอาหารถูก และเที่ยวให้มากที่สุด เหมือนตอนไปเที่ยวยุโรป

ช่วงอยู่นอร์เวย์ สวีเดน และเดนมาร์ค วันหนึ่งเข้าห้องสมุด อ่านอยากไปประเทศฟินแลนด์ อยู่ตะวันออกเหนือ แต่ไม่ไปเพราะตั้งใจจะกลับไปท่าเรือทางตะวันตกของฝรั่งเศส นั่งเรือไปอังกฤษ

ครับพอหมดกำหนดเวลาเที่ยวสแกนดิเนเวีย ก็กลับไปฝรั่งเศส ท่าเรือตะวันตก นั่งเรือข้ามมหาสมุทรแอตแลนติค ไปเกาะอังกฤษ พอถึงเกาะอังกฤษก็นั่งรถไฟเข้า “ลอนดอน” การเดินทางผมไปคนเดียว เตรียมตัวซักถามเรื่อง “วีซ่า” เข้าประเทศ และศึกษาที่พักถูกๆ ในประเทศนั้น

พอข้ามเรือจากฝรั่งเศส นั่งรถไฟไปลอนดอน ออกจากสถานีลอนดอนนั่งรถบัสไปดาวน์ทาวน์ หาโรงแรมถูกๆ เย็นนี้โรงแรมที่พอนอนได้ไม่มี กลับมาที่สถานี “วิคตอเรีย” ช่วงเย็นมืดค่ำ นั่งรถไฟจากสถานีวิคตอเรียนในลอนดอน จุดหมาย “สก็อตแลนด์” ครับการเดินทางใช้เวลากลางคืน หลับในรถไฟ อาหารมื้อเย็น แซนวิชถูกๆ ซื้อติดมือ

การเดินทางจะเดินนั่งรถบัส รถไฟ จะเตรียมการท่องเที่ยวโดยการดูแผนที่ ทุกสถานที่ (ประเทศหรือเมือง) ผมจะถามหาแผนที่ สถานที่ท่องเที่ยว “เสมอ” ครับทุกที่จะให้คำแนะนำ การท่องเที่ยวที่น่าไป อย่างตอนไปฝรั่งเศส จะไปท่าเรือข้ามไปดูแข่งรถ ที่ “มอร์นาโด” การแข่งรถที่เรียกว่า “กรังปรีย์” การไปฝรั่งเศสไปหลายที่ แต่มีเมืองหนึ่งผมต้องไปทางตะวันออก คือไปพบเพื่อน “ชื่อด็อกเตอร์ชัชวาล สรัสวดี” เคยเรียนด้วยกัน ผมและเขาต่างผ่านการสอบชิงทุนได้ อยู่หอด้วยกัน ช่วงที่ผมเป็นหัวหน้าห้อง และประธาน

การท่องเที่ยว ผมเคยถามนักจิตวิทยาว่าทำไมผมชอบท่องเที่ยว ท่านผู้รู้บอกว่าผมอาจจะมี “ยีนส์” การไฝ่รู้ทางท่องเที่ยว และการเรียน แต่แม่ผมบอกว่า ลูกรักชอบอะไรเป็นเรื่องของความถูกต้อง ถ้ามีโอกาสสามารถเรียนรู้ได้ อย่าปล่อยให้ผ่านไป

วันหนึ่งวันอาทิตย์ โรงเรียนประถมที่ผมเรียนหยุด ผมจะไปเรือข้าวกับแม่ ที่บ้านพ่อแม่มีเรือข้าว ลำใหญ่จุข้าวได้หลายสิบเกวียน “คำว่าเกวียน” คือข้าว 100 ถัง ทุกเสาร์อาทิตย์จะติดเรือข้าวไปกับพ่อแม่ ระหว่างคนงานขนข้าวลงเรือ แม่จะสอน แม่ชี้ไปที่คนหาบข้าวเปลือกหญิงชาย หาบครั้งละ 4 ถัง หรือแบกทีละ 4 ถัง แม่บอกว่า หนักได้เงินไม่มาก พ่อแม่จึงอยากให้ลูก ขยัน อดทน มานะ และทุ่มเทการเล่าเรียน แม่บอกว่า ลูกชอบอะไรก็เรียนตามความชอบ แม่ผมตอนเล็กได้ทุนเรียน

ครับสิ่งที่ผมเขียนคือประสบการณ์ของชีวิตที่ผมเผชิญกันตัว อย่างยุโรปไปอยู่ 4 เดือน เที่ยวมากประเทศ อย่าลืมถ้าอยากไปจะเป็นลูกหลานให้ศึกษาที่นั่น อย่างการเล่าเรียนถือเป็นการท่องเที่ยวที่ได้สองทาง ความรู้จากการเล่าเรียน และสถานที่ที่เราไปโดยตรง

อย่างลูกสาวอายุ 7 ขวบ ก็บอกว่าอยากเรียนหมอ เพราะเพื่อนหกล้ม อเมริกาเรียนหมอ 11 ปี 4 ปีเตรียมหมอ 4 ปีเรียนหมอ ลูกสาวเลือกไปเรียน “เคมบริดจ์ ประเทศอังกฤษ” ส่วนตัวลูกชาย ตอนเรียนปริญญาเอก เลือกไปเรียนมหาวิทยาลัย “มานัว” รัฐฮาวาย

พอพูดถึงการศึกษา คือการเรียนกับการออกกำลังกาย ผมวันนี้มาอยู่กับลูกสาว ลูกเขย ต่างจบหมอ มีหลานชาย 3 คน อายุ 18-17-15 เล่นกีฬา คนเล็กเริ่มเล่นอเมริกันฟุตบอล คนกลางแข่งเรือใบในทะเลสาบมิชิแกน ได้ด้วย คนโตเล่นซ็อกเกอร์ เล่น เรียน รับผิดชอบ เป็นคุณสมบัติของเด็กรุ่นใหม่ เดินทางที่ตรงและถูกต้องประกอบด้วยอิสระภาพ