ความจริงหรือความคิด
ไพฑูรย์ สุขสิขารมย์
สิ่งรอบตัว ตอนที่ 3

ฑูรย์สวัสดี เสียงเรียกจากร้านกาแฟเป็นร้านเล็กๆ ตั้งอยู่แถวหน้าหมู่บ้าน เป็นผลของความสะดวกสบาย ห่างจากบ้านเพียงบล็อคครึ่ง อยากทานกาแฟสดๆ เมื่อไหร่ ก็ไปได้เสมอ สองบล็อคเล็กๆ แถวบ้าน เป็นตึกธุรกิจ สำหรับผมคิดเสมอ ถ้ามีโอกาสจะซื้อบ้านในอเมริกาหรือเมืองไทย อยากอยู่ใกล้ๆ ตลาด สวน มากกว่าที่เป็นย่านธุรกิจใหญ่ๆ คนแออัด เพราะชีวิตของทุกคนพอถึงวันหนึ่ง ร่ายกายย่อมล้า ต้องช่วยตัวเอง ถึงจะมีคนรอบข้างดูแลบ้าง แต่แท้จริงชีวิตแต่ละวันเวลา เราต้องช่วยตัวเอง เพื่อให้ชีวิตพร้อมที่จะเดินได้ดี ความคิดยังอยู่กับเรา โดยเฉพาะสุขภาพทั่วไป

เมืองไทยตอนบ้านเริ่มบลูม การซื้อขายเปลี่ยนมือ สามารถทำรายได้ ถึงจะนานมาแล้ว พอคนเริ่มช่วงหลังๆ ช้าไป บ้านซื้อขายไม่ออก ธนาคารก็พลอยเจ๊งไปด้วย อดคิดไม่ได้คนไทยถ้าฉลาดคิดรู้จักปั่นก็สามารถทำเงินได้ดี ใครเดือดร้อนไม่รับรู้ ตอนนั้นผมซื้อบ้านในเซ็นทรัล เหตุผลพอเกษียนก็จะย้ายกลับไทยกับภรรยา และที่ในเซ็นทรัลสะดวกสำหรับชีวิต ลงมาจากตึกมีห้องออกกำลัง สระว่ายน้ำ สวนหย่อม ที่ออฟฟิศมีห้องอ่านหนังสือพิมพ์ เมืองไทยมีหนังสือพิมพ์ดีๆ อยู่ในมือ กาแฟร้อนๆ ชีวิตก็เริ่มสิ่งดีๆ ของวันใหม่แล้ว จะมื้อไหนๆ หิวก็เดินเข้าห้างเพียงไม่กี่ร้อยเมตร เปลี่ยนสภาพของสุขภาพทางกายและใจ

คงเหมือนกับบ้านที่ในเมืองนี้ ผมเลือกใกล้ความสะดวกสบายไม่ว่าจะรถไฟฟ้า (Bart) เดินไปได้ ยิ่งมีธุรกิจเล็กๆ อยู่รอบบ้านยิ่งสะดวก รวมทั้งห้องสมุด ศูนย์กลางผู้สูงอายุ โรงเรียน แม้แต่ศูนย์ชุมชน ตึกธุรกิจ 2 บล็อคมี บล็อคละ 4 ห้องเล็กๆ ร้านแรกร้านทำกรอบรูป เจ้าของเคยมีความคุ้นเคย เป็นลูกค้าที่ร้าน มีช่วงหนึ่งไปที่ร้าน เอารูปไปใส่กรอบ เป็นรูปของครอบครัว ของลูกๆ เรียนจบ เหตุผลอยากแขวนไว้ เป็นแรงที่ผลักดันชีวิต ว่าเราสามารถเริ่มสิ่งดีๆ และรับผลของความสำเร็จได้เสมอ ร้านรูปกรอบที่ตัดยาว 17.5 นิ้ว กว้าง 15 นิ้ว คิดร้อยสามสิบบาท คิดในใจแพงมาก ยิ่งช่วงหลายปีมา ราคาชั่วโมงทำงาน 7 เหรียญ เราต้องทำงานวันละ 8 ชั่วโมงถึงสองวัน จะว่าคิดมากก็ยอม ช่วงหลังเลยเดินร้านอย่าง Target, Wall Mart, ราคาถูกกว่ากันเยอะ

เรื่องราคาค่าครองชีพ ผมชอบระบบที่นี่ เราสามารถหาของกิน ของใช้ในราคาถูกได้ ยิ่งปัจจุบันร้าน 99 cent ผมเคยใช้บริการ บางอย่างเหมือนร้านใหญ่ๆ แต่การแพ๊คขาย จำนวนจะน้อยลง ประเภทน้ำหนัก และปริมาณ ที่จริงก็ดีซื้อมาไม่ต้องเก็บไว้กินจนเก่า

โดยเฉพาะประเภทเสื้อผ้า อย่างร้าน Marshall, Ross ราคาถูกมีของเลือกเยอะ สำหรับผมผู้สูงอายุวันอังคาร ราคาลดอีก 10 เปอร์เซ็นต์

ระบบผู้สูงอายุที่นี่ ผมกล้าคิดว่า อเมริกาเจริญที่สุด ระบบมากมายที่บริการ จะลดราคาสำหรับผู้สูงอายุ เพราะผู้บริหารและเจ้าของธุรกิจทั่วไป มีความคิดที่ตรงกัน คนเกษียนมีรายได้จำกัด ชีวิตก็ต้องใช้เงิน ใช้กิน ใช้เดินทาง ใช้ซื้อของจำเป็น การลดราคาเป็นการช่วยเหลือ ดึงดูด และเหลือเชื่อเพิ่มยอดรายได้ด้วย

ที่ผมว่าอเมริกา เจริญเกี่ยวกับผู้สูงอายุ เรื่องให้ความช่วยเหลือ เพียงแต่ทุกเช้าผมเดินรอบบ้าน หลายปีมาทุกหัวมุมถนน จะเลาะคอนกรีต ทำทางลาดลงถนน สำหรับผู้สูงอายุใช้รถ ทางแยก กดปุ่มเพื่อเดิน มากที่ทำไฟกระพริบบนถนน ทานอาหารมากที่ลดราคา รถบัสลดราคา มากกิจกรรมบริการคนสูงอายุ

ตรงข้างร้านกรอบรูป มีร้านตัดผม เดี๋ยวนี้ร้านตัดผมคนเวียดนามมีมาก และคิดราคาถูก ร้านผมตัดผู้สูงอายุ 9 เหรียญ ตัดสิบครั้งฟรีครั้ง ยิ่งไปตัดผมศูนย์ซีเนี่ยใกล้บ้าน วันศุกร์ของอาทิตย์แรก กับอาทิตย์ที่สามราคา 6 เหรียญ ร้านตัดผมทั่วไปจะรับหญิงชาย มากร้านยังรับแยกมีโอกาสนั่งตบยุงมากยิ่งขึ้น เจ้าประจำที่ผมตัดพอถึงคิว ตอนแรกจะถามว่าตัดสไตล์ไหน เขามองดูศีรษะ ร้องอ๋อ หยิบบัดตาเลียน ถามว่าจะเลือกเบอร์ 3 หรือ 4 เซ็ตขนาดความยาวของผม ไถไม่กี่ทีก็ดูดี และขลิบไล่กลางศีรษะหน่อย ตัดขนคิ้ว เป่าผม แค่นี้ก็เรียบร้อย แต่ก็อดขอบคุณไม่ได้ ความจำเป็นเกี่ยวกับชีวิต เกิดและมีได้เสมอ เผอิญตอนเย็นทานอาหารเผ็ดมากไปหน่อย ทานเนื้อเยอะ ไม่ย่อยท้องสำแดงอาการปวด เปิดตู้ยาหมดอายุไปเกือบปี รีบใส่รองเท้าเดินไม่นาน บล็อคเดียวก็ถึงร้าน 7-11 เปิดบริการ 24 ชั่วโมง ภายในร้านขายของที่มีความจำเป็นเกี่ยวกับชีวิต มีกาแฟ โดนัท แซนวิซ ยา หนังสือพิมพ์ แม็กกาซีน เบียร์ ไวน์ ไข่ น้ำ นม โอ้ยจำเป็นทั้งนั้น ก่อนออกอย่าลืมล็อตโต้ก็มีขายและขายดีด้วย คงเหมือนร้านค้าของไทยมีใกล้ๆ บ้าน ราคาอาจแพงกว่าที่อื่นสลึงหนึ่ง ก็ช่วยกันอุดหนุนเถอะครับ ช่วยให้ร้านอยู่ได้ ร่ำรวยขึ้น เพราะร้านนำความสะดวกสบายมาให้ พอถึงวันหนึ่งเขาอยู่ไม่ได้เราจะรู้สึกว่า เราไม่พยายามทำสิ่งที่ถูก ช่วยกันรักษา ไปซื้อของไกล เสียเงิน เสียเวลา

ร้านกาแฟ ที่ได้ยินเสียงทักชื่อ "เวลกราว" เป็นร้านเล็กๆ ใช้คนบริการคนเดียวก็อยู่แล้ว ช่วงยุ่งๆ อาจมีคนอยู่ในครัวอีกคน เป็นระบบครอบครัว เช้าแม่มาร้านทำแซนวิส ลูกถือโอกาสหยิบไปทานที่โรงเรียน อร่อยและดีต่อสุขภาพ เรื่องที่จะให้อ้วน แม่ไม่ยอม รวมทั้งดูแลคนมาซื้อบริการด้วย คนยืนข้างหน้า ชงกาแฟ รินกาแฟ เก็บเงิน ต้องการแซนวิส หมดวิ่งไปที่ครัว คนลุกจากโต๊ะ เก็บแก้วกาแฟ กระดาษ เช็ดโต๊ะ วันหนึ่งขายได้เยอะ ร้านเล็กๆ ส่วนมากจะอยู่ได้ดี เพราะยึดมั่นในเรื่องคุณภาพโดยเฉพาะกาแฟ ร้านกาแฟควรมีกาแฟดี มากร้าน คั่วกาแฟเอง บดวันต่อวัน เขาให้เหตุผลว่า กาแฟที่บดแล้วถ้าเก็บไม่ดี รสและกลิ่นจะด้อยลง เขาบอกว่ากาแฟดี เก็บความร้อนและน้ำชงอย่ามองข้าม ควรคำนึงถึงน้ำสะอาด แค่นี้คนซื้อกาแฟก็ยิ้มในรส ถึงราคาปัจจุบัน จะแพงหน่อย ยิ่งปรุงกาแฟที่ต้องใช้เวลา และส่วนประกอบหวานมัน ติดในรส ราคา 4-5 บาท เคยเห็นคนซ้ำหน้า มาซื้อบริการทุกวัน ภายในร้านมีโต๊ะ นั่งได้สองคนสองตัว นั่งสี่คนตั้งหน้าร้าน 3 ตัว

เดินเข้าร้าน ทักทายเพื่อน ผมยังนิยมจับมือ ถ้าสูงอายุจะยกมือไหว้ การทักทายยึดถือเป็นหลักประจำใจ เป็นความจำเป็น และการแสดงความเคารพ นอบน้อม อยากให้ทุกคนยึดถือเป็นส่วนของชีวิต การยกมือไหว้ เป็นการเคารพที่ดูแล้วดีที่สุดในโลก เพราะพร้อมกัน กายกับใจ คำพูดออกจากปาก ไม่เจอกันนาน หลังจากแกขายร้าน และหยุดเล่นกอล์ฟ โดยเฉพาะกอล์ฟ ก๊วนคิดถึงแกมาก หมดหมู รายได้ตก เออจริงเดี๋ยวนี้เกษียณ อะไรที่เคยโอเค ธรรมชาติเขาเรียกเอาคืนไปมากแล้ว ยิ่งกอล์ฟ ไม่ได้เล่นเลย แต่ซ้อมบ้างไม่อยากหยุดเสียทีเดียว แต่เล่นแต่ละครั้งแพง ยิ่งเล่นกับพวกแกอดที่จะพนันไม่ได้ มีแต่เสียอย่างเดียว ไม่สงสารคนมีรายได้จำกัดเหรอและจริง เป็นหมูมานาน เออที่จริงการเป็นหมูก็ดี ทำให้เพื่อนคิดถึง

ธุรกิจได้ข่าวว่าดี เพื่อตอบว่าดีบ้างไม่ดีบ้าง ยิ่งช่วงนี้เศรษฐกิจที่นี่แย่ คนไม่มีงานทำอะไรมันก็วุ่นวายทั้งนั้นแหละ เมื่อคนต้องระวังตัวเกี่ยวกับการใช้จ่าย จะให้ธุรกิจอาหารรุ่งเรืองคนต้องอาศัยเวลา มีข่าวดีจะบอกตอนนี้มีภรรยาใหม่แล้ว ข้าอยู่คนเดียวมานาน เหงาฉิบ เป็นจริงเหมือนทุกคนพูด ถึงจะอายุขนาดไหน ถ้ามีคู่ได้ ฉันคิดว่าดี อย่างน้อยกลับบ้านมีคนคุย ให้กำลังใจปัญหาต่างๆ จะที่ร้านหรือข้างนอก คนนอนข้างเป็นที่ปรึกษาและให้กำลังใจ ความคิดว่าอยู่คนเดียวยามแก่เฒ่า เพราะไม่มีเพศสัมพันธ์แล้วมันไม่ใช่สิ่งสำคัญที่จะมาคิดอีก เผอิญช่วงเกษียณแล้วยังมีความต้องการ ทุกวงการจะเป็นแพทย์ สมาคมสุขภาพ สถาบันครอบครัว รวมกันบอกว่าเป็นความดีที่สุด เพราะเป็นการแสดงความรัก และเหลือเชื่อ การพัฒนาความมั่นคงอื่น พื้นฐานจากสิ่งนี้ "เซ็กส์"

กันกลับไปไทย นอกจากจะพักผ่อนเยี่ยมญาติ กินเหล้ากับรุ่น วันหนึ่งปะผู้หญิงเพื่อนแนะนำให้รู้จัก เป็นแม่ม่ายลูกติด ลูกอายุ 16-17 แล้ว พบปะคุยกันบ่อย เพื่อนหันมามองหน้า แกเชื่อเรื่องเนื้อคู่ไหม แกก็รู้กันเจ้าชู้ มีแฟนเยอะ รวมทั้งเมียด้วย ก็เพราะความเจ้าชู้เมียจึงเลิก เมียคนแต่งแล้วเอามาอยู่ด้วย สิ่งที่เป็นคุณสมบัติของเขา คือความขยันอดทน แกก็รู้คนต้องดูแลลูกวัยรุ่นในเมืองไทย ไม่มีสมบัติ สามีส่งบ้างไม่ส่งบ้างสไตล์ไทยๆ คนเดียวปวดหัว ความรักของกันเกิดจากความเห็นใจ และน่าจะเป็นการสร้างครอบครัวด้วยกันเป็นคนสุดท้าย เขายิ้มหวังไว้

หลังจากมาอยู่ที่นี่ด้วยกัน ให้เขาทำในครัว ดูแลร้าน เก็บสตางค์ เมียฉันเขาขยันอดทน กล้าพูดว่ากันสบาย และเพิ่งรู้จริงๆ ว่าการแต่งงานที่ช่วยกันทำมาหากิน มันวิเศษจริงๆ เหมือนกับเพื่อนๆ เราหลายคนเปิดร้าน แต่งงานกับคนมีลูกติด ต่างก็พูดเป็นเสียงเดียวกัน ครอบครัวมีความสุขสบาย ลูกสาวคนใหม่ของกัน (ลูกติด) เรียนไฮสคูลข้างบ้าน ตกเย็นมาช่วยร้านบ้าง แกไม่ต้องมองหน้าข้าอย่างนั้นหรอก ที่จะใช้งานลูกจนขาดการเรียนไม่ทำเด็ดขาด อนาคตถึงเราจะมีร้านอาหาร ถ้าจะให้ลูกรับผิดชอบงานในร้านเต็มตัวและเรียนด้วย ไม่เห็นด้วย แต่ให้ช่วยบ้างเพื่อรู้หน้าที่ช่วยครอบครัว จะได้รู้ว่าเงินกว่าจะได้มายากมาก หลายคนพูดว่าไม่จำเป็น ไม่รู้ซี เห็นว่าคนพูด วิ่งรอกทำงาน หาเงิน โดยเฉพาะยุคนี้ สิ่งอำนวยความสะดวกเจริญเกินตัว แต่สิทธิ์ที่จะเป็นเจ้าของต้องแลกด้วยเงิน และความผูกติด คนอนาคตคนคงเป็นอีกพันธุ์

ที่จริงเงินก็ไม่ได้เป็นพระเจ้าเสียทุกอย่าง ถ้าเรารู้ตัวตน อะไรที่เหมาะสมกับตัวเรา ไม่ตามยุคเสียทุกอย่าง ถ้ามีปัญหาชีวิต ลองให้หลักของพระพุทธศาสนาเป็นที่พึ่ง เป็นความจริงพุทธศาสนาเป็นเรื่องของธรรมชาติ เกิดเจริญวัยก็ตาย ทุกช่วงชีวิตต้องพึ่งพา จะมีทุกข์และสุขปะปน แต่พุทธศาสนาบอกว่าทุกข์ เราสามารถแก้ได้ โดยการ "ละและปล่อยวาง" แต่ชีวิตพวกเข้าวัด เริ่มปฏิบัติเอาจริงตอนแก่ ช่วงตอนนี้เราผ่านงาน และยิ่งชีวิตมีคนกราบไหว้ย่อมยากที่จะละทิฐิ แต่ก็ยังดีใช่ไหม

คงจะไปด้วยกันที่ว่า ไม้อ่อนดัดง่าย ไม้แก่ดัดยาก การปรับตัวตอนชราอาจจะยาก เพื่อนหันมามองหน้า แต่ถ้าพูดเรื่องการแต่งงานของกันคงไม่เหมือน จะแต่งงานตอนไหน แม้แต่ช่วงมีอายุความรักย่อมเกิดขึ้นได้เสมอ และสมบูรณ์เพราะว่าทุกคน สะสมความรักมาตลอดเวลา คำว่า "รัก" จะอะไรก็ย่อมสัมผัสความพอใจ และผลคือสุข