ความจริงหรือความคิด
ไพฑูรย์ สุขสิขารมย์
ความจริงหรือความคิด ตอน กรุงเทพฯ 15

แปดสิบ เก้าสิบเปอร์เซ็นต์ คนมาซื้อของในตลาดสดเป็นผู้หญิง รับรู้ผู้หญิงไทยยุคปัจจุบันรับผิดชอบงานมาก เรียกว่าล้นมือ โดยเฉพาะงานปรุงอาหาร หลายคนยอมรับ ไปดูได้ร้านอาหารไทย ในครัวผู้หญิงถึงจะมีผู้ชายบ้างมันเรื่องปกติ แปลกเชฟไทยมีชื่อในซานฟรานฯ เป็นเชฟระดับอินเตอร์เป็นชาย มหาวิทยาลัยมีชื่อเชิญ ทีวีเชิญ แต่เจ้าของร้านอาหารรวยๆ เกือบทั้งหมดคือแม่บ้าน ถึงงานล้นมือหลายอย่างในบ้านปล่อยได้บ้าง แต่เรื่องเงิน คุณนายเจ้าของร้านไม่ยอม

ตลาดสดนอกจากผัก เนื้อ ยังมีสารพัดสิ่งที่เป็นความจำเป็นในการใช้ในครอบครัว แม่ค้าปัจจุบันเรียนรู้คุณค่าของสิ่งที่ค้าขาย มีโปรตีน เกลือแร่ ไวตามิน ไขมัน และคาร์โบไฮเดรต ตลาดสดทางเข้าและถนนมีมากสิ่งน่าสนใจ มีคนเย็บเสื้อ จักรเย็บผ้าวางตรงหน้า ปัก ชุน ติดรังดุม ซิบติดแก้ได้ ผมหยุดคุย รับเอาเสื้อมาแก้ งานเล็กๆ ราคาเท่าไหร่ 10 บาทค๊ะ แต่ถ้าแก้ทั้งตัวราวๆ 30 บาท ถ้างานไม่ยุ่งหมายถึงงานคั่งค้างเมื่อวาน ส่งเช้าบ่ายๆ ก็มาเอาได้แล้วค๊ะ รับประกันงานฝีมือ ทำมาเกิน 20 ปี ครับสิ่งที่บอกคือประสบการณ์ และรับผิดชอบงานในหน้าที่ แผงหนังสือเก่า วางบนพลาสติก บนฟุตบาธ ผมยืนก้มพลิกดู เลือกหาบางเล่ม แม่บ้านชอบนิยายของทมยันตี อาจมีเล่นต้นๆ แต่ใหม่ๆ มองไม่พบ มีเรื่องสั้นมากเล่มท่องเที่ยว และมากประเภท ไม่ไกลมีร้านทอดกล้วยแขก มัน และเผือก เคยถามไม่มีถั่วแผ่นทอดหรือ ไม่หรอกครับทำไม่เป็น และยุ่งยาก น้ำมันทอดใหม่ ครับร้านนี้เคยอุดหนุน คนขายเลยไม่หนุ่มมาก ผมซื้อสิบบาท ใส่ถุงกระดาษไม่ใช่กระดาษที่เคยเป็นหนังสือพิมพ์ เดี๋ยวนี้คนมีความเข้าใจมากขึ้น กระดาษถุงจากหนังสือพิมพ์มีหมึกใช้พิมพ์ ถูกน้ำและยิ่งน้ำมันร้อนๆ ตัวหมึกจะหลุดติดอาหาร เป็นประเภทสารพิษ อันตรายต่อสุขภาพ

ซื้อกล้วยทอดและเผือก ดูปริมาณน่าจะมากกว่าที่อื่น เหตุผลขายริมถนน ไม่ต้องเช่าร้าน แต่ก็เสียเงินให้พวกเทศกิจ เพราะตั้งบนฟุตบาธ เคยมีคนจนขายของแบกหาม และรถเข็น พอรู้ว่าเทศกิจมารีบวิ่งหนี บ่อยครั้งหนีไม่ทันถูกจับขึ้นรถ ผมยอมรับว่าขัดกับกฎ แต่ชีวิตคนจน เมื่อขยันอยากช่วยตัวเอง เมื่อนำมาขายในที่ห้าม คนเทศกิจเคยบอกว่าจัดที่ให้ขาย แต่ที่จัดให้การทำมาหากินของคนจนประเภทหาบขาย เข็นรถขาย ถ้าไม่ใช่ย่านคนเดิน ครับบ่อยครั้งทุนหาย กำไรหมด เพราะขายไม่ออก แล้วอย่างนี้นี่คือปัญหา เอ้าคนเก่งรู้ ฟังแล้วช่วยกันแก้ไขหน่อย จะทำอย่างไรกันดี อย่ามุดหัวรอให้เหตุการณ์ฮือบนหน้าหนังสือพิมพ์ค่อยตื่นตัว อย่างนั้นเรียกว่าเก่งมั่ว เก่งจริงต้องค้นหา

เมื่อเก็บเงินเข้ารัฐ รัฐควรดูแล โดยเฉพาะความสะอาด แนะคนขายประเภททอดน้ำมันอาจกระเด็นลงพื้น สกปรก ลื่น อาจล้มขาหักได้ และควรมีที่ทิ้งขยะถี่หน่อย เมืองที่มีผู้บริหารทางความคิด เมืองย่อมไม่หยุดอยู่กับที่

เลยร้านกล้วยแขก มีร้านตลอดถนนเป็นประเภทแบกับดิน มีแผนกต้นไม้ 10-20 กระถาง ผมจับกระถางต้นมะลิขึ้นดู เคยไปสวนลุมเมือสองวันก่อน มีประเภทไม้ดอก ปลูกคละกันบอกว่า ดอกมะลิเป็นต้นไม้วันเกิดผม เรื่องวันเดือนปีเกิด ผมไม่วุ่นวายกับโชคชะตาโชคลาภหรอกครับ โชคชะตาของคนจะเกิดจากพฤติกรรม เมื่อสองวันอ่านความคิดของมาริลีน มอนโร บอกว่าเหตุที่เกิดมาจากเหตุผลมีที่มาที่ไป ผมชอบต้นไม้ ตามแม่บ้าน ใช้ให้รดน้ำ เปลี่ยนกระถาง ตัดกิ่ง อาทิตย์ละหลายหน ความรู้สึกกลายเป็นความรับผิดชอบ ต้นไม้เมืองซานฟรานซิสโก บางปีลำบากเกี่ยวกับน้ำ ฝนไม่ตกมาก น้ำขาดมือ จัดการใช้น้ำ เผลอใช้เกินตัว พอเปิดซองค่าน้ำ เห็นตัวเลข หน้าซีด ผู้บริหารรัฐเคยคิดต่อท่อยาวข้ามรัฐ จากรัฐออริกอน ฝนชุกน้ำเหลือเฟือ รัฐมิชิแกนมีทะเลสาปน้ำจืดใหญ่ หิมะตกเยอะ หน้าฝนเทลงมาอีก ครับน้ำเหลือเฟือ ต่อท่ออาจต้องยาวหน่อย ผ่านหลายรัฐ ถ้าตกลงความคิดได้ ความสะดวกถาวร จะไม่เกิดปัญหาน้ำอีก เดี๋ยวนี้ปลูกต้นไม้เลือกต้นประเภทหาน้ำกินเองทนต่ออากาศ ให้ร่มเงา เติบโตเร็ว เคยมีคนถาม แล้วต้นอะไรล่ะ ผมจนกลางกระดาน กำลังรอคำเสนออยู่ เชิญ ผู้เชี่ยวชาญบอกผ่านบรรณาธิการ

ถัดแผงต้นไม้ เป็นแผงพระ มีพระมากมายแตกต่าง รูปแบบมีทั้งเหรียญ และผง มีพระพุทธรูปบูชา สามองค์ ทุกองค์ปางสมาธิ พระทุกองค์จะวางบนแผ่นพลาสติก เหนือพื้นดิน คนเดินไปมา หรือจะวางบนหิ้ง มีธูปเทียน ผลไม้ ดอกไม้ น้ำ เปลี่ยนบูชาหรือจะนั่งเป็นพระประธานในพระอุโบสถ ภายในพระอุโบสถรอบพระวรกาย อาจมีพระสาวก ของมีค่ามากสิ่งจะเป็นฐานที่ประทับ โต๊ะหมู่บูชา กลิ่นหอมของธูป เทียน เวลาจุดบูชา ดอกไม้สด ข้างๆ พระวรกายมีตู้บริจาคมากความสำคัญ บำรุงวัด บำรุงโบสถ์ สร้างศาลา ค่ำน้ำค่าไฟ และค่าประกันสุขภาพ พระสงฆ์ ครับเชิญ ทุกวันจะมีคนย่อตัวคลานเข้าใกล้พระพักตร์ นั่งพับเพียบ หรือก้นวางบนซ่นเท้า นั่งตรง พนมมือ สายตามองตรงสบพระพักตร์ ความปรารถนาต้องการสื่อความรู้สึกในใจ ให้พุทธองค์รับรู้ และมีพระเมตตา อย่างน้อยถ่ายความรู้สึก ความอบอุ่นในใจบังเกิด ครับชีวิตคนจะจนยาก ร่ำรวยย่อมมีความปรารถนา รับพระเมตตาจากพระพุทธองค์ เพียงระลึกถึงพุทธคุณ สีหน้ายิ้ม ใจพองฟู ความสุขที่เรียกว่า เย็น อุ่น เกิดกับร่างกายทุกอณู คนที่เป็นชาวพุทธ รับรู้คำกล่าวขาน บอกกล่าวมาตั้งแต่อยู่ในท้อง เกี่ยวกับอำนาจพุทธคุณ เรารับรู้ทุกวันจะเป็นพระพุทธองค์ หรือพระสงฆ์ที่ใจมีแต่ความสงบ มั่นคงต่อคุณความดี และเป็นความแน่นอน อำนาจที่เป็นพระคุณ จะส่งสัมผัส คนกราบไหว้ ศรัทธาย่อมรับรู้ได้

พระพุทธองค์จะวางไว้ตรงไหน คนวางถ้าใจไม่อัคติ จะได้รับพระเมตตาต่อทุกผู้ ไม่เคยรังเกียจถึงความแตกต่างที่สังคมมนุษย์เหยียบหัวกัน คนที่สำเร็จความปรารถนา บอกเล่าต้องทำงานสานความหวัง ต้องสู่งาน สองมือจับต้องงาน เมื่อเงินเดินทางนอนสงบในกระเป๋า เพียงเป็นคนใช้เงินเป็นปัญหาชีวิตแทบจะไม่มี

คนสามคน ก้มๆ เงยๆ มือซ้ายหยิบพระมือขวาจับกล้องขยายพระ หยิบมาวางใกล้ตา ส่องเนื้อที่สร้างเป็นพระวรกาย แบบจำลอง หมายถึงที่มาจากวัดที่สร้าง แบบที่สร้างคือแบบอย่างของคุณความดี อาจเป็นรูปเหมือนพระ หรือปางของพระพุทธองค์ คนส่องดูผมคิดคล้องว่า น่าจะเข้าใจ และมีความรอบรู้มากองค์ ถ้าทำปลอมใจจะร้อง องค์นี้สร้างใจบาป

การซื้อพระสังคมคนเล่นพระเรียกว่าการ “เช่า” พระ การซื้อขายไม่จำเป็นต้องเป็นของเก่า ทำใหม่ พิมพ์สวย คนซื้อไม่คิดว่าทำพิธีปลุกเสกหรือไม่ ไม่สำคัญชอบเพราะเป็นพิมพ์อยากเก็บไว้

ส่วนตัว ไม่มีความเข้าใจสิ่งเหล่านี้ แต่ก็มีไหว้บนโต๊ะพระ จะกราบไหว้ขอพรทุกวัน และยิ่งข่าวลือเกี่ยวกับความศักดิ์สิทธิ์ อิทธิปาฏิหารย์ เมตตา มหานิยม ค้าขายร่ำรวย ปลอดภัย มากสิ่ง เพียงรับรู้ ไม่บ้าฮือด้วย

อดคิดในอเมริกามีวัดเกิน 500 วัด วัดพระธรรมกายและพระที่คัดมาอเมริกา ฉลาดเรื่องความรู้ ใจมั่นเรื่องคำสอนของพุทธศาสนา ศีล สมาธิ ปัญญา ถ้าจะสร้างพระพุทธรูป เพื่อกราบไหว้ ห้อคอติดตัว ย่อมเป็นที่ต้องการของคน ดินหล่อพระสามารถเอามาจากฐานของความเป็นจริง คนถูกพาวเวอร์บอลหลายร้อยล้าน เอาดินใต้ถุนบ้านลาสเวกัสเป็นบ่อน แหล่งโลกี อาหารเยี่ยม โชว์ดีที่สุด เอาดินจากศาลากลาง ต้องการความยุติธรรมทางการเมือง ความคิดถูกต้อง เคยมีความคิดเข้าทางคนผิด แต่พอใจเจริญทางปัญญา กลับความคิดมาสู่ความถูกต้อง ครับดินใต้ตึกของไวท์เฮ้าส์ อยากให้แม่น้ำสะอาดเอาแหล่งดินจากรัฐที่มีทะเลสาปทั้งห้า มากสิ่งดินจากลอสแอนเจลิส คนไทยเป็นแสน ทำมาหากินร่ำรวยครับเอาดินมา เคยมาซานฟรานซิสโก ตึกสูงล้อมรอบด้วยอ่าว มีสะพานเชื่อม ภูเขาในเมือง คนมากหน้ามากตาทำมาหากินเกื้อกูล มากสิ่งดีครับอีกมาก เมื่อสร้างพระก็เชิญ คนที่มีความสำคัญที่กล่าวมาร่วมพิธี ความเป็นมงคล ย่อมอบอวลกระจายกระแส เชื่อมโยง วิ่งตรงลงในเบ้าหลอม เชิญพระผู้ใหญ่มาสวด เชิญคนมาร่วมบุญ หล่อ โยนของมีค่าลงเบ้าหลอม ทำก่อนรวยก่อน แม้แต่ส่งไปขายเมืองไทย คนมารอตั้งแต่ลงเครื่องบิน ขับรถตาม พอเปิดลัง หยิบเงิน ซื้อก่อนได้เป็นเจ้าของสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ความรู้สึกไม่ผิดหวัง ฟังข่าว หมดแล้วหมดเลย จะอ้อนวอนให้ทำอีก อาจต้องเล่นตัว

เดินดูของริมฟุตบาธเพลิน ย่อมต่างจากห้าง มากคนเคยบอก ชีวิตเติบโตเดินแต่ห้าง ตอนเด็กพ่อแม่พาไป ตอนวัยรุ่นเพื่อนๆ ชวนเดินห้างจีบสาว พอทำงาน เดินห้างซื้อของใช้ เพราะทำงานเริ่มมีสตางค์ ครับห้างมีสารพัดสิ่งของดีๆ มาจากต่างประเทศเยอะ ถ้าติดของดี กินอาหารในห้าง เงินแฟ๊บกระเป๋าโดยไม่รู้ตัวเพิ่มภาระหนี้

แต่เดินริมถนน ประเภทแบกับดินมีของมากมาย เหมือนห้าง เลียนแบบห้างมากสิ่ง คนบอกว่าของปลอม ของปลอมคือสิ่งของเลียนแบบของจริง คนปลอมเก่งสีแบบ เหมือนเปี๊ยบ แต่คุณภาพรั้งท้าย คนใช้ของปลอมพูดว่าที่จริงรู้ว่าปลอม รู้ว่าทำผิดกฎหมาย แต่ใจชอบไม่มีทางเลือก ของมากสิ่งใช้แล้วใจฟู เจ้าของสินค้าบอกว่าปลอมสินค้าไม่ดี เพราะเขาขาดทุนกำไร

เหนื่อยมากหยุดป้ายรถเมล์ วันหยุดเช้าคนไม่มาก แต่ก็พลุกพล่าน คนกรุงเทพฯย่านคนสลัมหนาแน่น เหมือนรังมดแดง ช่วงมดพักผ่อน เห็นเดินนอกรังน้อย แต่พอเขย่ารัง มดเป็นหมื่นพลูกันออกนอกรัง เสียงตะโกน บอกเพื่อนมด โลกกำลังถล่ม คงเหมือนคนตอนเช้า ต่างออกจากบ้านครับสารพัดหน้าที่

รอรถเมล์ ไม่มีจุดหมาย จะไปไหนเพียงอยากนั่งรถเล่น เห็นรถสาย 34 เขียนป้ายบนหลังรถ และข้างๆ รถ คลองเตย ปากคลองตลาด รถเมย์นั่งฟรี จากภาษีของประชาชน อดคิด ภาษีของประชาชนอีกมากส่วน ถูกคนมีหน้าที่บริหารโกง เงินโกงส่วนตัว ผลประโยชน์เข้าสู่ครอบครัว อย่างดีกระจายให้คนอื่น เพื่อผลประโยชน์ตัวเอง แต่ภาษีบริการฟรีของรถ ความรู้สึกขอบคุณจะเป็นคนฐานะไหน ก็สามารถรับบริการฟรีได้ ผมไม่เจอช้าต่อท้ายแถว ที่ว่างมีหลายที่ นั่งส่วนหัวรถคนไม่พลุกพล่าน ดูวิวรอบทางผ่าน เออกรุงเทพฯ ก็มีความงามแบบกรุงเทพฯ