“วิกฤตจราจร” กลายเป็นปัญหาระดับชาติและวาระเร่งด่วนของรัฐบาล แม้น้ำมันจะแพงและถนนไม่พอรถวิ่ง แต่นโยบายรถคันแรกก็ถือว่าประสบความสำเร็จมาก ส่งผลให้พื้นที่รถวิ่งเหลือน้อยลงอย่างปฏิเสธไม่ได้

นายชัชชาติ สิทธิพันธุ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงคมนาคม เปิดเผยว่า ภารกิจเร่งด่วนในปี 2556 คือการแก้ไขปัญหาการจราจรในพื้นที่กรุงเทพฯและปริมณฑลที่วิกฤตมากขึ้น เนื่องจากปีนี้จะมีรถใหม่จดทะเบียนเพิ่มขึ้นจากนโยบายรถคันแรกของรัฐบาล แต่รถคันแรกก็ไม่ใช่ปัญหาที่ทำให้กรุงเทพฯประสบปัญหารถติดเสียทีเดียว เพราะรถใหม่ในกรุงเทพฯมีจดทะเบียนประมาณ 20% อีก 80% เป็นต่างจังหวัด

“ยังมีปัจจัยอื่นที่มาผสมโรงทำให้วิกฤตยิ่งขึ้น โดยเฉพาะการสร้างห้างสรรพสินค้าขนาดใหญ่ การปรับผิวจราจร และการปิดถนนเพื่อก่อสร้างโครงการขนาดใหญ่ที่กระจายไปตามถนนหลัก 7 สายด้วยกัน”

ประกอบด้วย 1.ถนนพระรามที่ 4 มีการก่อสร้างรถไฟฟ้าสายสีน้ำเงิน (ช่วงแยกหัวลำโพง-แยกมหานคร) 2.ถนนตากสิน มีก่อสร้างอุโมงค์ลอดทางแยกมไหสวรรย์ 3.ถนนเพชรเกษม มีก่อสร้างรถไฟฟ้าสายสีน้ำเงิน (ช่วงท่าพระ-บางแค) 4.ถนนราชพฤกษ์ มีก่อสร้างรถไฟฟ้าบีทีเอส (วงเวียนใหญ่-บางหว้า)

5.ถนนจรัญสนิทวงศ์ มีก่อสร้างรถไฟฟ้าสายสีน้ำเงิน (หัวลำโพง-ท่าพระ) อุโมงค์ทางลอดแยกบรมราชชนนี และสามแยกไฟฉาย 6.ถนนประชาชื่น ก่อสร้างรถไฟฟ้าสายสีม่วง (ช่วงสะพานสูง-แยกประชาชื่น) 7.ถนนบรมราชชนนี มีขยายผิวจราจรช่วงวงแหวนรอบนอก-พุทธมณฑลสาย 2 และ 7.ถนนรัตนาธิเบศร์-งามวงศ์วาน มีสร้างรถไฟฟ้าสายสีม่วง (ช่วงแคราย-สะพานพระนั่งเกล้า)

“ทั้งหมดอยู่ระหว่างก่อสร้าง จะใช้เวลาอย่างน้อย 3-5 ปีกว่าจะคืนผิวการจราจรให้กลับมาเป็นปกติได้ และปีนี้จะมีรถไฟฟ้าสายใหม่ที่จะเริ่มสร้างอีกบนถนนสายหลัก ใช้เวลาสร้างอีก 4 ปี จะทำให้การจราจรกรุงเทพฯวิกฤตมากขึ้น”

นายชัชชาติกล่าวอีกว่า แนวทางแก้ปัญหาที่ทำได้ทันทีคือ จะเร่งปรับปรุงการจราจรโดยรวมให้บรรเทาลง เพราะส่วนหนึ่งของปัญหารถติดมาจากการจอดรถไม่เป็นระเบียบ ซึ่งมีหลายวิธี เช่น นำเทคโนโลยีเข้ามาตรวจจับมากขึ้น กวดขันการจอดรถให้เป็นระเบียบ หากพบว่าทำผิดจะต้องถูกปรับตามกฎหมาย ติดตั้งกล้องวงจรปิดหรือซีซีทีวีตามแยกต่าง ๆ รวมถึงควบคุมจังหวะสัญญาณไฟจราจร เพื่อแก้จุดตัดที่เป็นปัญหาคอขวด ส่วนมาตรการสลับเวลาทำงานนั้นจะขอดูผลตอบรับก่อน

ส่วนการแก้ปัญหาระยะกลางคือ ส่งเสริมให้คนหันมาใช้บริการขนส่งสาธารณะมากขึ้น เช่น รถเมล์ ภายในปีนี้คาดว่าจะผลักดันการจัดซื้อรถเมล์ใหม่ 3,183 คัน เพื่อนำมาให้บริการ และในระยะยาวเมื่อรถไฟฟ้าสร้างเสร็จจะมีมาตรการดึงคนมาใช้รถไฟฟ้ามากขึ้น เช่น จำกัดการใช้รถส่วนบุคคล จำกัดปริมาณการจราจรในถนนสายหลัก ปรับปรุงและให้สิทธิพิเศษ กระจายการเดินทาง ควบคุมที่จอดรถ เก็บค่าธรรมเนียมรถยนต์เข้าเขตเมืองชั้นใน เป็นต้น

“รถติดเป็นปัญหาใหญ่ก็จริง แต่เราไม่ได้สิ้นหวัง ค่อย ๆ แก้ไป เพราะการจะเปลี่ยนพฤติกรรมคนให้ทิ้งรถจากบ้านเลยนั้นคงยาก” นายชัชชาติกล่าว

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า นอกจากงานก่อสร้างถนน สะพาน อุโมงค์ ทางยกระดับ และทางด่วน ที่เบียดบังพื้นผิวจราจรไปบางส่วน ปีนี้คนกรุงต้องอดทนกับวิกฤตพื้นที่ถนนที่เหลือน้อยลง

จากปัจจัยเหล่านี้ สำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร (สนข.) ยอมรับว่า มีผลทำให้สถิติการจราจรในช่วงเร่งด่วนมีความเร็วเฉลี่ยลดลงทั้งเช้าและเย็น ซึ่งมี 10 ถนนที่รถวิ่งช้าที่สุดในรอบปี 2555 อาทิ ถนนกรุงธนบุรี-สุรศักดิ์ ถนนตก-สุรวงศ์ รามคำแหง-พระราม 9 อโศก-นานา บางกะปิ-ลาดพร้าว สามย่าน-อนุสาวรีย์ชัย ฯลฯ

จากสถิติของกรมการขนส่งทางบก (ขบ.) ระบุว่า ล่าสุดปริมาณรถจดทะเบียนสะสม ณ เดือน พ.ย. 2555 มีทั้งสิ้น 7,461,487 คัน เพิ่มขึ้น 612,274 คัน เมื่อรวมกับเดือน ธ.ค. คาดว่าจะมีรถจดทะเบียนอีก 50,000 คัน จำนวนนี้เป็นโครงการรถยนต์ใหม่คันแรก ณ วันที่ 16 ธ.ค. 2555 มี ผู้ขอใช้สิทธิ 142,580 คันจากทั่วประเทศ จำนวน 941,995 คัน