ครบรอบ 9 ปี วันคล้ายวันสวรรคต ในหลวงรัชกาลที่ 9 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหิตลาธิเบศรรามาธิบดี จักรีนฤบดินทร สยามินทราธิราช บรมนาถบพิตร
วันที่ 13 ตุลาคม ของทุกปี เป็น “วันนวมินทรมหาราช” ถือเป็นอีกหนึ่งวันสำคัญของประเทศไทย ที่ประชาชนชาวไทยร่วมกันน้อมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณอันหาที่สุดมิได้ของ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร หรือในหลวงรัชกาลที่ 9 พระมหากษัตริย์ผู้ทรงเป็นที่รักยิ่งของปวงชนชาวไทย
พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร (พระราชสมภพ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2470 – เสด็จสวรรคต 13 ตุลาคม พ.ศ. 2559) เป็นพระมหากษัตริย์ไทย รัชกาลที่ 9 แห่งราชวงศ์จักรีและเป็นพระมหากษัตริย์ที่มีพระชนมพรรษามากที่สุดตามประวัติศาสตร์ไทย ครองราชย์ตั้งแต่วันที่ 9 มิถุนายน พ.ศ. 2489 ด้วยพระปรมาภิไธย พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหิตลาธิเบศรรามาธิบดี จักรีนฤบดินทร สยามินทราธิราช บรมนาถบพิตร จนสวรรคตใน พ.ศ. 2559
พระองค์เป็นพระมหากษัตริย์ที่ครองราชย์ยาวนานมากที่สุดตลอดกาลในประเทศไทย เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และทวีปเอเชีย พระองค์ยังเป็นประมุขแห่งรัฐที่ดำรงตำแหน่งนานที่สุดในโลกในขณะทรงพระชนม์ นับตั้งแต่การสวรรคตของจักรพรรดิโชวะแห่งญี่ปุ่นใน พ.ศ. 2532 กระทั่งสวรรคตใน พ.ศ. 2559[2] อีกทั้งเป็นพระมหากษัตริย์ที่ดำรงตำแหน่งนานที่สุดตลอดกาลอันดับที่ 3 ของโลก ด้วยระยะเวลาในราชสมบัติทั้งสิ้น 70 ปี 126 วัน
พระองค์เสด็จพระราชสมภพเมื่อวันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2470 ที่โรงพยาบาลเคมบริดจ์ (ปัจจุบัน โรงพยาบาลเมาต์ออเบิร์น) เมืองเคมบริดจ์ รัฐแมสซาชูเซตส์ สหรัฐ เป็นพระราชโอรสพระองค์เล็กในสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก กับสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี และเป็นพระราชนัดดาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวกับสมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า
พระองค์เป็นพระมหากษัตริย์ภายใต้รัฐธรรมนูญ และได้ทรงหยุดยั้งการกบฏ เช่น กบฏเมษาฮาวายใน พ.ศ. 2524 และกบฏทหารนอกราชการใน พ.ศ. 2528 กระนั้น ในสมัยของพระองค์ได้มีการทำรัฐประหารโดยทหารหลายคณะ เช่น จอมพล สฤษดิ์ ธนะรัชต์ ใน พ.ศ. 2500 , พลเอก สนธิ บุญยรัตกลิน ใน พ.ศ. 2549 และ พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา ใน พ.ศ. 2557 ตลอดระยะเวลา 70 ปีที่ทรงครองราชย์ มีนายกรัฐมนตรีดำรงตำแหน่ง 26 คน โดยเริ่มต้นที่ปรีดี พนมยงค์ และสิ้นสุดลงที่ประยุทธ์ จันทร์โอชา
หลังการเสด็จสวรรคตของในหลวงรัชกาลที่ 9 รัฐบาลได้กำหนดให้วันที่ 13 ตุลาคมของทุกปี เป็นวันคล้ายวันสวรรคต เพื่อให้ประชาชนได้ร่วมกันแสดงความจงรักภักดีและรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระองค์
ต่อมาในปี พ.ศ. 2560 ที่ประชุมคณะรัฐมนตรีได้มีมติให้วันที่ 13 ตุลาคม เป็นวันหยุดราชการและวันสำคัญของชาติ และในปี พ.ศ. 2566 ได้รับพระราชทานชื่อวันดังกล่าวอย่างเป็นทางการว่า “วันนวมินทรมหาราช” ตามพระราชวินิจฉัยที่ได้รับคำถวายจากสมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก
ในทุกปี เมื่อถึงวันที่ 13 ตุลาคม หน่วยงานภาครัฐ เอกชน และประชาชนทั่วประเทศจะร่วมจัดกิจกรรมถวายความอาลัย เช่น การวางพวงมาลา จุดเทียนรำลึก ทำบุญตักบาตร และนิทรรศการแสดงพระราชกรณียกิจ เพื่อรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณอันหาที่สุดมิได้
ความหมายของคำว่า “นวมินทรมหาราช”
คำว่า “นวมินทรมหาราช” อ่านว่า นะ-วะ-มิน-ทะ-ระ-มะ-หา-ราด มีความหมายเชิงมงคลดังนี้
“นว” หมายถึง เก้า (ลำดับที่ 9)
“มินทร์” หมายถึง พระเจ้าแผ่นดิน หรือกษัตริย์
“มหาราช” หมายถึง พระมหากษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่
ดังนั้น “วันนวมินทรมหาราช” จึงหมายถึง “วันระลึกถึงพระมหากษัตริย์รัชกาลที่ 9 ผู้ทรงเป็นมหาราชผู้ยิ่งใหญ่”
13 ตุลาคม เป็นวันหยุดราชการหรือไม่? วันที่ 13 ตุลาคมของทุกปี ได้รับการประกาศให้เป็นวันหยุดราชการและวันหยุดประจำปีของประเทศไทย เพื่อให้ประชาชนได้ร่วมกันแสดงความจงรักภักดีและรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของในหลวงรัชกาลที่ 9 โดยหน่วยงานภาครัฐ ธนาคาร และองค์กรเอกชนส่วนใหญ่จะหยุดทำการในวันดังกล่าว
บทสรุป
วันนวมินทรมหาราช วันที่ 13 ตุลาคม เป็นวันสำคัญแห่งการรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของในหลวงรัชกาลที่ 9 พระมหากษัตริย์ผู้ทรงเป็นดั่งแสงนำทางของปวงชนชาวไทย ไม่เพียงแต่เป็นวันหยุดราชการเท่านั้น แต่ยังเป็นวันที่คนไทยทุกคนร่วมกันแสดงออกถึงความจงรักภักดี และน้อมรำลึกในพระมหากรุณาธิคุณอย่างลึกซึ้ง
"มาเรีย โครีนา มาชาโด" ผู้นำฝ่ายค้านเวเนซุเอลา คว้าโนเบลสาขาสันติภาพ 2025
คณะกรรมการโนเบลแห่งนอร์เวย์ประกาศว่า รางวัลโนเบลสาขาสันติภาพประจำปี 2025 มอบให้แก่ มาเรีย โครีนา มาชาโด ผู้นำฝ่ายค้านและนักเคลื่อนไหวทางการเมืองของเวเนซุเอลา เพื่อยกย่อง "ความกล้าหาญและความทุ่มเทไม่รู้เหน็ดเหนื่อย" ของเธอในการส่งเสริมสิทธิประชาธิปไตยและผลักดันให้ประเทศเปลี่ยนผ่านจากเผด็จการสู่ประชาธิปไตยอย่างสันติ
คณะกรรมการระบุว่า มาชาโดเป็น "ตัวอย่างอันโดดเด่นของความกล้าหาญของพลเมืองในละตินอเมริกา" โดยเธอมีบทบาทสำคัญในการรวมกลุ่มฝ่ายค้านที่เคยแตกแยกให้มีจุดยืนร่วมกันในประเด็นสำคัญคือ "การเลือกตั้งเสรีและรัฐบาลที่เป็นตัวแทนของประชาชน" ซึ่งถือเป็นแก่นแท้ของประชาธิปไตย
เวเนซุเอลาเคยเป็นประเทศที่มั่งคั่งและมีประชาธิปไตย แต่ปัจจุบันตกอยู่ภายใต้การปกครองแบบเผด็จการ มีความยากจนแพร่หลาย และประชาชนราว 8 ล้านคนต้องอพยพหนีออกนอกประเทศ ขณะที่รัฐใช้ความรุนแรงและกลไกทางกฎหมายปราบปรามฝ่ายตรงข้ามอย่างเป็นระบบ
มาชาโดเป็นผู้ก่อตั้งองค์กร Súmate ซึ่งส่งเสริมการเลือกตั้งอย่างเสรีและเป็นธรรมตั้งแต่กว่า 20 ปีก่อน เธอกล่าวในเวลานั้นว่า "เราต้องเลือกบัตรเลือกตั้ง แทนกระสุนปืน" ตลอดชีวิตการทำงานทางการเมือง เธอยืนหยัดเรียกร้องความเป็นอิสระของศาล สิทธิมนุษยชน และการเป็นตัวแทนของประชาชน
ก่อนการเลือกตั้งปี 2024 มาชาโดได้รับเลือกเป็นผู้สมัครชิงตำแหน่งประธานาธิบดีจากฝ่ายค้าน แต่ถูกรัฐบาลสกัดไม่ให้ลงสมัคร เธอจึงหันไปสนับสนุน เอดมุนโด กอนซาเลซ อูร์รูเตีย ผู้สมัครจากอีกพรรคหนึ่ง พร้อมระดมอาสาสมัครหลายแสนคนจากทั่วประเทศให้ทำหน้าที่สังเกตการณ์เลือกตั้งเพื่อป้องกันการโกง แม้ต้องเสี่ยงต่อการคุกคาม การจับกุม หรือการทรมาน
ผลการนับคะแนนที่ฝ่ายฝ่ายค้านรวบรวมได้ชี้ชัดว่า มาชาโดและพรรคพันธมิตรเป็นฝ่ายชนะเลือกตั้ง แต่รัฐบาลกลับปฏิเสธผลและยึดอำนาจต่อไป จุดชนวนให้ประชาคมโลกวิจารณ์อย่างกว้างขวาง
คณะกรรมการโนเบลกล่าวว่า "ประชาธิปไตยคือเงื่อนไขพื้นฐานของสันติภาพที่ยั่งยืน" และยกย่องมาชาโดว่าเป็น "สัญลักษณ์ของการต่อสู้เพื่อเสรีภาพในยุคที่ระบอบอำนาจนิยมกำลังขยายตัวทั่วโลก"
ตลอดปีที่ผ่านมา มาชาโดต้องใช้ชีวิตอย่างหลบซ่อนเนื่องจากถูกคุกคามเอาชีวิต แต่เธอยังคงอยู่ในประเทศและไม่ละทิ้งการต่อสู้ เป็นแรงบันดาลใจให้ประชาชนเวเนซุเอลาจำนวนมาก
"มาเรีย โครีนา มาชาโด แสดงให้เห็นว่าประชาธิปไตยและสันติภาพเดินคู่กันได้" แถลงการณ์ระบุ "เธอเป็นสัญลักษณ์ของความหวังในอนาคตที่ผู้คนมีสิทธิพื้นฐาน ได้รับการคุ้มครอง และสามารถใช้เสียงของตนได้อย่างเสรี"
อุตุนิยมวิทยาสหรัฐเผย ‘ลานีญา’ มาแล้ว แต่ไม่ช่วยให้อากาศปีนี้เย็นลง...
สำนักข่าวเอเอฟพีรายงานจากกรุงวอชิงตัน สหรัฐอเมริกา เมื่อวันที่ 10 ต.ค. ว่าหลังจากสภาพอากาศลานีญาอ่อนกำลังลงเป็นระยะเวลาสั้น ๆ ระหว่างเดือนธ.ค. 2567-มี.ค. 2568 ขณะที่สภาพอากาศเป็นกลางยังคงอยู่ นั้น...
สำนักอุตุนิยมวิทยาแห่งชาติของสหรัฐ (เอ็นดับเบิลยูเอส) ประกาศว่า ปรากฏการณ์ลานีญากลับมาแล้ว เมื่อเดือน ก.ย. ที่ผ่านมา หลังมีการขยายตัวของอุณหภูมิผิวน้ำทะเล ต่ำกว่าค่าเฉลี่ยในมหาสมุทรแปซิฟิกตอนกลางและตะวันออก...
เอ็นดับเบิลยูเอสคาดการณ์ว่า ลานีญาจะคงอยู่ตลอดฤดูหนาว โดยมีโอกาส 55% ที่จะกลับสู่สภาวะปกติ ระหว่างเดือน ม.ค.-มี.ค. ปีหน้า...
หน่วยงานเสริมว่า ความอ่อนแอที่คาดการณ์ไว้ของลานีญาครั้งนี้ มีแนวโน้มส่งผลกระทบน้อยลงต่อฤดูหนาว สวนทางกับลานีญาซึ่งเคยเกิดขึ้นระหว่างปี 2563-2566 ที่ถือว่ายาวนานผิดปกติ โดยถือเป็นปรากฏการณ์ที่เรียกว่า ภาวะอากาศแปรปรวน 3 เท่า เป็นครั้งแรกของศตวรรษที่ 21 และเป็นครั้งที่ 3 นับตั้งแต่ปี 2493 ส่งผลให้ทั้งภัยแล้งและน้ำท่วม ทวีความรุนแรงขึ้นในหลายพื้นที่ทั่วโลก...
แม้ลานีญาจะมีอิทธิพลทำให้อุณหภูมิเย็นลง แต่ก็ไม่ได้ช่วยหยุดยั้งช่วงปีที่ร้อนจัดเป็นพิเศษ โดยอุณหภูมิยังคงอยู่ในระดับสูงสุด หรือเกือบสูงสุดเป็นประวัติการณ์ ขณะที่ปี 2567 เป็นปีซึ่งโลกมีสภาพอากาศร้อนที่สุด
ด้านรายงานขององค์การบริหารมหาสมุทรและชั้นบรรยากาศแห่งชาติสหรัฐ (โนอา) ระบุว่า ฤดูเฮอริเคนแอตแลนติกปีนี้ กินเวลาตั้งแต่วันที่ 1 มิ.ย.-30 พ.ย. นี้ มีแนวโน้มเกิดพายุมากกว่าปกติ อย่างไรก็ดี ยังไม่มีพายุลูกใดพัดขึ้นฝั่งสหรัฐในขณะนี้.
เครดิตภาพ : GETTY IMAGES...
ช็อกการเมืองญี่ปุ่น! "พรรคโคเมโตะ" ถอนตัวร่วม "รัฐบาล LDP" ปิดตำนานพันธมิตร 26 ปี สะเทือนตำแหน่ง “ทาคาอิจิ” นั่งนายกฯหญิงคนแรก
เมื่อวันที่ 10 ตุลาคม 2568 สำนักข่าวต่างประเทศรายงานว่า พรรคโคเมโตะ (Komeito) ซึ่งเป็นพรรคการเมืองขนาดเล็กของญี่ปุ่น ประกาศถอนตัวจากการเป็นพรรคร่วมรัฐบาลที่นำโดยพรรคเสรีประชาธิปไตย (LDP) ถือเป็นการปิดฉากความสัมพันธ์ทางการเมืองที่ดำเนินมายาวนานถึง 26 ปี นับตั้งแต่ปี 2542 โดยสื่อญี่ปุ่นรายงานว่า สาเหตุเกิดจากความเห็นต่างในการจัดการกรณีอื้อฉาวเกี่ยวกับเงินทุนทางการเมือง
ซานาเอะ ทาคาอิจิ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรสายอนุรักษ์นิยม ซึ่งเพิ่งได้รับเลือกเป็นหัวหน้าพรรค LDP เมื่อวันเสาร์ที่ผ่านมา ยังไม่ได้รับการแต่งตั้งเป็นนายกรัฐมนตรีโดยรัฐสภา การถอนตัวของพรรคโคเมโตะได้สร้างความไม่แน่นอนต่ออนาคตทางการเมืองของทาคาอิจิ ซึ่งมีแนวโน้มจะเป็นผู้นำหญิงคนแรกของญี่ปุ่น
รายงานข่าวแจ้งว่า การถอนตัวของพรรคโคเมจะทำให้พรรค LDP กลายเป็นรัฐบาลเสียงข้างน้อย เว้นแต่จะสามารถดึงพรรคฝ่ายค้านขนาดใหญ่เข้าร่วมรัฐบาลได้อย่างน้อยสองพรรค เพื่อรักษาเสถียรภาพทางการเมือง
ขณะเดียวกัน มีรายงานข่าวว่า เหตุการณ์นี้อาจส่งผลกระทบต่อกลยุทธ์การลงทุนที่รู้จักกันในชื่อ “Takaichi trade” ซึ่งนักลงทุนคาดหวังว่าผู้นำพรรค LDP คนใหม่จะดำเนินมาตรการกระตุ้นเศรษฐกิจต่อเนื่อง หากความไม่แน่นอนทางการเมืองเพิ่มขึ้น กลยุทธ์ดังกล่าวอาจถูกยกเลิกหรือเกิดแรงเทขายทำกำไรในตลาด
การที่ทาคาอิจิได้รับเลือกเป็นหัวหน้าพรรค LDP ส่งผลให้ความคาดหวังของตลาดต่อการปรับขึ้นอัตราดอกเบี้ยในระยะสั้นลดลง ราคาหุ้นญี่ปุ่นปรับตัวสูงขึ้น ขณะที่ค่าเงินเยนอ่อนค่าลง เนื่องจากทาคาอิจิเป็นผู้สนับสนุนนโยบายกระตุ้นเศรษฐกิจ “อาเบะโนมิกส์” ของอดีตนายกรัฐมนตรีชินโซ อาเบะ
เทตสึโอะ ไซโตะ หัวหน้าพรรคโคเม เปิดเผยว่า ได้แจ้งต่อทาคาอิจิถึงการตัดสินใจยุติความร่วมมือที่ยาวนานกว่า 26 ปี ระหว่างการประชุมวันนี้ โดยสื่อญี่ปุ่นรายงานว่า รอยร้าวในแนวร่วมรัฐบาลเกิดขึ้นหลังจากทาคาอิจิได้รับเลือกเป็นหัวหน้าพรรค และแต่งตั้งนายโคอิจิ ฮากิอุดะ ส.ส. ผู้ทรงอิทธิพลที่มีชื่อพัวพันในคดีอื้อฉาว ให้ดำรงตำแหน่งสำคัญในพรรค
อย่างไรก็ตาม ยังไม่มีความชัดเจนว่าพรรคโคเมจะยังคงสนับสนุนพรรค LDP ในรัฐสภาหรือไม่ ซึ่งอาจส่งผลให้โอกาสที่ทาคาอิจิจะได้รับการแต่งตั้งเป็นนายกรัฐมนตรีลดลงในการลงคะแนนภายในเดือนนี้
ปัจจุบัน พรรค LDP ครองที่นั่งในรัฐสภา 296 ที่นั่ง จากทั้งหมด 713 ที่นั่งทั้งในสภาล่างและสภาสูง ขณะที่พรรคโคเมมีอยู่ 45 ที่นั่ง โดยพันธมิตรฝ่ายกลาง-ขวานี้ครองอำนาจทางการเมืองของญี่ปุ่นมาโดยตลอด ยกเว้นช่วงปี 2552–2555 ที่พรรคประชาธิปไตย (Democratic Party) เคยขึ้นมาบริหารประเทศ
